Σόνια Θεοδωρίδου στο CNN Greece: «Θέλω το παιδί μου να είναι περήφανο για τη μητέρα του»

Η διεθνούς φήμης σοπράνο, Σόνια Θεοδωρίδου άνοιξε την πόρτα του σπιτιού και της καρδιάς της και μοιράστηκε μαζί μας ιστορίες, εικόνες, αναμνήσεις, λάθη και εξομολογήσεις.

Με αφετηρία τη Βέροια «ταξιδέψαμε» μαζί της σε σημαντικούς σταθμούς στο εξωτερικό^. συναντήσαμε σημαντικά πρόσωπα της ζωής της και σχολιάσαμε αναπάντεχες συνεργασίες κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης πορείας της. «Βρεθήκαμε» στη διαμαρτυρία της στο Βρετανικό Μουσείο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, «παρακολουθήσαμε» τα backstage της συμμετοχής της στην ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «Το Μικρό Ψάρι» και γνωρίσαμε τη «λαϊκή σοπράνο» που μαγειρεύει για ανθρώπους που έχουν ανάγκη και ακούει Πίτσα Παπαδοπούλου και Θέμη Αδαμαντίδη. «Κάναμε» μαζί της γιόγκα και διαλογισμό, μάθαμε για την αγάπη της για τα βότανα όπως και για το μεγάλο της όνειρο για ένα Όσκαρ και ακούσαμε το μεγάλο της παράπονο από το ελληνικό κράτος.

Tην Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου, η Σόνια Θεοδωρίδου θα μας τραγουδήσει για την «Alma Latina» στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός.

Ήσασταν παιδί όταν ακούσατε τη Μαρία Κάλλας στο ραδιόφωνο. Τι σας ώθησε να ακολουθήσετε τον λυρικό δρόμο;

Ήταν το πεπρωμένο μου αυτό. Όταν ήμουν μικρή άκουσα τυχαία στο ραδιόφωνο τη φωνή της Μαρίας Κάλλας και έδειξα με το δαχτυλάκι μου λέγοντας στη μαμά μου "εγώ αυτό θα γίνω". Από εκείνη την στιγμή μέχρι το να γίνω -και ειδικά στις συνθήκες και στον τόπο που μεγάλωσα στη Βέροια που δεν είχαμε ούτε τηλεόραση και ήμασταν αρκετά φτωχή οικογένεια- ήταν κάπως σαν ένα όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Παρ’ όλα αυτά ήθελα να σπουδάσω μουσική και όταν ήρθα στην Αθήνα γράφτηκα αμέσως στην τάξη του κλασικού τραγουδιού. Πάντα κυνηγούσα κάτι περισσότερο από αυτά που μπορώ, τα πολύ υψηλά ιδανικά και ακατόρθωτα^. ένιωθα ότι αυτός είναι ο δρόμος μου και ο προορισμός μου στη ζωή.

Και σε αυτό το δρόμο έπαιξε ρόλο ο Χρήστος Λαμπράκης.

Τεράστιο! Ήταν ο πιο απλός, ζεστός, καλός, μεγαλόκαρδος άνθρωπος. Με βαθιά κουλτούρα, γνώριζε καλά την τέχνη. Είχε μεγάλη αγάπη στην καρδιά του, μου στάθηκε σε όλα, χάρηκε πολύ με τις χαρές μου, με βοήθησε στο να σπουδάσω, μου έδωσε πολλά χρήματα, ήταν παντού εκεί για εμένα. Ήταν παράδειγμα φωτεινότατο στη ζωή μου και ασυνείδητα μιμήθηκα πάρα πολλές φορές τις πράξεις του γιατί μεγάλωσα με την κουλτούρα τη δική του.

Μου είπατε ότι θέλατε να δώσετε το όνομά του στον γιο σας.

Ναι, βέβαια! Είχα σκεφτεί να ονομάσω Χρήστο τον γιο μου, λόγω του Λαμπράκη.

