Γιατί δολοφονήσαμε την “Έλενα Φεράντε” όλοι μαζί

Η μεγάλη επιτυχία του Γκάτι είναι όσο σημαντική όσο και περιττή. Αν και ο εκδοτικός οίκος της “διασημότερης άγνωστης” Ιταλίδας αντέδρασε έντονα και οι θαυμαστές της κάνουν λόγο για εισβολή στην ιδιωτική ζωή μιας γυναίκας που είχε επιλέξει επί τούτου την ανωνυμία η “Φεράντε” εκτέθηκε ανεπανόρθωτα.

Σαν να επρόκειτο “για μέλος της μαφίας” η “Έλενα” που κατάφερε να κατακτήσει τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την αμερικανική αγορά με τα –γυναικεία κυρίως- ψυχογραφήματα της, είναι πλέον μια δημόσια περσόνα, μια δημιουργός που από επάνω της πήραν το πέπλο που η ίδια και ο εκδοτικός της οίκος είχαν περίτεχνα υφάνει γύρω της.

Από την Κυριακή 2 Οκτωβρίου η “Έλενα Φεράντε” έχει ονοματεπώνυμο καταγεγραμμένο σε δημόσια έγγραφα. Τη λένε Ανίτα Ράια, είναι 64 ετών και σύζυγος του επίσης συγγραφέα Ντομένικο Σταρνόνε. Εργαζόμενη ως freelance μεταφράστρια γερμανικής για τον ιταλικό οίκο Edizione e/ο–ο οίκος που δημοσιεύει και τη Ναπολιτάνικη Τετραλογία- η Ράια προδόθηκε από τα οικονομικά στοιχεία τόσο του οίκου όσο και της ίδιας καθώς τα έσοδα της ήταν δυσθεώρητα για μια μεταφράστρια βιβλίων στη Ρώμη.

Ο Κλαούντιο Γκάντι, ως άλλος Πουαρό, μελέτησε τα πάντα, κυρίως όμως τα ακίνητα και τα έσοδα της Ράια που δεν δικαιολογούνται από την (επίσημη) επαγγελματική της δραστηριότητα. Η Ράια απέκτησε μετά την επιτυχία του πρώτου βιβλίου της “Φεράντε” ένα διαμέρισμα επτά δωματίων στο ακριβό προάστιο της Ρώμης, Βίλα Τορλόνια. Ένα χρόνο μετά αγόρασε και μια εξοχική κατοικία στην Τοσκάνη.

“Βρίσκω αηδιαστική την δημοσιογραφία που εισβάλλει στην ιδιωτική ζωή των συγγραφέων και τους αντιμετωπίζει σαν να ήταν μέλη της καμόρα” σχολίασε ο εκδότης της Σάντρο Φέρρι.

“Πρόκειται για ακατάπαυστη πολιορκία, μία έλλειψη σεβασμού απέναντι σε ένα πρόσωπο που δεν θέλει να εμφανιστεί” συμπλήρωσε καταγγέλλοντας τη μεθοδολογία όσο και το αποτέλεσμα.

Η ίδια η Ράια δεν έχει τοποθετηθεί. Στον ιταλόφωνο χώρο των κοινωνικών δικτύων ωστόσο, η υποστήριξη στην θέση που εξέφρασε ο εκδότης είναι κυρίαρχη -αρκετοί αναγνώστες δηλώνουν εξίσου ενοχλημένοι από την απόπειρα του Γκάτι και, επιπλέον, ανήσυχοι πως και μόνο εξαιτίας αυτής της ιστορίας η “Φεράντε” μπορεί να μην δημοσιεύσει ποτέ ξανά τίποτα.

Καθώς η αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας της “Φεράντε” αποδεικνύεται ένα αιματηρό Βατερλό για την “έγκριτη” λογοτεχνική επιθεώρηση που τη δημοσίευσε, το βασίλειο της πεζογραφίας κλυδωνίζεται.

“Αν η Φεράντε δεν γράψει άλλο βιβλίο, θα φταίτε εσείς”, γράφει η ατζέντισα των εραστών των λέξεων, των συγγραφέων Kίμπερλι Μπερνς και αυτό είναι η ρότα που ακολουθούν οι περισσότεροι χρήστες των social media, θαυμαστές και αναγνώστες μιας γυναίκας που ήθελε να μείνει ανώνυμη με λόγο. “Το ψευδώνυμο με κράτησε αληθινή” έλεγε η ίδια πριν την έκθεση της στο γυμνό μάτι της αδιακρισίας.

Η Aνίτα Ράια δεν έχει μιλήσει ακόμη, ίσως και ούτε πρόκειται να το κάνει. Ο Γκάτι υποστηρίζει ότι “η επιτυχία της έκανε την αποκάλυψη της πραγματικής της ταυτότητας αναπόφευκτη” ικανοποιώντας το δικαίωμα του αναγνωστικού κοινού να γνωρίζει ποιος κρύβεται πίσω από μια πένα που εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα απασχολεί το κεφάλι και τα ένστικτα μας.

Όταν έκανε το ντεμπούτο της η συγγραφέας, το 1991, έστειλε ένα γράμμα στον εκδότη της: “Τα βιβλία δεν έχουν ανάγκη από τους συγγραφείς τους. Αν έχουν κάτι να πουν, σε κάποια φάση, νωρίτερα ή αργότερα, θα βρουν αναγνώστες” έγραψε η Φεράντε σε επιστολή της προς τον εκδοτικό οίκο της το 1991, οχυρωμένη από την αδιακρισία των πολλών πίσω από την πανοπλία της που είχε μονόγραμμα E.Φ.

“Η επιθυμία να απομακρύνω τον εαυτό μου από κάθε μορφής πίεση ή υποχρέωση. Να μην νιώθω δεμένη με αυτό που μπορεί να εκφράζει η δημόσια εικόνα μου. Να συγκεντρωθώ αποκλειστικά και με πλήρη ελευθερία στην συγγραφή και την στρατηγική της” απαντούσε λίγο καιρό πριν στη Guardian σε συνέντευξη της μέσω e-mail.

Tώρα η “Έλενα Φεράντε” είναι μια θνητή σαν όλους και η αθανασία που το ψευδώνυμο της σαν χιτώνας της χάριζε είναι πλέον φθαρμένο. Το τέλος της ιδιωτικότητας, μια ακόμη απαίτηση της "Κοινωνίας της Έκθεσης" καθιερώθηκε σε ακόμη ένα οχυρωμένο φέουδο. Πόσο κρίμα, είναι αυτό των μικρών και μεγάλων γραμμάτων που πλέον έγιναν καπνός.