19ο ΦΝΘ: Δαίμονας και άγγελος, ο Ρόμπερτ Μάπλθορπ σόκαρε στην οθόνη

Στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης η επιδραστική ζωή του ξετυλίχθηκε στη μεγάλη οθόνη με πολλούς μέσα στο Ολύμπιον να νιώθουν άβολα με όλα όσα απαθανάτισε ο Ρόμπερτ Μάπλθορπ -ανάμεσα σε αυτά ο σκοτεινός αισθησιασμός και η ανατομία του σώματος σε πλήρη έκθεση.

Σε παραγωγή ΗΒΟ το ντοκιμαντέρ Mapplethorpe: Look at the Pictures από τους κινηματογραφιστές που στο παρελθόν μας είχαν προσφέρει το Inside Deep Throat, Fenton Bailey και Robert Barbato είναι το πρώτο ντοκιμαντέρ που έχει ως θέμα τον Μάπλθορπ και όλα όσα ήταν.

Η ταινία είναι και ένα, όχι επίσημο, συνοδευτικό φιλμ των δύο αναδρομικών εκθέσεων του καλλιτέχνη στο Μουσείο J. Paul Getty και στο Los Angeles County Museum of Art στον Μάρτιο που έφεραν τον Ρόμπερτ Μάπλθορπ, καθολικό και ακραίο, ξανά στο προσκήνιο. Όχι ότι είχε φύγει ποτέ του.

Από τη Ντέμπι Χάρι στην Καρολίνα Χερέρα και τη Μπρουκ Σιλντς

Ο Ρόμπερτ Μάπλθορπ ήταν ένας σκανδαλιάρης, λέει η αδελφή του στο φακό. Ο μικρότερος αδελφός του τον θαύμαζε, έγινε και ο ίδιος φωτογράφος, στην αρχή βοηθός του και μετά, όταν προσπάθησε να κάνει τη δική του καριέρα ο Ρόμπερτ Μάπλθορπ τον ισοπέδωσε.

Άγγελος και δαίμονας, ο πορτρετίστας ανάμεσα σε άλλα Μάπλθορπ ήταν ο επίσημος φωτογράφος της Νέας Υόρκης όταν αυτή η Πόλη δεν κοιμόταν ποτέ αλλά ξενυχτούσε ηδονιστικά σε κλαμπ και καταφύγια του kinky σεξ.

Kαθώς οι δύο σκηνοθέτες είχαν πλήρη πρόσβαση στα αρχεία του Ιδρύματος Ρόμπερτ Μάπλθορπ, το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει άπειρο ανέκδοτο υλικό, φωτογραφίες πορνογραφικής τέχνης και εύθραυστα λουλούδια. Γεμάτο από συμβολισμό το έργο του προβλήθηκε στην οθόνη συνοδευόμενο από όλους όσοι τον γνώρισαν, τον ερωτεύθηκαν, τον μίσησαν και τον εκθείασαν.

Από τη Ντέμπι Χάρι που τον γνώρισε όταν δούλευε ως σερβιτόρα σε ένα μαγαζί που όλοι οι ροκ και έκλυτοι αγαπούσαν στη σχεδιάστρια μόδας Χερέρα που αφέθηκε στο φακό του ή τη Μπρουκ Σιλντς που έμεινε γυμνή μπροστά του (κάτι που συνέβαινε συχνά) ο Ρόμπερτ Μάπλθορπ γεμίζει με εκρήξεις και ηδονιστική ποίηση ιδανικά φωτογραφημένη την οθόνη στο ντοκιμαντέρ που γέμισε την αίθουσα του Ολύμπιον.

Η Πάτι Σμιθ και οι άλλοι

Η αφήγηση πέρασε από την παιδική ηλικία στον μεγάλο του έρωτα με την Πάτι Σμιθ, την πρώτη μεγάλη αγάπη του που ξεχάστηκε όταν ο Μάπλθορπ βρήκε στο πρόσωπο του Sam Wagstaff τον (πλούσιο) μέντορα του και αυτόν που ουσιαστικά τον καθιέρωσε με το έτσι θέλω, δικαίως, στην εικαστική σκηνή των 70s κάνοντας ακόμη και τον Άντι Ουόρχολ να δεχτεί ότι ο νέος αυτός φωτογράφος δεν είναι "ένας βρωμιάρης" όπως και τον αποκαλούσε σεην αρχή ο νονός της ποπ αρτ.

Οι Bailey και Barbato άφησαν να εννοηθεί ότι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την προνομιακή τους πρόσβαση για να είναι τόσο αποκαλυπτικοί και ειλικρινείς όσο και ο ίδιος ο Μάπλθορπ.

Οι σκηνοθέτες και δημιουργοί του ντοκιμαντέρ

"Ακόμα και οι πιο σοκαριστικές και απαγορευμένες φωτογραφίες του, περιλαμβάνονται χωρίς να έχουν θολωθεί, χωρίς να κρύβεται τίποτα – με άλλα λόγια ακριβώς όπως ήθελε ο καλλιτέχνης" λένε οι κινηματογραφιστές για το ταξίδι στην κολασμάνη Εδέμ του Μάπλθορπ που απλώθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Από την καθολική διαπαιδαγώγηση του στη Νέα Υόρκη του πανηδονισμού και μετά στη σκοτεινή πλευρά του καθώς ορκίστηκε να φέρει τη σκληρή BDSM ερωτική κουλτούρα της δεκαετίας του ’70 στο φως ο Μάπλθορπ ήξερε να σοκάρει κάνοντας ποίηση με φως και σκιάσεις.

Το ντοκιμαντέρ πήρε τον τίτλο του από τον καταγγελτικό λόγο που έβγαλε ο γερουσιαστής της Βόρειας Καρολίνα Τζέσι Χελμς για το National Endowment for the Arts όταν αυτό χρηματοδότησε μία από τις εκθέσεις του Μάπλθορπ με φωτογραφίες με θέμα το BDSM. Η σταυροφορία του οδήγησε στην ακύρωση της έκθεσής του στη γκαλερί Corcoran στη Ουάσιγκτον και μετά έκανε τον Ρόμπερτ Μάπλθορπ θεό των απαγορευμένων.

Το Κονγκρέσο προσπάθησε να φέρει ένα τέλος στην καριέρα του λογοκρίνοντας τον. Το τέλος το έφερε ο ίδιος στον εαυτό του. Ο Μάπλθορπ πέθανε από AIDS το 1989 καταφέρνοντας να κατακτήσει τη φήμη, τη δόξα και το χρήμα με κάποια, σπάνιας ομορφιάς και τόλμης, απαγορευμένα κλικ.

Ο αδελφός του Έντουαρντ που τον φρόντισε μέχρι το τέλος της ζωής του δεν κατάφερε ποτέ να κερδίσει την εκτίμηση του διαβόλου με τη Hasselblad.