«Ο Παρθενώνας των βιβλίων»: Ένα έργο της Documenta στη Γερμανία κατά της λογοκρισίας
Ο «Παρθενώνας των βιβλίων» δεν δεσπόζει στην Ακρόπολη των Αθηνών αλλά στο κέντρο μίας χαρακτηριστικής πόλης της γερμανικής περιφέρειας, το Κάσελ. Οι κολόνες του δεν είναι από πεντελικό μάρμαρο αλλά από βιβλία που απαγορεύθηκαν κάποτε σε κάποια μέρη του κόσμου.
Ο ναός αυτός, μία μνημειακή εγκατάσταση τέχνης, αναδεικνύεται ως το κύριο αξιοθέατο της Documenta, της διάσημης συνάντησης της σύγχρονης τέχνης που διεξάγεται στο Κάσελ κάθε πέντε χρόνια από το 1955, όπως περιγράφει το Γαλλικό πρακτορείο.
Το αξιοθαύμαστο έργο της εικαστικής καλλιτέχνη από την Αργεντινή Μάρτα Μινουχίν που τοποθετήθηκε σε μία από τις κεντρικές πλατείες της γερμανικής αυτής πόλης, αποτελεί μία μορφή διαμαρτυρίας ενάντια στη λογοκρισία παντός είδους. Η 74χρονη καλλιτέχνης, έμβλημα της pop-art στη Νότια Αμερική, το χαρακτηρίζει ως το «πλέον πολιτικό» από τα έργα της.
Λίγες μέρες πριν από την έναρξη της Documenta η οποία έχει προγραμματιστεί το Σάββατο 10 Ιουνίου, μια ομάδα εθελοντών με κράνη προστασίας στο κεφάλι δουλεύει γύρω από έναν γερανό μπροστά από το αέτωμα του εφήμερου ναού ο οποίος έχει τις ίδιες ακριβώς διαστάσεις με τον Παρθενώνα στην Αθήνα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΕΡΑ/ ARMANDO BABANI
Στη σκιά μίας γλάστρας με μία ελιά, ένα αντίτυπο του μυθιστορήματος «Ο Πρώτος Κύκλος» του σοβιετικού αντιφρονούντα συγγραφέα Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, περιμένει να τοποθετηθεί με τη βοήθεια του γερανού, στην κορυφή μίας από τις 46 κολόνες αυτού του Παρθενώνα, κατασκευασμένου από ένα μεταλλικό πλαίσιο, επενδυμένου με βιβλία.
Το μυθιστόρημα του Ρώσου συγγραφέα θα μπει δίπλα στην Βίβλο, στον «Υπέροχο Γκάτσμπι», στους «Σατανικούς Στίχους», στις «Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ», ακόμα και δίπλα στον «Σέρλοκ Χολμς».
Ισχυρό σύμβολο μίας στοιχειωμένης και ντροπιασμένης από τον ναζιστικό της παρελθόν Γερμανίας, «Ο Παρθενώνας των Βιβλίων» οικοδομήθηκε στο ίδιο σημείο όπου το 1933 κάηκαν τα βιβλία των εβραίων και μαρξιστών συγγραφέων από τους Ναζί του Αδόλφου Χίτλερ. Φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να δει κάποιος αντίγραφα του «Αγών μου» του Χίτλερ. Το έργο αυτό έχει απαγορευθεί στον «Παρθενώνα των βιβλίων», όπως όλα τα έργα που προτρέπουν στο φυλετικό μίσος.
ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΕΡΑ/ ARMANDO BABANI
Την λεπτομερή λίστα με τα απαγορευμένα βιβλία συνέταξαν 19 φοιτητές του Πανεπιστημίου του Κάσελ. Μία μνημειώδης εργασία: καταγράφηκαν 700.000 έργα. «Από την μεταρρύθμιση» του Λούθηρου πριν από 500 χρόνια, έως την Νότια Αφρική υπό το απαρτχάιντ. «Το να χαρακτηρίσεις λογοκριμένο ένα βιβλίο δεν είναι εύκολη υπόθεση», λέει ο ιστορικός της τέχνης Φλοριάν Γκασνέρ, όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Μια περίπτωση, π.χ. είναι όταν ο συγγραφέας πάει το χειρόγραφο στο τυπογραφείο και ξαφνικά δεν υπάρχει χαρτί!
Για την Documenta το να κάνει μνεία στην αρχαία Ελλάδα δεν είναι καθόλου τυχαίο. Αυτός ο παγκόσμιος θεσμός της σύγχρονης τέχνης, ο οποίος το 2012 προσέλκυσε 905.000 επισκέπτες, για πρώτη φορά στην ιστορία του μετακινήθηκε για την 14η διοργάνωσή του σε άλλη πόλη: την Αθήνα.
Από τις 8 Απριλίου, η ελληνική πρωτεύουσα ζει στον ρυθμό της αντεργκράουντ σκηνής, με συναυλίες, εκθέσεις, κινηματογραφικές ταινίες και παραστάσεις.