Ναζί, αστρολάβοι & 400 χρόνια ευφυΐας στο νέο ναό των Μαθηματικών του Λονδίνου
Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα έργα που άφησε (ανολοκλήρωτο) πίσω της η μεγάλη Βρετανοϊρακινή ντίβα της Αρχιτεκτονικής, Ζάχα Χαντίντ που έφυγε από τη ζωή στις 30 Μαρτίου σε ηλικία 65 ετών. Σήμερα πλέον ο εντυπωσιακός εκθεσιακός χώρος, αφιερωμένος στη μαθηματική επιστήμη, που σχεδίασε για το Science Museum του Λονδίνου δόθηκε στο κοινό φιλοξενώντας στην εντυπωσιακή αίθουσα του περισσότερα από 100 αντικείμενα, προερχόμενα από τη συλλογή του εμβληματικού μουσείου.
Πολλοί θεωρούν ότι το περίφημο πειραματικό αεροσκάφος, με άνοιγμα φτερών 12 μέτρων, που κατασκεύασε το 1929 η εταιρία Handley Page είναι και το σημαντικότερο έκθεμα στο ναό της μαθηματικής Επιστήμης καθώς αυτό αποτέλεσε και τη βασική πηγή έμπνευσης του αρχιτεκτονικού σχεδίου της Χαντίντ.
Το πειραματικό αεροσκάφος, το οποίο θα κυριαρχεί στο εκθεσιακό χώρο, είχε σχεδιαστεί για να απογειώνεται και να προσγειώνεται αργά και άμεσα σε μια εποχή που τα περισσότερα αεροδρόμια ήταν τυλιγμένα σε σύννεφα ομίχλης.
"Στην αίθουσα των μαθηματικών έχουμε σκοπό να αφηγηθούμε ένα μέρος από την πλούσια πολιτιστική ιστορία των ανθρώπινων επιτευγμάτων που μεταμόρφωσαν τον κόσμο μας τα τελευταία 400 χρόνια" έχει σχολιάσει ο Dr David Rooney, ένας από του επιμελητές του μουσείου πριν τα εγκαίνια.
Τα μαθηματικά στηρίζουν τόσες πολλές πτυχές της ζωής, της καθημερινότητας και της δουλειάς μας και για αυτό ελπίζουμε να εμπνεύσουμε τους επισκέπτες να προσεγγίσουν τον ρόλο τους στην κοινωνία μέσα από μια νέα οπτική. Πρόκειται για μια τεράστια πρόκληση" λένε οι υπεύθυνοι του Μουσείου Επιστημών του Λονδίνου με αφορμή τα εγκαίνια της νέας αίθουσας αφιερωμένη σε μια επιστήμη που μερικές φορές "θεωρείται δύσπεπτη".
Ανάμεσα στα αντικείμενα που θα παρουσιαστούν, επίσης, στο μουσείο συγκαταλέγεται κι ένας ισλαμικός αστρολάβος του 17ου αιώνα που αξιοποιούσε για τη χαρτογράφηση του νυχτερινού ουρανού εντυπωσιακές μαθηματικές τεχνικές, καθώς και μια πρώιμη εκδοχή της μηχανής Enigma των Ναζί η οποία φτιάχτηκε πριν καταφέρουν οι μαθηματικοί των συμμαχικών δυνάμεων να σπάσουν τους κωδικούς της.
Ένα αυτόματο μηχάνημα έκδοσης εισιτηρίων, η μηχανή κρυπτογράφησης του Γ' Ραιχ, η μακέτα ενός σούπερ-τάνκερ, ένα παλιό τηλεσκόπιο, ένα όργανο του 19ου αιώνα για την μέτρηση της παλίρροιας, σχεδόν 120 αντικείμενα μαρτυρούν τον τρόπο με τον οποίο τα μαθηματικά διαμόρφωσαν τον κόσμο μας εδώ και αιώνες και τον θεμελιώδη ρόλο που παίζουν στην καθημερινότητά μας.
Η Winton Gallery διηγείται δυνατές ιστορίες για τα μαθηματικά με την ευρύτερη έννοια, πώς αυτά εφαρμόζονται από πωλητές, ναυτικούς, μηχανικούς αεροσκαφών, τραπεζίτες, σχεδιαστές κήπων, τζογαδόρους. Οι ιστορίες αναφέρονται σε 400 χρόνια ανθρώπινης ιδιοφυΐας και εφευρετικότητας, από την Αναγέννηση έως σήμερα.
"Ένας φόρος τιμής στην Ζάχα Χαντίντ"
Για τις ανάγκες του Μουσείου η Χαντίντ επανασχεδίασε με τον γερμανό αρχιτέκτονα Πάτρικ Σουμάχερ μια παλιά πτέρυγα για να την διαμορφώσει σε μια μαγευτική καμπύλη γύρω από ένα δικινητήριο αεροπλάνο Handley Page του 1929 που κρέμεται στο βάθος.
Το σχέδιο το οποίο εμπνεύστηκαν οι αρχιτέκτονες από τις ροές αέρα που παρατηρούνται στην αεροδυναμική, παραπέμπει σε πέταλα ορχιδέας. Η Χαντίντ ήταν η μεγάλη απούσα στα εγκαίνια χθες.
Zaha Hadid Architects Designs Mathematics Gallery for London's Science Museum from ARCHITECT Magazine on Vimeo.
"Η νέα γκαλερί είναι ένας φόρος τιμής σε αυτή την ανατρεπτική αρχιτέκτονα και σίγουρα ο χώρος αυτός θα εμπνεύσει εκατομμύρια επισκέπτες τα επόμενα χρόνια", σχολίασε ο διευθυντής του μουσείου 'Ιαν Μπλάτσφορντ.
"Θέλαμε ένα μέρος που να είναι όμορφο, μέσα στο οποίο θα αρέσει στον κόσμο να μένει", εξηγεί ο επιμελητής της έκθεσης Ντέιβιντ Ρούνεϊ.
Το να μαγνητίζεις το ευρύ κοινό με τα μαθηματικά συνιστά "τεράστια πρόκληση", δηλώνει. Για τον λόγο αυτόν ο επιμελητής θέλησε να αναδείξει τις πρακτικές εφαρμογές μέσα από όργανα συχνά αστεία. Όπως αυτή η μηχανή υπολογισμού του προσδόκιμου ζωής που χρησιμοποιείτο από τους ασφαλιστές πριν από την εφεύρεση του υπολογιστή ή τη μηχανή που επιτρέπει στους τζογαδόρους να διαμορφωνουν τα στοιχήματα στις κούρσες με τις κυνοδρομίες.
"Θέλουμε να δείξουμε πώς τα μαθηματικά είναι στο κέντρο όλων όσα μας αφορούν: της ζωή και του θανάτου, του πολέμου και της ειρήνης, των χρημάτων και του εμπορίου, της ομορφιάς και της αρμονίας. Περισσότερο από μια κλασική διδασκαλία, διηγούμαστε την ιστορία των ανθρώπων αυτών που άλλαξαν τον κόσμο χάρη στα μαθηματικά. Είναι μια επιστήμη που μπορεί να είναι πολύ σκληρή, αλλά προσφέρει πολύ μεγάλη ικανοποίηση".