Antigone Now: το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης επικαιροποιεί την Αντιγόνη ξανά

"Μπορεί η αρχαία ιστορία της Αντιγόνης να αναδυθεί μέσα από ένα ντοκιμαντέρ, το οποίο καταγράφει τις αμέτρητες ιστορίες που εκτυλίσσονται τώρα στους προσφυγικούς καταυλισμούς στο Λίβανο; Μπορεί το μνημειώδες θάρρος που επέδειξε η ηρωίδα του Σοφοκλή για να διεκδικήσει το δίκαιο, να γίνει έμπνευση μιας χορωδίας Gospel, που τραγουδά για τα δικαιώματα των αφροαμερικανών στις μέρες μας;" Αυτά είναι τα ερωτηματικά που συνθέτουν τον κορμό μιας εξαιρετικής πολιτιστικής πρωτοβουλίας από το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Υόρκης.

Με αφετηρία και επίκεντρο την αρχαία τραγωδία "Αντιγόνη" το Ωνάσειο της αμερικάνικης μητρόπολης εγκαινιάζει τη φετινή καλλιτεχνική περίοδο δημιουργώντας ένα σύγχρονο και δυναμικό Φεστιβάλ. Από τις 13 έως και τις 16 Οκτωβρίου 2016 το "Antigone Now" αναδεικνύει τη διαχρονικότητα των συμβολισμών και των μηνυμάτων του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού μέχρι σήμερα.

Σκηνοθέτες, εικαστικοί, βραβευμένοι αμερικανοί ηθοποιοί και συνολικά πάνω από 90 συμμετέχοντες, συνθέτουν ένα αιχμηρό πρόγραμμα, που περιλαμβάνει πάνω από 30 δρώμενα, με ελεύθερη είσοδο. Μεταξύ άλλων, το Φεστιβάλ του Ωνάσειου Πολιτιστικού Κέντρου (ΝΥ) θα τιμήσουν με την παρουσία τους οι: Reg E. Cathey (House of Cards, The Wire), Gloria Reuben (ER), Glenn Davis (24, The Unit), Samira Wiley (Orange Is the New Black), Bryan Doerries, Céline Cousteau, Λένα Κιτσοπούλου, Σοφία Κόκκαλη, Θέμης Πάνου, Μαρία Παπαδημητρίου, Στέφανος Τσιβόπουλος και πολλοί άλλοι.

Η Αντιγόνη σήμερα

Το "Antigone Now" συνθέτουν αποκλειστικές αναθέσεις, πρωτότυπες συνεργασίες, εικαστικές και παραστατικές τέχνες και προγράμματα για όλη την οικογένεια, Μερικά από τα πολύ ενδιαφέροντα δρώμενα του Φεστιβάλ: Η καταξιωμένη αφροαμερικανίδα καλλιτέχνις Carrie Mae Weems δημιουργεί ένα καινούριο έργο-περφόρμανς με τίτλο "Past Tense", οι Banda Magda πραγματοποιούν μια δυναμική συναυλία με τίτλο "Global Rhythms: Be Drummers!" αντλώντας έμπνευση από ποικίλες μουσικές παραδόσεις της Ελλάδας, ενώ η Λένα Κιτσοπούλου παρουσιάζει το νέο θεατρικό της έργο γραμμένο ειδικά για το φεστιβάλ.

Ξεχωριστή στιγμή αναμένεται να αποτελέσει η παγκόσμια πρώτη προβολή αποσπασμάτων από το ντοκιμαντέρ "Antigone in Ferguson", στο ομώνυμο event που θα πραγματοποιηθεί στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο (15/10).

Το ντοκιμαντέρ καταγράφει την πρεμιέρα του δρώμενου στο Ferguson του Μιζούρι, όπου το 2014 έπεσε νεκρός από πυρά αστυνομικού ο 18χρονος αφροαμερικανός Mάικλ Μπράουν, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές στην πόλη μεταξύ αστυνομίας και πολιτών. Αποτελεί μια ρηξικέλευθη συμπαραγωγή του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, με θέμα την κοινωνική δικαιοσύνη και δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τον δημοφιλή συγγραφέα και σκηνοθέτη Bryan Doerries.

Ένα χρόνο πριν, το 2015, ο μύθος του Νάρκισσου είχε χαρίσει έμπνευση στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο (ΝΥ), για να ξεκινήσει την καλλιτεχνική σεζόν διοργανώνοντας το Φεστιβάλ "Narcissus Now: The Myth Reimagined" (Ο Νάρκισσος σήμερα: Μια ανάπλαση του μύθου).

Τη φετινή σεζόν, το σημαντικό πρόσωπο της ελληνικής μυθολογίας διαδέχεται στο επίκεντρο της σύγχρονης δημιουργίας, μια ηρωική μορφή από την ελληνική τραγωδία, η Αντιγόνη.

