O μνημειακός ναός Αγίου Νικολάου Θων στους Αμπελόκηπους ανοίγει τις πύλες του

Ο ναός είναι το μόνο κατάλοιπο που διατηρείται σήμερα από τα οικοδομήματα της περίφημης έπαυλης «Μon caprice» χτισμένης σε σχέδια του Ερνέστου Chiller. Ο κήπος ήταν οκτώ στρεμμάτων της φημίζονταν επίσης όχι μόνον για την αρχιτεκτονική του, αλλά και σαν υπαίθρια γλυπτοθήκη.

Ο μοναδικής αρχιτεκτονικής ναός χτίστηκε σύμφωνα με σχέδια του διάσημου αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά και εγκαινιάστηκε στις 26 Μαρτίου 1895. Πρόκειται για έναν τρουλαίο περίκεντρο κτίσμα με προεξέχουσα την ημικυκλική αψίδα του ιερού στα βορειοανατολικά. Τα ανοίγματα του ναού πλαισιώνουν παραστάδες με γύψινα επίκρανα κορινθιακού τύπου, ενώ τα παράθυρα φέρουν περίτεχνα βιτρό ρωσικού εργαστηρίου. Το ιερό βήμα διαχωρίζεται από τον κυρίως ναό με ξύλινο τέμπλο.

Το 1944 κατά την διάρκεια των Δεκεμβριανών η έπαυλη του κτήματος Θών ανατινάσσεται και λίγα χρόνια αργότερα το 1947 κατεδαφίζεται.

Το 1979 ο ναός χαρακτηρίζεται ως διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού και τότε έγιναν αναστηλωτικές εργασίες το 1983 και το 2004, που σκοπό είχαν την αποκατάσταση και την ανάδειξη του σημαντικού αυτού μνημείου.

Με την ανοικοδόμηση πολυώροφων κτισμάτων στην περιοχή από τα μέσα του 20ου αιώνα και εξής ο ναός του Αγίου Νικολάου εντάσσεται πλέον σε ένα νέο αστικό περιβάλλον εντελώς ξένο από το αρχικό του.

Μια ωραία πρωτοβουλία αναλαμβάνει ο Πολιτιστικός Περιβαλλοντολογικός Σύλλογος Κέντρου Αμπελοκήπων ώστε με την ευκαιρία της εορταστικής λειτουργίας του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου, ο ναός να λειτουργήσει και πάλι το πρωί από τις 7.00 - 9:30.

Καλεί λοιπόν τους Αθηναίους να παραβρεθούν προκειμένου να γνωρίσουν και οι νεότεροι αυτό το σπουδαίο μνημείο της περιοχής, που σήμερα αποτελεί ο παρεκκλήσι του Ιερού ναού Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων.

Παράλληλα το κάλεσμα αυτό γνωριμίας των κατοίκων της περιοχής και όχι μόνον θα αποτελέσει και την πρώτη κίνηση του Πολιτιστικού Περιβαλλοντικού Συλλόγου Κέντρου Αμπελοκήπων να συνεχίζει να αγωνίζεται προκειμένου να αναδειχθεί το μνημείο και να αποκατασταθεί ο κοινόχρηστος χώρος, που απέμεινε και δεν έχει δομηθεί και να γίνει πάρκο, ένας χώρος πρασίνου για τους κατοίκους της τόσο πυκνοκατοικημένης περιοχής των Αμπελοκήπων.