Ποιες δυσκολίες είχε αυτός ο λυρικός δρόμος της όπερας για εσάς;

Δεν είχε^. έχει δυσκολίες. Όταν έφυγα στο εξωτερικό σε μια χώρα όπως στη Γερμανία που αν αξίζεις σου ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες, το ένα έφερε το άλλο. Μια σειρά πραγμάτων σε οδηγούν στην κορυφή αν είσαι καλός. Δεν χρειάστηκε ποτέ να παρακαλέσω κάποιον. Τα δύσκολα άρχισαν όταν επέστρεψα στην Ελλάδα. Εδώ είναι όλα τελείως διαφορετικά και μετά από 39 χρόνια απουσίας μου, το να έρθεις σε μια χώρα που δεν είναι αξιοκρατικά τα πράγματα αφού εδώ μετράνε οι παρέες, είναι πάρα πολύ δύσκολα. Ήρθα και είναι σαν να μην υπάρχω πουθενά για πολλούς, αλλά ευτυχώς ο κόσμος με αγαπάει. Υπάρχει μια αντίφαση^. είμαι αρκετά δημοφιλής στον απλό κόσμο αλλά ανύπαρκτη για την πολιτεία.

Σας αποκαλούν «λαϊκή σοπράνο».

Ναι, αυτό λένε για εμένα. Μου λένε «είσαι δική μας» και με συγκινεί βαθιά αυτό.

Ωστόσο, έχετε πειραματιστεί και με άλλα είδη τραγουδιού.

Ναι, μου αρέσει να δοκιμάζομαι, βαριέμαι τα ίδια και τα ίδια. Επίσης, όταν κάτι μου αρέσει -από όπου και αν προέρχεται είτε είναι λαϊκό, έντεχνο ή ποπ- δεν με πειράζει καθόλου, αρκεί να μπορώ να εκφράζομαι. Για αυτό έχω πάει και σε ακραία πράγματα, όπως όταν τραγούδησα «Τα Σχοινιά» του Παντελίδη ή όταν τραγούδησα με τον Σάκη Ρουβά και πρόσφατα με τον Κωνσταντίνο Αργυρό. Η μουσική δεν έχει στεγανά από όπου και αν προέρχεσαι. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτού του είδους η έκθεση γιατί εμπεριέχω το λαϊκό μέσα μου.

Πώς ήταν η συνεργασία με αυτούς τους καλλιτέχνες και ποια η εμπειρία από το μιούζικαλ Cats;

Άριστη η συνεργασία. Στο Cats ήταν υπέροχα και πολύ συγκινητικά. Δεν είναι τυχαία η επιτυχία των ανθρώπων που είναι σε άλλο είδος. Έχουν πειθαρχία, την ικανότητα να συναναστρέφονται, έχω συναντήσει και ψώνια, αλλά τα ψώνια είναι λιγότερο ταλαντούχα. Με τους καλλιτέχνες όμως που έχω συνεργαστεί ήταν καταπληκτικά.

Η όπερα είναι ένα είδος μουσικής προσφιλές στο ελληνικό κοινό;

Αρχίζει να γίνεται. Πιστεύω ότι γίνεται πολύ ωραία δουλειά στην ελληνική σκηνή, άσχετα που εγώ δεν είμαι σε αυτή. Όμως υπάρχει μια εξωστρέφεια τώρα πια. Και νομίζω ότι παίζει μεγάλο ρόλο ότι ιδρύθηκαν πολλά μουσικά σχολεία. Μέσα από αυτά τα παιδιά έχουν την ευκαιρία για μια πιο βαθιά γνώση του τί γίνεται, επίσης και οι οικογένειες ενθαρρύνουν τα παιδιά τους. Πιστεύω ότι θα είναι περισσότερο δημοφιλές στις νεότερες γενιές, τουλάχιστον σε μεγαλύτερη μερίδα από ό,τι ήταν παλιότερα.

Συχνά όμως νιώθω ότι πάμε κατά διαόλου με όλη αυτή τη βία, τον πόνο των παιδιών γιατί τα παιδιά εκφράζουν βία όταν δεν εισακούγονται, όταν πονάνε, όταν θέλουν να αντιδράσουν. Όταν τα παιδιά είναι παρκαρισμένα στο σπίτι και δεν υπάρχουν γονείς. Γιατί δεν μπορεί, όταν μια μάνα και ένας πατέρας που ασχολείται με το παιδί του και του δείχνει το ωραίο, να μη βγει και αυτό καλό. Είναι νομοτέλεια. Οπότε ας στραφούμε λίγο περισσότερο στα παιδιά μας, δεν τα γεννούμε για να τα «παρκάρουμε».