Η τραγική, διαχρονική ιστορία της

Η ιστορία της είναι η ιστορία μιας έφηβης που αψηφά την εξουσία του νόμου δηλώνοντας την αφοσίωσή της σε έναν ανώτερο νόμο, τον θείο. Κόρη του Οιδίποδα, η Αντιγόνη επιθυμεί να θάψει τον αδερφό της Πολυνείκη, ο οποίος σκοτώθηκε σε ένα βάναυσο εμφύλιο πόλεμο εναντίον του ίδιου του αδερφού του Ετεοκλή. Ο Κρέων, θείος τους και νέος, αδοκίμαστος βασιλιάς, έχοντας μόλις αναλάβει το θρόνο, μετά το θάνατο των δύο αδερφών, διατάζει να μείνει άταφο το σώμα του Πολυνείκη για να το κατασπαράξουν τα όρνια, επειδή ηγήθηκε στρατού εναντίον της πατρίδας του Θήβας.

Όποιος παραβεί το νόμο, σύμφωνα με τη διαταγή του Κρέοντα, θα θανατωθεί. Η Αντιγόνη τον αψηφά ανοιχτά, τιμώντας το σώμα του αδερφού της με νεκρικές τελετές, ακολουθώντας έναν ανώτερο νόμο που υπερβαίνει αυτόν της πολιτείας -το θεϊκό νόμο. Ο Κρέων αναγκάζεται, λόγω της δικής του πολιτικής εμμονής και της εύθραυστης εξουσίας που έχει μόλις αρχίσει να εγκαθιδρύει, να τιμωρήσει την ανιψιά του για παραδειγματισμό καταδικάζοντάς την σε θάνατο. Πραγματοποιώντας την εντολή του, ο Κρέων χάνει τα πάντα: το γιο του – που ήταν αρραβωνιασμένος με την Αντιγόνη – τη γυναίκα του, το θρόνο του και την τάξη που προσπάθησε τόσο πολύ να προασπίσει.

Στον πυρήνα της, η Αντιγόνη είναι ένα έργο για τη σύγκρουση ανάμεσα στα "πιστεύω" του ατόμου και το νόμο του κράτους, θέτοντας έτσι το ερώτημα: Όταν όλοι έχουν δίκιο (ή αισθάνονται ότι έχουν δίκιο), πώς αποτρέπουμε τη βία που αναπόφευκτα θα ακολουθήσει;

H δημοκρατία σήμερα

"Εστιάζοντας στην ιστορία της Αντιγόνης για τη βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός έχει διαμορφώσει και εμπλουτίσει τις σύγχρονες αξίες και τα ήθη, το Φεστιβάλ θα τροφοδοτήσει ένα παγκόσμιο διάλογο για την πληθώρα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε σήμερα.

Η αγάπη της Αντιγόνης για τον αδερφό της, το αίσθημα του καθήκοντος και το θάρρος της να αντισταθεί σε ισχυρές δυνάμεις, ιδιαίτερα ως γυναίκα, την καθιστούν ένα αξιοθαύμαστο πρόσωπο. Η ηρωική ιστορία της αντιστοιχεί σε πολλά από τα σύγχρονα κρίσιμα θέματα, όπως οι διαμάχες γύρω από την εξουσία, τα δικαιώματα των γυναικών, οι κοινωνικοί κανόνες και η μετανάστευση – για να αναφέρουμε μερικά μόνο παραδείγματα", σημειώνει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση δρ Αντώνης Παπαδημητρίου.

Από την πλευρα της η Αμάλια Κοσμετάτου, Εκτελεστική και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ επισημαίνει: "Η Αντιγόνη του Σοφοκλή αγγίζει τις αξίες και τους κινδύνους που διατρέχει ο δημοκρατικός μας πολιτισμός. Για την προετοιμασία αυτού του Φεστιβάλ, το πάθος με το οποίο οι καλλιτέχνες και οι άλλοι συμμετέχοντες έχουν ανταποκριθεί εμπνεόμενοι από αυτήν την ελληνική τραγωδία, δημιουργώντας έργα που καλούν σε θετική δράση και ενότητα, είναι συγκινητικό και αξιοσημείωτο".

#iSTANDfor: ο ακτιβισμός μια διαχρονική στάση ζωής

Εξίσου σημαντικό κομμάτι στο "Antigone Now" αποτελεί και η πρωτότυπη ψηφιακή πλατφόρμα #iSTANDfor μέσα από την οποία καλούνται νέοι από όλο τον κόσμο να μοιραστούν ιστορίες έμπνευσης και αλλαγής. Τόσο στα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης όσο και στην αντίστοιχη ιστοσελίδα (net), γυναίκες και άντρες ανά την υφήλιο μπορούν να μοιραστούν ατομικές και συλλογικές δράσεις "ηρωισμού" και γενναιότητας σε μια προσπάθειά τους να αλλάξουν τον κόσμο μας προς το καλύτερο.

Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ, καθώς και η ολοκληρωμένη λίστα των συμμετεχόντων είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του ιδρύματος. Όλες οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ του Ωνάσειου Πολιτιστικού Κέντρου Νέας Υόρκης είναι δωρεάν και ανοιχτές για το κοινό. Για ορισμένες από τις εκδηλώσεις απαιτείται κράτηση, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω της ιστοσελίδας onassisfestivalny.org.