Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Πώς διαμορφώνεται η νέα του ταυτότητα μετά την αναβάθμισή του

Η αναβάθμιση του Μουσείου βρίσκεται στο στάδιο των μελετών, οι οποίες βασίζονται στην αρχιτεκτονική πρόταση των γραφείων Chipperfield-Τομπάζη. Η χρηματοδότηση προέρχεται από τη δωρεά του ζεύγους Σπύρου και Ντόροθυ Λάτση, ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ, στη μνήμη των γονέων τους, Ιωάννη και Εριέττας Λάτση.

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται σε ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο που θεμελιώθηκε το 1866 και εγκαινιάστηκε το 1889, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη συλλογή αρχαίας ελληνικής τέχνης στον κόσμο. Η έκθεση του απλώνεται σε 65 αίθουσες, καλύπτοντας 9.000 τ.μ., ενώ περιλαμβάνει πάνω από 15.000 εκθέματα από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Ιταλία.

Οι βασικοί άξονες της επανέκθεσης

Η μουσειολογική προμελέτη παρουσιάζει τις αρχές επανέκθεσης του Μουσείου, εστιάζοντας στη νοηματική δομή και στην οργάνωση των εκθεμάτων. Στόχος είναι η δημιουργία μιας συνεκτικής αφήγησης, που θα αναδεικνύει τη σχέση της αρχαίας ελληνικής τέχνης με τη σύγχρονη κοινωνία. Η επανέκθεση θα περιλαμβάνει τόσο τις υπάρχουσες συλλογές όσο και αρχαιολογικό υλικό από τις αποθήκες του Μουσείου, ενώ θα ενισχυθεί από δάνεια από άλλες Εφορείες Αρχαιοτήτων και Μουσεία.

Το νέο κτήριο του Μουσείου θα αναπτυχθεί στον κήπο μπροστά από το ιστορικό κτήριο, με την κύρια είσοδο να μεταφέρεται στην οδό Πατησίων, ενισχύοντας έτσι τη σύνδεση του μουσείου με την πόλη. Το σύγχρονο αυτό κτήριο θα εκτείνεται σε δύο υπόσκαφα επίπεδα, που θα φιλοξενούν εκθεσιακούς χώρους, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ένα αμφιθέατρο, εστιατόριο και πωλητήριο. Στην οροφή του, θα δημιουργηθεί ένας πράσινος χώρος, ανοιχτός για το κοινό.

Το αφήγημα της νέας έκθεσης

Η κεντρική ιδέα της επανέκθεσης είναι η παρουσίαση του αρχαίου Έλληνα ως δημιουργού, που αντανακλά την εποχή του, τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και τις φιλοσοφικές ιδέες της περιόδου του. Το περιεχόμενο της έκθεσης θα καλύπτει 7.000 χρόνια ιστορίας, αποδεικνύοντας την οικουμενικότητα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Οι θεμελιώδεις αξίες του, όπως η δημοκρατία, η συστηματική σκέψη και η αριστεία, εξακολουθούν να επηρεάζουν τον σύγχρονο κόσμο. Η έκθεση θα περιλαμβάνει και αντιπαραθέσεις αρχαίων και σύγχρονων έργων τέχνης, ώστε να καταστεί σαφής η συνέχεια της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, τονίζει πως η νέα έκθεση θα εστιάζει στον άνθρωπο και την τέχνη του, με το Μουσείο να μετατρέπεται σε «σύγχρονη κιβωτό γνώσης και ιστορικής μαρτυρίας». Η αναβάθμιση του Μουσείου δεν αφορά μόνο τις εκθέσεις, αλλά και τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη, με σύγχρονα μέσα παρουσίασης, όπως διαδραστικές εφαρμογές και ψηφιακές τεχνολογίες.

Το Επιγραφικό Μουσείο

Το Επιγραφικό Μουσείο, που διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή αρχαίων ελληνικών επιγραφών στον κόσμο, με 14.078 επιγραφές, θα αναβαθμιστεί ώστε να γίνει πιο προσβάσιμο και ερμηνευτικό για το κοινό. Στόχος είναι η ανάδειξη των επιγραφών με τρόπο βιωματικό και συμμετοχικό, ώστε οι επισκέπτες να κατανοούν την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας και της πολιτικής οργάνωσης των αρχαίων κοινωνιών.

Η έκθεση θα οργανωθεί σε τέσσερις θεματικούς άξονες και θα αξιοποιήσει σύγχρονες τεχνολογίες, όπως τρισδιάστατα αντίγραφα και απτικά εκθέματα, διευκολύνοντας την πρόσβαση όλων των επισκεπτών. Στους νέους εκθεσιακούς χώρους, που θα φτάσουν τα 1.500-1.600 τ.μ., θα εκτεθούν 462 επιγραφές στο εσωτερικό και 300 μνημεία στον αύλειο χώρο.

«Η Ιστορία και η Ελληνική Γλώσσα μέσα από τους λίθους είναι το βασικό αφήγημα της επανέκθεσης», σημειώνει η υπουργός Πολιτισμού, προσθέτοντας πως το νέο Μουσείο θα ενισχύσει τη σχέση του με το κοινό, αποκτώντας μια νέα, εξωστρεφή ταυτότητα με διεθνή αναγνώριση.

Ένα νέο κεφάλαιο για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Η επέκταση και αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του Επιγραφικού Μουσείου σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο για την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Με ανανεωμένο περιεχόμενο, σύγχρονες μουσειολογικές πρακτικές και ενισχυμένη διαδραστικότητα, το Μουσείο φιλοδοξεί να καταστεί ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους παγκοσμίως, διατηρώντας παράλληλα τον δεσμό του με την ιστορία και την κοινωνία.