Θα λέγατε ότι ο τραγουδιστής της όπερας είναι σαν τον αθλητή; Είναι πρωταθλητισμός το λυρικό τραγούδι;

Απολύτως! Και ναι, είναι πρώτα αθλητής, διότι όλη σου η ζωή περιστρέφεται γύρω από αυτό, γύρω από το λαρύγγι σου. Εγώ τουλάχιστον έτσι ζω. Είναι η ζωή μου γιατί αυτό το όργανο είναι μέσα στο σώμα μου. Αν κρυώσω, αν χωρίσω, την πάτησα! Όλα στη φωνή χτυπάνε. Η φωνή είναι ένα όργανο, ένα δώρο, ένας τρόπος ζωής και έκφρασης. Δεν έχει εκπτώσεις. Πρέπει να ζεις σαν τραγουδιστής, δεν μπορεί να ξενυχτάς, να πίνεις, να καπνίζεις για να τραγουδήσεις. Δεν γίνεται! Είναι ένας δρόμος πνευματικός^. αν θες να είσαι σπουδαίος τραγουδιστής. Για εμένα είναι πέρα από το τραγούδι, πέρα από τις καριέρες, πέρα από τα φώτα. Το τραγούδι είναι μια πνευματική οδός που την πας για να δεις το μεγαλείο του Θεού αλλά και να γίνεις ακόμα πιο ταπεινός, γιατί είσαι ένας κόκκος στο σύμπαν, ένας προικισμένος κόκκος που σου δόθηκε αυτή η ευκαιρία να πάρεις και να δώσεις χαρά. Να θεραπευτείς και να θεραπεύσεις.

Όταν διδάσκω στους μαθητές μου τους λέω «προσέχετε τι εκφέρετε από το στόμα σας, τι λέξεις λέτε, γιατί κάθε λέξη έχει μια δόνηση και αυτή μεταφέρεται». Εμείς θέλουμε να μεταφέρουμε μόνο το ωραίο και το καλό και νιώθω συνδεδεμένη με τους ανθρώπους.

Θα σου πω μια ιστορία. Όταν ήμουν έγκυος είχα πολύ μεγάλη κοιλιά και δεν μπορούσα να σκύψω για να δέσω τα κορδόνια μου. Η αμπιγιέζ μου ήταν σαν γιαγιά μου στην ηλικία. Έσκυψε λοιπόν να μου δέσει τα κορδόνια επειδή δεν μπορούσα και της χάιδευα το κεφάλι, της έλεγα «αν δεν ήσασταν εσείς εγώ δεν θα μπορούσα να περπατήσω τώρα». Όλα αυτά μαζί φτιάχνουν τη θεωρία που έχω εγώ για την τέχνη.

Πώς ξεπερνιέται μια δύσκολη στιγμή ή κάτι αναπάντεχο πάνω στη σκηνή;

Υπάρχουν ωραία και δύσκολα αναπάντεχα. Θα σου πω ένα πολύ ωραίο αναπάντεχο. Ο γιος μου όταν ήταν ενάμιση – δύο ετών ερχόταν στην όπερα, τον έφερνε η νταντά μας. Μια φορά, αφού του άλλαξε την πάνα, εκείνη αφαιρέθηκε τριγύρω. Το μωρό, όπως ήταν με την πάνα, με ακούει μέσα να τραγουδάω και έρχεται. Και βλέπεις ένα χοντρούλι μωρό να φωνάζει «μαμά» και να θέλει αγκαλιά!

