Όταν τα εκθέματα του Μουσείου Μπενάκη αρθρώνουν λόγο γίνονται θαύματα

Από τις 8 Νοεμβρίου και κάθε Τρίτη έως τις 28 Μαρτίου 2017, εμείς, το κοινό και οι οδηγοί μας, οι ηθοποιοί, είμαστε προσκεκλημένοι σε μια ιδιότυπη μουσειακή περιήγηση καθώς ένα πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη του 17ου αιώνα, ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. που απεικονίζει την σκηνή ενός εφήβου που αναχωρεί για τον πόλεμο, ασημένια πιάτα με μυθολογικά θέματα και κουτάλια με ρήσεις αρχαίων σοφών, είναι μερικά από τα εκθέματα του μουσείου Μπενάκη που δίνουν το έναυσμα για τη δημιουργία τεσσάρων ασυνήθιστων θεατρικών δρώμενων. Τα αντικείμενα του Μουσείου Μπενάκη είναι οι "πρωταγωνιστές" που αφηγούνται πτυχές της ιστορίας τους μέσα από δραματοποιημένα κείμενα που ερμηνεύουν οι ηθοποιοί σε σκηνοθετική επιμέλεια Στρατή Πανούριου.

"Πρόκειται για μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα δράση, στην οποία έρχονται σ’ επαφή δύο χώροι που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση" ανέφερε η Ειρήνη Γερουλάνου από την πλευρά του μουσείου Μπενάκη σε συνέντευξη Τύπου, ενώ ο αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού θεάτρου Θοδωρής Αμπαζής ευχήθηκε η δράση αυτή να είναι η αρχή μίας "τρελής" συνεργασίας ανάμεσα στους δύο οργανισμούς.

"Σκηνικό της κάθε παράστασης θα αποτελεί ο ίδιος ο χώρος του Μουσείου με στόχο έναν δημιουργικό διάλογο ανάμεσα στους ηθοποιούς και τα αντικείμενα" διευκρίνισε ο σκηνοθέτης του εγχειρήματος Στρατής Πανούριος. "Κείμενα, όχι κατ’ ανάγκην θεατρικά, γραμμένα κοντά στον χρονολογικό ορίζοντα των αντικειμένων, φωτίζουν όψεις που δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές, αποκαλύπτοντας το συναισθηματικό φορτίο που θα συνόδευε την χρήση τους ή και την ίδια την δημιουργία τους" πρόσθεσε η επιμελήτρια της Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής του Μουσείου Μπενάκη Ειρήνη Παπαγεωργίου.

"Η συνεργασία ανθρώπων ενός μουσείου που προέρχονται από το χώρο της επιστήμης με καλλιτέχνες προερχόμενους από τον θεατρικό χώρο δεν είναι αυτονόητη. Θα έλεγα μάλιστα, ότι εκ πρώτης όψεως μοιάζει ανοίκεια, ξενίζει. Κι όμως υπάρχουν εφαπτόμενα σημεία. O καθένας με τα δικά του εργαλεία προσπαθούμε να ανασυστήσουμε ζωές, να ξαναδώσουμε φωνή στο παρελθόν" πρόσθεσε για την δημιουργική σύμπραξη.

Οι παραστάσεις, η ταυτότητα, το πρόγραμμα τους

Οι παραστάσεις, θα εστιάσουν στις συλλογές που φιλοξενούνται στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου (αρχαία ελληνική, βυζαντινή, συλλογή νεοελληνικού πολιτισμού και ιστορικών κειμηλίων) καθώς ένα αντικείμενο ανά συλλογή θα δίνει κάθε φορά την αφορμή για τη θεατρική δράση. Θα προηγείται σύντομη παρουσίαση του εκάστοτε εκθέματος από τον αρμόδιο επιμελητή της συλλογής, έτσι ώστε να γίνεται ομαλά η μετάβαση από τη θεματολογία του αντικειμένου στο δραματοποιημένο λόγο.

Νεοπτολέμου μύησις

Στον "Φιλοκτήτη" του Σοφοκλή παρακολουθούμε τη διαδικασία της εφηβικής μύησης του Νεοπτόλεμου. Ο Οδυσσέας, ως δάσκαλος των νεοφύτων, καθοδηγεί στον πρώτο του άθλο τον νεαρό, ο οποίος θα ενηλικιωθεί, αφού πρώτα κυνηγήσει με δόλιους τρόπους το αγρίμι που ονομάζεται «Φιλοκτήτης».

