Principia Mathematica: το ορόσημο της επιστήμης από τον Νεύτωνα στο σφυρί

Είναι η υψηλότερη αρχική τιμή για αντίγραφο του συγκεκριμένου βιβλίου, το οποίο αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της επιστήμης. Ένα άλλο αντίγραφο είχε δημοπρατηθεί το 2013 με τιμή εκκίνησης 600.000 δολάρια ξεπέρασε τα 2,5 εκατομμύρια δολάρια.

Το συγκεκριμένο αντίγραφο είναι ένα από τα ελάχιστα που προορίζονταν για το αναγνωστικό κοινό της Ευρώπης και έχει μικρές διαφορές με το κείμενο που κυκλοφόρησε στην Αγγλία από τον Νεύτωνα και τον εκδότη του αστρονόμο Έντμοντ Χάλει (του γνωστού κομήτη), σύμφωνα με τη βρετανική Guardian.

Περίπου 400 αντίγραφα της πρώτης έκδοσης του Principia Mathematica είχαν τυπωθεί το 1687 και, από αυτά, το ένα πέμπτο κατευθύνθηκε στην Ευρώπη. Ο Χάλεϊ έπεισε το Νεύτωνα να εκδώσει τις θεωρίες του σε βιβλίο και κατέβαλε εκείνος το κόστος της έκδοσης, καθώς η Βασιλική Εταιρεία Επιστημών, όπου και οι δύο ήσαν μέλη, είχε ξεμείνει από χρήματα.

Σήμερα η Βασιλική Εταιρία φυλάσσει δύο αντίγραφα της πρώτης έκδοσης, καθώς και το αρχικό χειρόγραφο του Νεύτωνα.

Το έργο του βρετανού φυσικομαθηματικού επέδρασε όσο λίγα όχι μόνο στις θετικές επιστήμες, αλλά γενικότερα στην ανθρώπινη σκέψη και στον δυτικό πολιτισμό. Μαζί με τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, θεωρούνται τα θεμέλια της σύγχρονης επιστήμης και τεχνολογίας.

Η ιστορία ανήκει στους συλλέκτες

Μια εβδομάδα πριν, ένα περίστροφο που ...σημάδεψε τη γαλλική λογοτεχνία πωλήθηκε έναντι 434.000 ευρώ, σε πλειστηριασμό που πραγματοποιήθηκε από τον Οίκο Christie's στο Παρίσι. Ήταν το όπλο με το οποίο ο Πολ Βερλέν τραυμάτισε τον Αρθούρο Ρεμπό, ένα απόγευμα του Ιουλίου του 1873 στις Βρυξέλλες.

Αυτή είναι η ιστορία του.

Στις 10 Ιουλίου του 1873, στις 2 το μεσημέρι, σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου της οδού Μπρασέρ στις Βρυξέλλες, ήχησαν δύο πυροβολισμοί. Ο Βερλέν, 29 ετών τότε, πυροβολεί τον - κατά 11 χρόνια νεότερό του - Ρεμπό. Μια σφαίρα τραυματίζει τον νεαρό πάνω από την άρθρωση του καρπού. Η άλλη αποστρακίζεται πάνω στο τζάκι και καταλήγει σε έναν τοίχο. Αυτό ήταν και το τέλος της ερωτικής σχέσης των δύο Γάλλων ποιητών.

Το όπλο θα μπορούσε να είχε αλλάξει την ιστορία της γαλλικής λογοτεχνίας -εάν είχε βρει τον στόχο του ποτέ δεν θα είχαμε αναγνώσει τα αριστουργήματα του Ρεμπό "Μία εποχή στην κόλαση" και "Εκλάμψεις". Με αφορμή τη δημοπρασία, ο γαλλικός Τύπος κάνει μία αναδρομή σε αυτήν την καταραμένη ερωτική ιστορία μεταξύ των δύο ποιητών που εκτυλίχθηκε στα τέλη του προ-προηγούμενου αιώνα.