Τα δύσκολα ήταν όταν πέθανε η μαμά μου και με ειδοποίησαν ενώ τραγουδούσα στα εγκαίνια του Μεγάρου Μουσικής. Τα είπα όλα, ούτε έκλαψα, ούτε τίποτα. Μετά μου είπε ο Μάνος Χατζιδάκις, θυμάμαι, ότι «εσύ πρέπει να κλάψεις, κάπως πρέπει αυτό να βγει». Έτσι, με έστειλε σε ένα νησί στο σπίτι μιας γραμματέως του να με φιλοξενήσει και εκεί ξέσπασα. Πάντα η σκηνή σε δοκιμάζει σε πολλά πράγματα. Σκέψου να έχεις χωρίσει, να έχεις μαλώσει ή να έχει πεθάνει κάποιος και να πρέπει να τραγουδήσεις. Το ακροατήριο είναι αμείλικτο και δεν ενδιαφέρεται τι κάνεις εσύ πριν ανέβεις στη σκηνή.

Μου αναφέρατε τον Μάνο Χατζιδάκι...

Ναι, ήταν ένας μάγος. Θυμάμαι πήγα στη χορωδία του τρίτου προγράμματος και καθόμουν στο διάδρομο. Είχε έναν καναπέ και περίμενα πότε θα περάσει απλώς για να τον δω! Ένας άσχημος κούκλος! Μια προσωπικότητα απίστευτη, ίδια με τη μουσική του. Ήμουν πάρα πολύ τυχερή που τον γνώρισα.

Ποιος άνθρωπος ή στιγμή είναι ορόσημο στην καριέρα σας;

Υπήρχαν άνθρωποι που ήταν επαγγελματικά ορόσημα στην καριέρα μου και άλλοι που ήταν στην προσωπική μου ζωή ως Σόνια. Υπήρχαν άνθρωποι που ήταν και στα δύο ορόσημα. Ένας ήταν σίγουρα ο Χρήστος Λαμπράκης. Επίσης, όταν πήγα στο Λονδίνο να σπουδάσω, η δασκάλα μου ήταν εβραϊκής καταγωγής και μεγάλωσα μέσα στο σπίτι της γιατί πήγα πολύ μικρή. Μέσα από αυτή τη συναναστροφή έμαθα την εβραϊκή κουλτούρα. Το πώς μου φέρθηκαν αυτοί οι άνθρωποι όταν ήμουν ένα τίποτα! Μου πληρώνανε τα αεροπορικά εισιτήριά μου να πάω να κάνω οντισιόν, με έντυναν, με ποτίζανε, με στολίζανε, με φρόντιζαν σαν να ήμουν δικό τους παιδί! Αυτά ήταν ορόσημα στη ζωή μου. Και να σου πω κάτι; Στο τέλος αυτό που μένει είναι η ανθρωπιά. Όχι ποιος είσαι, αλλά τι άνθρωπος ήσουν! Όλα τα άλλα ξεχνιούνται, δηλαδή τι καλλιτέχνης ήσουν κλπ., η ανθρωπιά είναι αυτή που μένει...

Γνωρίζω ότι είστε ένας άνθρωπος που προσφέρετε και εσείς η ίδια.

Θεωρώ υποχρέωσή μου τα δώρα που πήρα να τα δώσω, γιατί ξέρω τι είναι να πεινάς και να μην έχεις. Δεν μπορείς να σιωπήσεις όταν έχεις περάσει δύσκολα στη ζωή σου, εκτός και αν είσαι ένα ζώο ή έχεις χάσει το δρόμο σου. Για αυτό και εγώ νιώθω υποχρέωση από καρδιάς, να δώσω πίσω ό,τι αγαθό πήρα. Η ζωή είναι πάρα πολύ μικρή και πάρα πολύ σύντομη και σε αυτό το διάστημα που είμαι εδώ, θέλω να φροντίσω την υστεροφημία μου, όπως το εννοούσαν οι αρχαίοι Έλληνες. Θέλω το παιδί μου να είναι περήφανο για τη μητέρα του. Όπως και εγώ για τον πατέρα μου. Όταν έλεγα είμαι η κόρη του Θανάση, άνοιγαν διάπλατα οι πόρτες, γιατί ο πατέρας μου ήταν ένας πολιτικός εξόριστος που όταν γύρισε φρόντιζε τους πάντες. Μου έλεγε «δεν χρειάζεται να είσαι αριστερή ή δεξιά, μόνο να κοιτάς τον άνθρωπο». Η δασκάλα μου η Εβραία, που με παρέδωσε στην καλύτερη της φίλη όταν έμενα στην Φρανκφούρτη, είχε τον αριθμό που τους έβαζαν οι Ναζί. Εγώ απορούσα και της έλεγα «πώς μπορείς και ζεις εδώ βρε παιδί μου; Αυτοί σου πήραν όλη την οικογένεια». Και μου έλεγε, «ο άνθρωπος που στέκεται μπροστά σου μετράει».

