Στους Ζήση Σαρίκα και Κωσταντίνο Στάικο τα βραβεία της Εταιρείας Συγγραφέων
Στον μεταφραστή και επιμελητή εκδόσεων Ζήση Σαρίκα και στον αρχιτέκτονα και ιστορικό του βιβλίου Κωσταντίνο Σπ. Στάικο απονέμει ομόφωνα η Εταιρεία Συγγραφέων τα φετινά λογοτεχνικά της βραβεία. Πρόκειται για τα βραβεία πολιτισμού «Διδώ Σωτηρίου» και «Δαίδαλος».
Παράλληλα, η Εταιρεία Συγγραφέων ανακοίνωσε τις βραχείες λίστες για τα άλλα δυο βραβεία, «Γιάννη Βαρβέρη» και «Μένη Κουμανταρέα» αντίστοιχα, που έχει θεσπίσει με στόχο την ανάδειξη πρωτοεμφανιζόμενων ποιητών και μυθιστοριογράφων.
Τα ονόματα των βραβευθέντων θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της μεγάλης εορταστικής εκδήλωσης που διοργανώνει η Εταιρεία Συγγραφέων για τα 35 χρόνια από την ίδρυσή της, την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου και ώρα 19:30, στο Πολιτιστικό Κέντρου του Δήμου Αθηναίων «Μελίνα». Στην ίδια εκδήλωση θα γίνει και η απονομή όλων των βραβείων.
Ακολουθούν αναλυτικά τα βραβεία και οι βραχείες λίστες της Εταιρείας Συγγραφέων:
Βραβείο «Διδώ Σωτηρίου»
Στον συγγραφέα, μεταφραστή και επιμελητή εκδόσεων Ζήση Σαρίκα θα απονεμηθεί φέτος το «βραβείο Διδώ Σωτηρίου» για το σύνολο του έργου του.
Ο Ζήσης Σαρίκας γεννήθηκε το 1953 στη Θεσσαλονίκη, όπου ζει και εργάζεται. Είναι συγγραφέας, μεταφραστής και επιμελητής εκδόσεων. Σπούδασε νεοελληνική φιλολογία και φιλοσοφία στο ΑΠΘ. Σε ορισμένες μεταφράσεις του έχει χρησιμοποιήσει το ψευδώνυμο Δημήτρης Ρήσος.
Έχει μεταφράσει δοκίμια φιλοσοφίας και πολιτικής θεωρίας, μεταξύ των οποίων τα Άπαντα του Νίτσε (16 τόμοι), Μαρκούζε, Νετσάγιεφ, Στίρνερ, Φουκώ κ.ά. και λογοτεχνικά έργα (Χάινριχ Μπελ, Μπαλζάκ, Φλωμπέρ, Ντε Νερβάλ, Θερβάντες, Μπέρνχαρντ κά)
Έγραψε εισαγωγές σε μεταφράσεις θεωρητικών έργων, όπως, πχ για το Τέχνη και μαζική κουλτούρα, Ο μοναδικός και η ιδιοκτησία του, κά.
Άρθρα του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά, όπως τα Σύγχρονα Θέματα, Ο Πολίτης, Εποπτεία, Ρήξη, Πανοπτικόν και στο συλλογικό έργο Ιστορία της ελληνικής γλώσσας (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2010).
Δημοσίευσε επίσης δοκίμια (Μύθοι της τεχνολογίας, Εκδοτική Θεσσαλονίκης 1987), Το όραμα του Υπεράνθρωπου. Μια ερμηνεία του έργου του «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα».
Εξέδωσε πεζά κείμενα: Ψίχουλα, μικρά πεζά, έκδοση, Πανοπτικόν 2008, Μακριά απ' τον κόσμο και άλλα κείμενα, Πανοπτικόν 2008, Ανθρώπινες σκιές. Δύο αφηγήματα Πανοπτικόν 2013, Κυριακή ρεπό Εστία 2014.
Χρημάτισε επιμελητής/διευθυντής της σειράς «Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς» των εκδόσεων Εξάντας (15 τόμοι, μεταξύ των οποίων: Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης 1991, Η μαγεία στον ελληνικό και τον ρωμαϊκό κόσμο 1996, Περί θαυμάτων και δαιμόνων 1998, Η τέχνη της μαντείας 1998), της σειράς πολιτικών-φιλοσοφικών βιβλίων «Περάσματα» των εκδόσεων Βάνιας (5 τόμοι), και επιμελήθηκε το βιβλίο Καραγκιόζης. Κωμωδίες του μεσοπολέμου (Κέντρο Πολιτισμού Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, 1997).
Το Βραβείο Πολιτισμού «Διδώ Σωτηρίου» απονέμεται σε ξένο ή έλληνα συγγραφέα που με τη γραφή του αναδεικνύει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών μέσα από την πολιτισμική διαφορετικότητα. Σε μια εποχή όπου οι γλώσσες με μικρή διάδοση δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν τις λεγόμενες «ισχυρές» γλώσσες στην κυκλοφορία της πνευματικής τους παραγωγής, το βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» υποστηρίζει την οικουμενικότητα των ιδεών μέσα από τις διαφορετικές γλώσσες της τέχνης και της δημιουργίας.