Μια εποχή στην κόλαση

Ο Ζαν Νικολά Αρτύρ Ρεμπό που γεννήθηκε στην αγροτική πόλη Σαρβίλ των Αρδενών τον Σεπτέμβριο του 1871 φθάνει στο Παρίσι προκειμένου να τον φιλοξενήσει ο ποιητής Πολ Βερλέν, στον οποίο είχε στείλει με αλληλογραφία μερικά ποιήματά του. Ένα χρόνο νωρίτερα ο Βερλέν είχε παντρευτεί την φτωχή Ματίλντ, 17 χρόνια μικρότερή του, με την οποία είχε αποκτήσει ένα παιδί. Εκείνη όμως μετά την εγκυμοσύνη ασχήμυνε και ο Βερλέν πολύ γρήγορα έχασε το ενδιαφέρον του γι αυτήν.

Ένα βράδυ κατά την διάρκεια των γεγονότων της Κομμούνας του Παρισιού, ο Βερλέν κλήθηκε στο πλευρό της μητέρας του. Λόγω όμως της παροιμιώδους δειλίας του, αντί να πάει αυτός στέλνει την Ματίλντ, η οποία κινδύνευσε αρκετές φορές να τραυματισθεί από τα πυρά των αντιμαχόμενων πλευρών στα οδοφράγματα του Παρισιού.

Την εποχή εκείνη ο Βερλέν δούλευε ως δημόσιος υπάλληλος στο Παρίσι και μόλις σχολούσε, μεθούσε πίνοντας αψέντι, γύρναγε αργά στο σπίτι και έπεφτε με τις κάλτσες στο κρεβάτι για να κακοποιήσει την Ματίλντ. Στην συνέχεια κοιμόταν ροχαλίζοντας. Όταν εκείνη παραπονιέται, εκείνος την χτυπά. Όταν δεν παραπονιέται, εκείνος πάλι την χτυπά. Ακόμα χειρότερα. Πετάει το μωρό το πάτωμα. Όταν όμως είναι ξεμέθυστος, γίνεται πάλι γλυκός και σεμνός. Γράφει ποιήματα για τον ανθρώπινο πόνο.

Η μητέρα του Βερλέν έκανε τρεις αποβολές και κρατούσε τα έμβρυα σε βάζα, τους μιλούσε... Μέσα σε αυτό το περιβάλλον μεγαλώνει ο μικρός Βερλέν ο οποίος είναι απίστευτα άσχημος. Είναι ο σωσίας των νεκρών εμβρύων, όπως του έλεγε συχνά η μητέρα του. Εκείνος πάλι αγαπά τις γυναίκες, τις έχει ανάγκη. Αυτές όμως ποτέ δεν τον θεώρησαν όμορφο. Ο έρωτας της ζωής του ήταν η ξαδέλφη του Ελίζα την οποία είχε υιοθετήσει η μητέρα του. Η Ελίζα παντρεύτηκε έναν ζαχαροπλάστη και στη συνέχεια πέθανε στη γέννα. Ο Βερλέν ήταν πολύ συναισθηματικός, η περιφρόνηση όμως των γυναικών προς το πρόσωπό του, τον οδήγησε πολύ γρήγορα στους οίκους ανοχής, μετά παντρεύτηκε την πολύ μικρότερή του Ματίλντ, ύστερα είχε ερωτικές σχέσεις με άντρες και προς το τέλος της ζωής του ξαναγύρισε στις πόρνες" γράφει ο εικαστικός ο Ζαν Πιερ Ζενό στις Βρυξέλλες.

Πιστόλι επτά χιλιοστών με έξι σφαίρες

Έπειτα από ένα διάστημα αθώας ποιητικής συντροφιάς, τον Ιανουάριο του 1872 ο Βερλέν εντυπωσιασμένος από τον νεαρό χωρικό με την έντονη προφορά των Αρδενών αποφασίζει να τον "φιλοξενήσει" στο σπίτι του. Ξέρει ότι ο 17χρονος Ρεμπό πειραματίζεται με τη σεξουαλικότητα του. Για αρκετούς μήνες οι δύο ποιητές μαζί με τη Ματίλντ ζουν ένα καταστροφικό τρίο "πνιγμένο" στην μαζική κατανάλωση αψέντι. Η Ματίλντ παρακολουθεί τα γράμματα και τα ποιήματα που ανταλλάσουν οι δύο εραστές. Νιώθει ταπεινωμένη.