Το 1/10 της περιουσίας μου κινητής και ακίνητης είναι αφιερωμένο σε αυτά που κάνω, μαγειρεύω μια φορά την εβδομάδα για 17 άτομα, κάθε Τετάρτη, έτσι γνώρισα τον τωρινό μου σύζυγο. Γενικά όπου μπορώ συμπαραστέκομαι χωρίς να θεωρώ και σπουδαίο αυτό που κάνω.

Τι θα λέγατε στα νέα παιδιά;

Το πιο απλό: να κοιτάξουν το όνειρό τους χωρίς να κοιτάνε τα οικονομικά. Γιατί όταν αυτό που αγαπάς, το κάνεις άριστα τότε θα έρθει και η οικονομική επιτυχία. Είναι νομοτέλεια. Το ίδιο έλεγα και στον γιο μου. Αυτή την απαίτηση έχω και από τον εαυτό μου και από τους άλλους. Έτσι μεγάλωσα, έτσι είναι η ψυχή μου.

Νιώσατε ποτέ ότι την ψωνίσατε;

Δεν την ψώνισα αλλά ξέρεις τι έπαθα; Ήμουν σίγουρη ότι θα έχω αποδοχή στη χώρα μου. Εκεί την πάτησα και πόνεσα πάρα πολύ. Το θεωρούσα αυτονόητο. Να σε δοξάζουν παντού και να έρχεσαι εδώ και τίποτα;

Σήμερα είναι κάπως καλύτερα τα πράγματα;

Όχι. Και αυτό είναι κάτι που δεν περνάει μέσα μου. Στην αρχή δεν καταλάβαινα και υπήρχε μέσα μου ένα μεγάλο γιατί... Αλλά τώρα καταλαβαίνω το γιατί. Γιατί δεν ανήκω στις παρέες και ό,τι το κάνω το κάνω με τις δικές μου δυνάμεις. Δεν ακολούθησα κανένα κόμμα, κανέναν πολιτικό, καμία παρεούλα. Το φοβερό είναι ότι ο κόσμος με αγαπάει. Και είναι συγκινητικό αυτό γιατί εγώ για εκείνους τραγουδάω.

Έχει υπερβολή η όπερα;

Ναι έχει, στο τραγούδι και όλα είναι μεγάλα, όπως οι κινήσεις. Θα σου πω κάτι. Έκανα μια ταινία με τον Γιάννη Οικονομίδη, «Το Μικρό Ψάρι». Εγώ πήγα συνηθισμένη από την όπερα και μου έλεγε ο Γιάννης «μάζεψε το».

Πώς σας φάνηκε ως εμπειρία;

Μου άρεσε ως εμπειρία, έκανα τη γυναίκα του μαφιόζου. Πέρασα κανονικά οντισιόν, κάθισα στην ουρά και περίμενα όπως οι άλλοι. Φτάνει η σειρά μου και με ρωτάει ο Γιάννης «τη σοπράνο τι την έχετε;». Του λέω «εγώ είμαι». Σηκώνεται και μου λέει «γιατί ήσασταν στην ουρά;». και του λέω «Πού να είμαι; Δεν ξέρω πώς γίνεται αλλιώς».

Δεν μου έδωσαν απάντηση, μου έκαναν μερικές ερωτήσεις στην κάμερα και με ειδοποίησαν ενώ ήμουν στο εξωτερικό και τραγουδούσα στην Κολωνία. Όταν με πήραν τηλέφωνο πέταξα από χαρά! Ήρθα και μου έδωσε ο Γιάννης το σενάριο το οποίο ήταν γεμάτο βωμολοχίες. Του λέω «βρε Γιάννη πώς θα τα πω αυτά;». Μου λέει «θα τα πεις. Θα κάτσεις στον μπροστά καθρέφτη και θα αρχίσεις να τα ρίχνεις!». Πάω κι εγώ μπροστά στον καθρέφτη και αρχίζω να βρίζω. Ξαφνικά ανοίγει η πόρτα και μπαίνει ο γιος μου αγουροξυπνημένος ο οποίος με κοιτάει έντρομος και μου λέει: «μαμά, πήρες τίποτα;» (γέλια). Ήταν πάρα πολύ αστείο και πολύ ωραία εμπειρία. Θα το ξαναέκανα χίλιες φορές.