Βραβείο «Δαίδαλος»
Στον αρχιτέκτονα και ιστορικό του βιβλίου, Κωσταντίνο Σπ. Στάικο, θα απονεμηθεί εφέτος το βραβείο «Δαίδαλος», που με το έργο του «προάγει τον πολιτισμό στην Ελλάδα και στον κόσμο».
Ο Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος γεννήθηκε το 1943. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο τμήμα εφαρμοσμένων Τεχνών (Διακοσμητική - Σκηνογραφία). Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι και εργάστηκε ως αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων στο Παρίσι για τέσσερα χρόνια. Ανέλαβε τον σχεδιασμό και την επίβλεψη των εργασιών για την αποκατάσταση και τη νέα αρχιτεκτονική μελέτη της Ιστορικής Βιβλιοθήκης και του Μουσείου της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο, που διήρκεσε δέκα χρόνια.
Στη συνέχεια του ανατέθηκε η ανασυγκρότηση της Βιβλιοθήκης του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Φανάρι, σε κτίσμα του 16ου αιώνα. Η εργασία του συνίσταται στη μελέτη της εσωτερικής αρχιτεκτονικής, στον εξοπλισμό και στη διακόσμηση, καθώς και στην ταξινόμηση των χειρογράφων και των βιβλίων κατά θεματικές ενότητες.
Παράλληλα, εργάστηκε για την αποκατάσταση, την ανάπλαση, διαμόρφωση και εξοπλισμό μνημειακών χώρων, όπως το Δημαρχείο Αθηνών, το Εντευκτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών «Κωστής Παλαμάς», την αίθουσα «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Βουλής των Ελλήνων, την Εθνική Βιβλιοθήκη, το Κέντρο Διαλόγου των Εκκλησιών στον Παλατίνο Λόφο της Ρώμης, την Εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου κ.ά.
Από το 1973 ασχολείται επίσης με την ιστορία του ελληνικού βιβλίου, από την Αναγέννηση μέχρι τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, και με την Ιστορία της αρχιτεκτονικής εξέλιξης και του θεσμού της βιβλιοθήκης, από την αρχαιότητα έως την Αναγέννηση. Προϊόν της ενασχόλησης αυτής είναι το βιβλίο «Χάρτα της Ελληνικής Τυπογραφίας» (1989) και η έκδοση «Βιβλιοθήκη», από την Αρχαιότητα έως την Αναγέννηση και σημαντικές ουμανιστικές και μοναστηριακές βιβλιοθήκες (3.000 π.Χ - 1.600 μ.Χ., Oak Knoll Press). Από το 2000 σημαντικοί εκδοτικοί οίκοι της Ευρώπης και της Αμερικής, τού ανέθεσαν τη συγγραφή της Iστορίας της Bιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, σε πέντε τόμους: Ο Ελληνικός Κόσμος, η Ρωμαϊκή Εποχή, το Βυζάντιο, ο Δυτικός Μεσαίωνας και η Αναγέννηση.
Στο πλαίσιο μελέτης και έρευνας γύρω από τις ιδιωτικές βιβλιοθήκες και τις βιβλιοθήκες φιλοσοφικών Σχολών της Αθήνας, συνέγραψε το βιβλίο Η Βιβλιοθήκη του Πλάτωνα και της Ακαδημίας και το Διαχρονικά Τεκμήρια της Πλατωνικής παράδοσης (Books and Ideas. The Library of Plato and the Academy, Testimonies of Platonic Tradition) ενώ, πρόσφατα, εξέδωσε το Αριστοτέλους Βιβλιοθήκη.
Η προσωπική του βιβλιοθήκη με θέμα την εκδοτική και τυπογραφική δραστηριότητα των Ελλήνων από τα μέσα του 15ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου, θησαυρίζεται πλέον στο Ίδρυμα Ωνάση, Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης, στην Αθήνα. Πρόκειται για ελληνικά βιβλία (1.500 τίτλοι σε 2.000 τόμους), που εκδόθηκαν από το ελληνικό στοιχείο σε πόλεις όπου είχαν δημιουργηθεί ελληνικές κοινότητες: Βενετία, Βιέννη, Λειψία, Φλωρεντία, Ρώμη, Παρίσι, Βούδα, Πέστη, Μόσχα.
Το Βραβείο Πολιτισμού «Δαίδαλος» απονέμεται σε έργο του γραπτού λόγου που προάγει τον πολιτισμό στην Ελλάδα και στον κόσμο. Κριτήριο για την απονομή είναι η καινοτομία του έργου, η ειδική συμβολή του στον χώρο της βιβλιογραφίας όπου ανήκει, η εμβέλειά του στον ευρύτερο χώρο της επιστήμης, των ιδεών, της κριτικής σκέψης, της τέχνης κ.λπ. Το βραβείο απονέμεται σε Έλληνα συγγραφέα, ανεξαρτήτως αν είναι λογοτέχνης, επιστήμονας, καλλιτέχνης κ.λπ.
