Ζοζέφ Ρουλέν: Η εκπληκτική ιστορία του «φύλακα αγγέλου» του Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Στις 23 Δεκεμβρίου 1888, τη μοιραία ημέρα που ο Βαν Γκογκ ακρωτηρίασε το αυτί του, βρήκε υποστήριξη σε μια απίθανη αδελφή ψυχή: τον Ζοζέφ Ρουλέν. Ο ταχυδρόμος της Αρλ δεν ήταν απλώς ένας γνωστός, αλλά μια σταθερή φιγούρα στο χαοτικό τοπίο της ζωής του ζωγράφου. Τον βοήθησε να λάβει ιατρική περίθαλψη, τον επισκεπτόταν στο ψυχιατρείο και ενημέρωνε τον αδελφό του, Τεό, για την κατάσταση της υγείας του.

Αυτή η ιδιαίτερη σχέση αναδεικνύεται στην έκθεση Van Gogh: The Roulin Family Portraits, η οποία εγκαινιάζεται στις 30 Μαρτίου στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης και στη συνέχεια θα μεταφερθεί στο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ τον Οκτώβριο. Πρόκειται για την πρώτη έκθεση αφιερωμένη στα πορτρέτα και των πέντε μελών της οικογένειας Ρουλέν, όπου εκτίθενται πάνω από 20 έργα του Βαν Γκογκ, καθώς και έργα σημαντικών επιρροών του, όπως ο Ρέμπραντ, ο Φρανς Χαλς και ο Πωλ Γκογκέν.

Ένας δεσμός μέσα από την τέχνη

Ο Βαν Γκογκ έφτασε στην Αρλ το 1888, αναζητώντας έμπνευση στο έντονο φως και τα χρώματα του Νότου. Εκεί, συνδέθηκε βαθιά με τον Ρουλέν, αποτυπώνοντάς τον σε έξι πορτρέτα. Σε όλα, ο ταχυδρόμος φορά τη μπλε στολή του, με τα χαρακτηριστικά χρυσά κουμπιά και την επιγραφή «postes» στο καπέλο του. Ο Βαν Γκογκ γοητεύτηκε από την ξεχωριστή του φυσιογνωμία, αποκαλώντας τον «έναν πιο ενδιαφέροντα άνθρωπο από πολλούς άλλους».

Η φιλία τους, όμως, ξεπερνούσε την τέχνη. Ο Βαν Γκογκ, που ονειρευόταν να γίνει πατέρας, βρήκε στην οικογένεια Ρουλέν μια αίσθηση ζεστασιάς και αποδοχής. Σε ένα γράμμα στον αδελφό του, περιγράφει τον Ρουλέν να παίζει με τη μικρή του κόρη, Μαρκέλ, λέγοντας: «Ήταν συγκινητικό να τον βλέπω με τα παιδιά του, ειδικά με τη μικρή, όταν την έκανε να γελάει».

Μια σχέση αμοιβαίας στήριξης

Η υποστήριξη δεν ήταν μονόπλευρη. Ο Ρουλέν, ένας μορφωμένος άνθρωπος, βρήκε στον Βαν Γκογκ έναν φίλο με πρωτόγνωρες ιστορίες και ιδέες. Αντάλλαζαν σκέψεις, μοιράζονταν μοναχικές στιγμές, ενώ η οικογένεια Ρουλέν πρόσφερε στον ζωγράφο ένα ασφαλές καταφύγιο, μακριά από τις εχθρικές αντιδράσεις των ντόπιων, που τον φώναζαν «ο κοκκινομάλλης τρελός».

Η στήριξη αυτή αποδείχθηκε κρίσιμη. Αν ο Βαν Γκογκ δεν είχε νιώσει την αφοσίωση του Ρουλέν, ίσως να μην είχε επιβιώσει μετά τον αυτοτραυματισμό του. Κατάφερε να συνεχίσει, δημιουργώντας 70 πίνακες στις τελευταίες 70 ημέρες της ζωής του και αφήνοντας πίσω του μια από τις πιο πολύτιμες καλλιτεχνικές κληρονομιές της ιστορίας.

Η ιστορία αυτής της φιλίας μάς θυμίζει ότι, πίσω από τα μεγάλα έργα τέχνης, κρύβονται σχέσεις και δεσμοί που μπορούν να αλλάξουν την πορεία της δημιουργικότητας. Ο Βαν Γκογκ και ο Ρουλέν ήταν κάτι παραπάνω από ζωγράφος και μούσα: ήταν δύο ψυχές που βρήκαν καταφύγιο η μία στην άλλη.