Οπότε, δεν θα λέγατε όχι σε έναν ρόλο.

Δεν θα έλεγα όχι! Έχω αυτό του τραγικού της όπερας και από την άλλη είμαι τόσο τραγική που είμαι κωμική! Όπως και στις όπερες, γιατί για εμένα το κωμικό είναι επίσης τραγικό. Δεν προσπαθώ να κάνω την αστεία^. είσαι αστείος επειδή είσαι ένα δράμα.

Έχετε πάρει επίσης πτυχίο στη βοτανολογία;

Ναι, σπούδασα βοτανολογία. Έκανα τα μαθήματα του ΕΚΠΑ, πέρασα 57 μαθήματα. Έχω μεγάλη αγάπη στα βότανα, κάνω λάδια για το πρόσωπο και επίσης παίρνω οργανικά λάδια για τις σαλάτες κλπ.

Τι άλλο σας αρέσει να κάνετε;

Κολιέ! Επίσης να ράβω, να κεντάω. Μου αρέσουν πάρα πολύ οι γυναιπαρέες, να βρισκόμαστε μια φορά την εβδομάδα και να ράβουμε, να μιλάμε. Είναι η ψυχοθεραπεία μου. Δεν θα με πείραζε να ζω και σε μικρότερη πόλη και να έχω τις φίλες μου, μου λείπει η πατρίδα μου...

Θα γυρίζατε στη Βέροια;

Αν είχα κάτι να κάνω θεσμικά, ναι... Αλλά εκεί δεν με καλούν έτσι κι αλλιώς.

Μου αρέσει να βρίσκομαι με τις φίλες μου, να κάνουμε πράγματα, να μιλάμε, μου αρέσει αυτή η ζεστασιά που παίρνω από τα κορίτσια στη χορωδία. Κορίτσια από μονογονεϊκές οικογένειες ή μεγαλύτερες κυρίες που νομίζουν ότι η ζωή τελείωσε, αλλά εγώ ξέρω ότι τίποτα δεν τελείωσε. Έχω φτιάξει ένα εξαιρετικό φωνητικό σύνολο με γυναίκες που δεν ξέρουν να διαβάζουν νότες αλλά διαβάζουν σπουδαία έργα και τις έχω παντού στα κονσέρτα μου. Τις ενθαρρύνω πάρα πολύ, δεν ξέρεις τι χαρά μου δίνει αυτό!

Πόσες κυρίες αριθμεί το σύνολο;

Γύρω στις 40 κυρίες.

Τι ακούτε η ίδια στο σπίτι;

Τις προάλλες έβλεπα τη Βιτάλη. Είναι σαν αρχαία Ελληνίδα, μια ιέρεια. Μπορεί να ξυπνήσω το πρωί και να ακούσω μπαρόκ μουσική. Ακούω τζαζ, όλα μου αρέσουν. Δεν μου αρέσουν αυτά που είναι πολύ beat στο αυτί μου, όπως η ραπ, κάτι που δεν έχει μελωδία δηλαδή. Μου αρέσει η Πίτσα Παπαδοπούλου, ο Στέλιος Διονυσίου, ο Θέμης Αδαμαντίδης. Τι φωνάρες είναι αυτές! Χτυπάνε μια φλέβα πολύ βαθιά μέσα μου, με ταράζει αυτή η ελληνική ψυχή. Δεν υπάρχουν ταμπέλες στην τέχνη. Πρέπει να σου πω ότι το «Μακριά μου να φύγεις» το έχω τραγουδήσει σε ρεσιτάλ γιατί είχα χωρίσει τότε και έβγαλα το άχτι μου, ρε φίλε! Με τι άρια να το βγάλεις αυτό; Δεν βγαίνει με τίποτα! (γέλια).