Τον Ιούλιο του 1872 οι Ρεμπό και Βερλέν φεύγουν για τις Βρυξέλλες. "Πρόκειται περισσότερο για απαγωγή του Βερλέν από τον Ρεμπό ο οποίος είχε βαρεθεί το Παρίσι, ενώ ο Βερλέν ήταν πιο διστακτικός", εξηγεί ο γάλλος ιστορικός Λεφρέρ.

Η αυτοεξορία τους αποδεικνύεται επεισοδιακή. Οι δύο νέοι άνδρες τον περισσότερο καιρό είναι λιώμα στο μεθύσι, μάλιστα κάποια στιγμή ο Ρεμπό προσπάθησε, όπως λένε, να μαχαιρώσει τον Βερλέν. Και φθάνουμε στην κρίσιμη ημέρα, εκείνη της 10ης Ιουλίου του 1873. Κάνει αφόρητη ζέστη. Στις εννέα το πρωί ο Βερλέν μπαίνει σε ένα κατάστημα όπλων και έναντι 23 φράγκων αγοράζει ένα πιστόλι 7 χιλιοστών που παίρνει έξι σφαίρες. Σκοπεύει να αυτοκτονήσει.

Επιστρέφοντας στο δωμάτιο του, γράφει γράμματα στους φίλους του, στην μητέρα του, ακόμα και στην μητέρα του Ρεμπό λέγοντας τους "Θα σκοτωθώ". Στη συνέχεια περνάει το υπόλοιπο της ημέρας πίνοντας. Μετά το γεύμα, ο Ρεμπό ανακοινώνει στον Βερλέν ότι θέλει να δώσει ένα τέλος στη συγκατοίκηση τους. Ο Βερλέν, πληγωμένος βγάζει το πιστόλι και φωνάζει: "Αυτό είναι για σένα, αφού με αφήνεις". Πυροβολεί δύο φορές, η μία σφαίρα χτυπάει στο ταβάνι και η άλλη το μπράτσο του Ρεμπό.

Όταν ο Ρεμπό παίρνει εξιτήριο από το νοσοκομείο, επαναλαμβάνει στον Βερλέν ότι θέλει να σταματήσει οποιαδήποτε επαφή μαζί του. Κατευθύνονται στον σιδηροδρομικό σταθμό. Στην πλατεία Ρουπ ο Βερλέν τον πλησιάζει και βάζει το χέρι του στην τσέπη. Ο Ρεμπό νομίζει ότι θα βγάλει πάλι όπλο και τρομαγμένος ορμά πάνω σε έναν αστυνομικό που περνάει εκείνη τη στιγμή δίπλα τους.

Ο Βερλέν καταδικάστηκε στη μέγιστη τότε ποινή των δύο χρόνων ενώ μία έκθεση που φθάνει στις Βρυξέλλες από το Παρίσι χαρακτηρίζει τον Βερλέν "Κομμουνάρο". Περνά 555 ημέρες στη φυλακή, μακριά από τα μπαρ και τα μπουκάλια αψέντι και αν και χάνει τα πάντα, η φυλακή του κάνει καλό.

Βάζει σε τάξη το εαυτό του και αντιλαμβάνεται αυτό για το οποίο είναι γεννημένος" λέει ο Ζενό. Γράφει πολλά ποιήματα τα οποία προσπαθεί να δημοσιεύσει και αργότερα συμπεριλαμβάνει σε ποιητικές συλλογές. Ο βίαιος επίλογος στη σχέση τους ήταν η κύρια αιτία που οι Ρεμπό- Βερλέν έγραψαν τα αριστουργήματά τους.

Μία λεπτομέρεια ελάχιστα γνωστή: όταν ο Βερλέν βγαίνει από την φυλακή, συνεχίζει να αλληλογραφεί με τον Ρεμπό. Το παιδί-θαύμα, όπως τον αποκαλούσαν, εκμεταλλεύεται την κατάσταση για να εκβιάσει τον Βερλέν και του ζητά χρήματα. Η σχέση τους είχε τελειώσει, για τον πρώτο ήταν κάτι σημαντικό, για τον δεύτερο απλά κάτι που είχε αρχή και τέλος, σαν ένα κομμάτι της λογοτεχνίας που και οι δύο υπηρέτησαν.