Η παράσταση σχολιάζει τη σκηνή που κοσμεί ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. Εδώ εικονίζεται έφηβος τη στιγμή που αναχωρεί για τον πόλεμο. Πρόκειται άραγε για τη ρεαλιστική απόδοση ενός καθημερινού στιγμιότυπου; Ή μήπως για υπαινικτική αναφορά στο θεσμό της εφηβείας, μιας μυητικής διαδικασίας με καθοριστική σημασία πριν από την ενηλικίωση των Αθηναίων πολιτών;

Παίζουν: Δημήτρης Ήμελλος, Στάθης Κόικας, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος. Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ειρήνη Παπαγεωργίου, Επιμελήτρια της Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής. Παραστάσεις: 8, 15, 22, 29 Νοεμβρίου & 6 Δεκεμβρίου 2016

Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε

Τα Πτωχοδρομικά ποιήματα διεκτραγωδούν με σατιρική διάθεση την πείνα και τα δεινά που έζησε ο Βυζαντινός ποιητής του 12ου αιώνα Θεόδωρος Πρόδρομος ή Πτωχοπρόδρομος. Γραμμένα στη γλώσσα του λαού, αποτελούν ένα από τα πρώτα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Με αφορμή τα Πτωχοδρομικά ποιήματα, ασημένια πιάτα με μυθολογικά θέματα και κουτάλια με ρήσεις αρχαίων σοφών, κεραμικά πιάτα με δρακοντομαχίες και χιουμοριστικές απεικονίσεις συμποσίων φωτίζουν όψεις της καθημερινής ζωής στο Βυζάντιο και δίνουν το έναυσμα για μια ασυνήθιστη γευσιγνωστική παράσταση.

Παίζουν: Νέστορας Κοψιδάς, Νίκος Γιαλελής, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος. Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει η Αναστασία Δρανδάκη, Επιμελήτρια της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Συλλογής. Παραστάσεις: 13, 20, 27 Δεκεμβρίου 2016 & 10, 17 Ιανουάριου 2017

Ερωφίλης κέντημα

Ποια δύναμη κινεί τα νήματα στην «Ερωφίλη» του Γεωργίου Χορτάτση; Ο άδολος έρωτας των δύο νέων αντιμάχεται τη δύναμη του άπληστου βασιλιά. Τελικοί νικητές στη σκληρή αναμέτρηση αναδεικνύονται ο θάνατος και το πεπρωμένο, που κατευθύνει τους ανθρώπους σαν άβουλες μαριονέτες.

Ένα πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη του 17ου αιώνα, σπάνιο κατάλοιπο της αναγεννησιακής επίδρασης που άφησε η ενετική κατάκτηση στο νησί (1211-1669), μας μεταφέρει στην εποχή του Χορτάτση και της ακμής της κρητικής λογοτεχνίας.

Παίζουν: Ανδρομάχη Δαυλού, Νικόλας Αναστασόπουλος, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος. Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ξένια Πολίτου, Επιμελήτρια της Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού και Νεοελληνικής Τέχνης. Παραστάσεις: 24, 31 Ιανουαρίου & 7, 14, 21 Φεβρουαρίου 2017

Το είπε ο Γέρος

Μια παράσταση βασισμένη στα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836» φωτίζει άγνωστες πτυχές του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας, όπως αυτές τις εμπιστεύθηκε ο Γέρος του Μοριά στον Γεώργιο Τερτσέτη.

Το πρότυπο του Έλληνα αγωνιστή, που εικονίζει η ελαιογραφία του Μουσείου, θα μπορούσε –ακόμη και σήμερα ίσως– να ενσαρκώνει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843). Οι ηγετικές αρετές του Γέρου του Μοριά και η αίσθηση ασφάλειας που δημιουργούσε στους συμμαχητές του εξακολουθούν να τον καθιστούν το ιστορικό πρόσωπο με τον υψηλότερο συμβολισμό ως προς τον αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας.

Παίζουν: Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος. Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, Επιμελητής των Ιστορικών Αρχείων.

Παραστάσεις: 28 Φεβρουαρίου & 7, 14, 21, 28 Μαρτίου 2017

Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Μουσείου Μπενάκη