Βραβείο «Γιάννη Βαρβέρη»
Βραχεία Λίστα
- Ένο Αγκόλλι, Ποιητικό αίτιο, εκδόσεις Εντευκτηρίου
- Μαρία Θ. Αρχιμανδρίτη, Η μοναξιά της καμπύλης, εκδόσεις Κέδρος
- Μαίρη Κλιγκάτση, Πλευρικά, εκδόσεις Γαβριηλίδης
- Χρήστος Κολτσίδας, Τα ορεινά, εκδόσεις Μελάνι
- Κωνσταντίνα Κορρυβάντη, Μυθογονία, εκδόσεις Μανδραγόρας
- Γιάννης Κοτσιφός, Ο πειρασμός της γραφής, εκδόσεις Μελάνι
- Δάφνη Φαντριδάκη, Ακίδες, εκδόσεις Μανδραγόρας
Το βραβείο για πρωτοεμφανιζόμενο ποιητή «Βαρβέρη» θεσπίστηκε από την Εταιρεία Συγγραφέων, στη μνήμη του ποιητή και μέλους της, Γιάννη Βαρβέρη (1955-2011) και σκοπό έχει να αναδείξει τις σημαντικότερες νέες ποιητικές φωνές της χώρας.
Ο βραχύς κατάλογος υποψήφιων ποιητών για το συγκεκριμένο βραβείο έχει εφέτος μιαν ιδιαιτερότητα. Συγκεκριμένα, ενώ η επιλογή των ποιητών που περιλαμβάνονται στον βραχύ κατάλογο αποφασίστηκε ομόφωνα στις 11 Απριλίου, από την τριμελή επιτροπή που έχει συστήσει η Εταιρεία Συγγραφέων και η οποία απαρτιζόταν από τον ποιητή και μεταφραστή Ερρίκο Μπελιέ και τους ποιητές και κριτικούς Νίκο Λάζαρη και Νίκο Δαββέτα, η αναγγελία έγινε μόνο από τα δύο μέλη της επιτροπής, γιατί το τρίτο μέλος, ο πρόεδρος της επιτροπής και μέλος του ΔΣ της Εταιρείας, Ερρίκος Μπελιές απεβίωσε στις 19 Απριλίου 2016, βυθίζοντας σε άφατη θλίψη τους οικείους, τους φίλους και τους συναδέλφους του.
Βραβείο «Μένη Κουμανταρέα»
Βραχεία Λίστα
- Δώρος Αντωνιάδης, Στο μάτι του ταύρου, εκδόσεις Καστανιώτης
- Βασιλεία Γεωργίου, Η έκτη μέρα, εκδόσεις Πρώτη Γραφή
- Βασίλης Κονταξής, Το βιολοντσέλο, εκδόσεις Κέδρος
- Βαγγέλης Ντελής, Ο καλλιτέχνης, εκδόσεις Κέδρος
- Θωμάς Συμεωνίδης, Γίνε ο ήρωάς μου, εκδόσεις Γαβριηλίδης
- Κωνσταντία Σωτηρίου, Η Αϊσέ πάει διακοπές, εκδόσεις Πατάκης
- Σωφρόνης Σωφρονίου, Οι πρωτόπλαστοι, εκδόσεις Το Ροδακιό
- Πάνος Τσερόλας, Ασημένια θάλασσα, εκδόσεις Κέδρος
Εφέτος, η Εταιρεία Συγγραφέων απονέμει για πρώτη φορά το βραβείο «Κουμανταρέα» στη μνήμη του ιδρυτικού μέλους της και κορυφαίου πεζογράφου, Μένη Κουμανταρέα. Μετά από έκτακτη σύγκλιση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, αποφασίστηκε ομόφωνα πέρυσι να θεσπιστεί το συγκεκριμένο βραβείο Μυθιστορήματος για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς.
Στο έργο του Μένη Κουμανταρέα, η συγγραφική δεινότητα και η ξεκάθαρη ματιά αποτελούν αρετές που συνετέλεσαν στη διαμόρφωση του πεζογραφικού τοπίου στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα και επηρέασαν το έργο πολλών νεότερων πεζογράφων. Για το λόγο αυτό, η θέσπιση του βραβείου αυτού αποτελεί και ένα στοίχημα τόσο για την Εταιρεία Συγγραφέων που το θεσμοθετεί όσο και για τους νέους συγγραφείς.
Την κριτική επιτροπή για το «βραβείο Κουμανταρέα» αποτελούν ο πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός, η συγγραφέας Μάρω Δούκα και ο συγγραφέας και μεταφραστής Αχιλλέας Κυριακίδης.