Τι ασκήσεις κάνετε φωνητικά, ποια είναι η καθημερινή σας ρουτίνα;

Η καθημερινή μου ρουτίνα ξεκινάει στις 6.20 το πρωί που κάνω πάντα μερικές ασκήσεις γιόγκα και παρόλο που είμαι παχουλή, έχω μεγάλη ευελιξία. Μετά κάνω διαλογισμό, το εξασκώ πάρα πολλά χρόνια. Αργότερα βάζω μουσική και κάνω φωνητικές ασκήσεις. Σκέφτομαι συνέχεια τη μουσική.

Αν γυρίζατε για λίγο πίσω στο παρελθόν, τι θα κάνατε διαφορετικά, για ποιο πράγμα έχετε μετανιώσει;

Δεν θα γύριζα ποτέ στην Ελλάδα! Ποτέ! Θα έχυνα μόνο δάκρυα επειδή θα μου έλειπε η χώρα μου αλλά όχι δάκρυα ότι η χώρα μου με αδίκησε. Κάθε φορά που ερχόμουν, όταν έμπαινα στο αεροπλάνο, έβλεπα το μπλε κάτω και έκλαιγα. Όταν ερχόμουν, έβλεπα τα νησιά, ότι πλησιάζαμε και έκλαιγα. Αλλά ότι θα έχυνα δάκρυα για κάποιον που τόσο λάτρεψα και λατρεύω και με αδίκησε δεν θα ήθελα να το ζήσω... Δεν θα γυρνούσα λοιπόν εδώ, θα ερχόμουν μόνο για διακοπές ή θα ερχόμουν όταν πια δεν θα είχα να τραγουδήσω και να διεκδικήσω τίποτα.

Υπάρχει κάποιο όνειρο ανεκπλήρωτο;

Ναι. Θα ήθελα να πάρω ένα Όσκαρ! Πώς θα γίνει αυτό; Το βλέπω εδώ και πολλά χρόνια στον ύπνο μου. Ωραίο θα ήταν. Επίσης θα ήθελα να τραγουδήσω για τον κινηματογράφο και να με ανακαλύψει κάποιος, να με ξέρουν και οι πέτρες. Έκανα προσπάθειες να πλησιάσω κάποιες Ελληνίδες τραγουδίστριες που αγαπώ πάρα πολύ, αλλά καμία δεν με δέχτηκε. Δεν θα ήθελα να πω ονόματα. Υπήρχαν φωνές που είχα να πω κάτι μαζί τους. Αλλά ό,τι είναι να έρθει θα έρθει. Όλα έχουν ένα σκοπό που γίνονται και εγώ έχω κάτι να μάθω. Οπότε είμαι σίγουρη ότι έχει ένα σχέδιο ο Θεός για εμένα, δεν τελείωσε ακόμα. Για να δούμε… Ας περιμένουμε...

Θέλω να σου πω ότι την «εκδίκησή μου» την πήρα όταν με κάλεσε ο Νίκος Παπαγεωργίου, ο πρέσβης μας στο Κάιρο και με κάλεσε για να τραγουδήσω για τα 100 χρόνια της Μαρίας Κάλλας. Πήγα στη όπερα του Καϊρου και καλλιτεχνικά ήταν σαν να πήρα το αίμα μου πίσω. Γιατί εδώ δεν τραγούδησα για τη Μαρία Κάλλας πουθενά!

Από την υπουργό Πολιτισμού δεν είχατε κάποια κρούση;

Ποτέ, ούτε κατά διάνοια. Δεν υπάρχω για εκείνους. Θα σας πω κάτι^. εγώ κάνω δωρεές μουσικές βιβλιοθήκες ανά την Ελλάδα. Μεταξύ άλλων στην Ξάνθη έφτιαξα ένα Σύλλογο Φίλων του Μάνου Χατζιδάκι και φέτος τον Μάιο ελπίζουμε ότι θα γίνει ο πρώτος διαγωνισμός νέων καλλιτεχνών για πιάνο. Τα βραβεία θα δοθούν στη μνήμη του Μάνου Χατζιδάκι και για εμένα είναι μεγάλο πράγμα. Αυτό το λέω πρώτη φορά σε εσάς.

