Mπομπ Ντίλαν: Από τον Όμηρο στο Μόμπι Ντικ με κάτι από λογοκλοπή για το Νόμπελ;

"Κάθε τόσο επιστρέφω στον Όμηρο, που λέει 'τραγούδησε με τη φωνή μου, Μούσα, και μέσα από μένα, πες την ιστορία" είπε ο τραγουδοποιός ανάμεσα σε άλλα στη στον λόγο του προς την Ακαδημία -κάτι που έπρεπε να κάνει προκειμένου να παραλάβει το χρηματικό έπαθλο, ύψους περίπου 800.000 ευρώ.

Στη διάλεξη του προς την Ακαδημία της Σουηδίας ο Ντίλαν έκλεισε μέσα σε 4.000 λέξεις αναφορές στην "Οδύσσεια" του Ομήρου ("Ο Οδυσσέας έφτασε να γίνει ένας άγνωστος. Και όταν όλα τελείωσαν, όταν γύρισε σπίτι, κάθισε με τη γυναίκα του και της διηγήθηκε τις ιστορίες. (...) Είναι ένας δρόμος δύσκολος να τον περπατήσεις. Από πολλές απόψεις, κάποιες από τις περιπέτειες του Οδυσσέα, έχουν συμβεί και σ' εσένα. Και στο δικό σου ποτό έριξαν ναρκωτικό. Κι εσύ μοιράστηκες το κρεβάτι σου με τη λάθος γυναίκα. Κι εσένα σε συνεπήραν μαγευτικές φωνές, γλυκές φωνές, με παράξενες μελωδίες. Κι είχες επίσης δύσκολα διλήμματα. Κι ακόμα δεν είχε τελειώσει τίποτα" είπε) αλλά και τον Θερβάντες, τον Τζόναθαν Σουίφτ και το λογοτεχνικό αριστούργημα του "Μόμπι Ντικ".

Ωστόσο η συγγραφέας 'Αντρια Πίτσερ, που μελέτησε την ομιλία του ρόκερ για λογαριασμό της διαδικτυακής εφημερίδας Slate, δηλώνει ότι βρήκε τρανταχτές ομοιότητες μεταξύ των αναφορών του Ντίλαν στο μυθιστόρημα "Mόμπι Ντικ" και της ανάλυσης --με περιλήψεις-- της λογοτεχνικής ιστοσελίδας για φοιτητές SparkNotes.

Το μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ που εκδόθηκε το 1851 περιλαμβάνεται στα έργα που επικαλέστηκε ο ρόκερ στην ομιλία του την οποία έστειλε την τελευταία στιγμή στη Σουηδική Ακαδημία ώστε να λάβει το οικονομικό του έπαθλο (923.000 δολάρια).

Στην ομιλία του, ο Μπομπ Ντίλαν σκιαγραφεί μια ποιητική του τραγουδιού επικαλούμενος τον 'Ομηρο και το "Mόμπι Ντικ". Επικαλείται τον Μέλβιλ χαρακτηρίζοντας τη φάλαινα Μπόμπι "ενσάρκωση του κακού". Ωστόσο, η Πίτσερ τονίζει ότι η φράση αυτή δεν υπάρχει στο μυθιστόρημα αλλά σε μια από τις περιλήψεις της ιστοσελίδας SparkNotes. Σύμφωνα με τη συγγραφέα, η ομιλία του Ντίλαν περιέχει 20 αναφορές στο μυθιστόρημα "Mόμπι Ντικ" που μοιάζουν υπερβολικά με αναλύσεις του SparkNotes.

Η Πίτσερ υπενθυμίζει ότι ο Ντίλαν είναι επί μακρόν θιασώτης της προσαρμογής μουσικών ή λογοτεχνικών αποσπασμάτων στα τραγούδια του. "Ο Ντίλαν παραμένει τόσο εξαρτημένος από πιστώσεις που η διαγραφή των πηγών του έχει εξελιχθεί σε πραγματική βιομηχανία", υπογράμμισε.

Η έμπνευση του καλλιτέχνη από άλλα έργα είναι πιο συχνή στη μουσική σε σχέση με τη λογοτεχνία, όπου οι κατηγορίες της λογοκλοπής μπορεί να προκαλέσουν δυσφήμιση.

Ο 75χρονος Ντίλαν είχε ένα εξάμηνο στη διάθεσή του για να στείλει την ομιλία του, από την τελετή απονομής του Νόμπελ που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη στη μνήμη του 'Αλφρεντ Νόμπελ, εφευρέτη της δυναμίτιδας και δημιουργού των βραβείων που φέρουν το όνομά του

Ο Ντίλαν που προτιμά να τραγουδά παρά να μιλά δεν πήγε στην τελετή απονομής επικαλούμενος άλλες υποχρεώσεις. Η Ακαδημία Νόμπελ προκάλεσε έκπληξη επιλέγοντας τον αμερικανό και τραγουδιστή και ποιητή για το φετινό βραβείο Λογοτεχνίας.

Στην ομιλία του, επικαλείται ανάμεσα στις προσωπικότητες που αποτέλεσαν έμπνευση γι αυτόν, τον Θερβάντες, τον Χέρμαν Μέλβιλ, τον Ουίλιαμ Σαίξπιρ και παραδέχεται ότι δανείζεται από πολλές πηγές τέχνης διαμέσου των αιώνων, από τον 'Ομηρο έως τον Μπάντι Χόλι.

Η μόνιμη γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας Σάρα Ντάνιους είχε χαρακτηρίσει την ομιλία του τραγουδιστή "εξαιρετική" και "γλαφυρή".