Επίσης θυμόμαστε και την πρωτοβουλία διαμαρτυρίας που κάνατε στο Βρετανικό Μουσείο.

Ναι, ήταν μια πρωτοβουλία τελείως αυθόρμητη και με δικά μας μέσα. Για εμένα ήταν κάτι συγκλονιστικό αν και δεν θα ξεχάσω τον κύριο από την «Καθημερινή» που με κομμάτιασε, με εξευτέλισε δημοσίως. Εκεί ως και οι φύλακες μας έλεγαν ότι θέλουν και αυτοί να επιστρέψουν τα γλυπτά του Παρθενώνα. Θα μου μείνει αξέχαστο... Επίσης, είχα και άλλη μια ιδέα αλλά δεν μπορώ να το κάνω. Ήθελα να πάμε στο Παρίσι και να έχω περίπου 200 κορίτσια που να ανοίξουν τις ζακέτες τους και να έχουν φτερά στην πλάτη, δηλαδή μικρές Φτερωτές Νίκες που ταξιδεύουν για να πάνε να δουν την αδελφή τους τη Νίκη της Σαμοθράκης που βρίσκεται στο Λούβρο.

Πιστεύετε ότι θα επιστραφούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα;

Ναι, πιστεύω ότι θα έχουμε πολιτικούς με χάρισμα και όραμα και θα επιστραφούν. Αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται τα πάντα γύρω μας, ζούμε μια γενικότερη κρίσιμη καμπή της ανθρωπότητας. Παρ’ όλα αυτά έχω μια ελπίδα για τα νέα παιδιά γιατί δεν είμαι πεσιμίστρια. Θέλω να ελπίζω ότι θα έρθουν καλύτεροι καιροί, ωστόσο αν με ρωτήσει κανείς πιστεύω ότι είμαστε στην αρχή του τέλους. Κανένα πολιτικό σύστημα δεν κατάφερε να κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο γιατί δεν κατάφερε να προσφέρει μια πιο ευήμερη ζωή. Η φτώχεια αγριεύει τον άνθρωπο, γίνεται αγρίμι.

Υπάρχουν άλλα σχέδια στα σκαριά;

Έχω συνέχεια σχέδια. Τον Μάρτιο θα πάω στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, θα τραγουδήσω ένα έργο του Σταύρου Κουγιουμτζή και θα έρθει όλη μου η χορωδία, θα είναι όλη Ιερά Σύνοδος. Με κάλεσε ο Πατριάρχης να τραγουδήσω την ημέρα της Ορθοδοξίας. Επίσης θα συμμετέχουν μουσικά σχολεία όπως της Καβάλας, της Δράμας, της Σαμοθράκης. Από την Κωνσταντινούπολη θα συμμετάσχει το Ζωγράφειο, το Ζάππειο Παρθεναγωγείο και η Σχολή του Γένους. Όλοι θα πάμε με δικά μας έξοδα. Εγώ δεν θα πληρωθώ, συμμετέχω αφιλοκερδώς. Επίσης κάθε χρόνο, πριν τη μεγάλη εβδομάδα πηγαίνω δωρεάν στην Εκκλησία και τραγουδάμε αυτό το έργο του Κουγιουμτζή. Και φέτος θα το κάνω.

Και την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου θα μας παρουσιάσετε την «Alma Latina» στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσό.

Ναι, αυτό το είχα μεράκι και καημό. Ήθελα να τραγουδήσω ένα πρόγραμμα όπως το λέει η φράση, «alma latina», δηλαδή να πω πράγματα που σε «καίνε», που είναι ο έρωτας πάνω στο κορμί σου σιδερωμένος. Διάλεξα τραγούδια που είναι όλα ισπανόφωνα και fados. Πιστεύω όσοι έρθουν θα το ευχαριστηθούν πάρα πολύ. Είναι ένα πολύ ερωτικό πρόγραμμα που εμπεριέχει πολλές μορφές του έρωτα, όλα τα πρόσωπα μιας γυναίκας. Έχουμε κάνει ωραίες ενορχηστρώσεις, θα έχω δύο κιθάρες και ένα τσέλο και εγώ επίσης θα παίζω και ακορντεόν.