ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Στο «σφυρί» χαμένος πίνακας του Γουστάβ Κλιμτ

Στο «σφυρί» χαμένος πίνακας του Γουστάβ Κλιμτ
Έκθεση των έργων του Γουστάβ Κλιμτ AP Photo/Andrew Medichini

Ο πίνακας του Γκούσταβ Κλιμτ, «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» που είχε χαθεί, ξαναβρέθηκε πρόσφατα σε ιδιωτική συλλογή και θα δημοπρατηθεί στις 24 Απριλίου.

Το έργο του 1917, αποτελεί από τα τελευταία έργα του διάσημο Αυστριακού ζωγράφου και φιλοτεχνήθηκε κατά παραγγελία μιας πλούσιας εβραϊκής οικογένειας. Η πρώτη γνωστή ιδιοκτήτρια του πίνακα πέθανε το 1943, έγκλειστη σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Το έργο είχε εκτεθεί για πρώτη φορά το 1925 στην αυστριακή πρωτεύουσα, όπως μαρτυρά μια ασπρόμαυρη φωτογραφία, η μοναδική απόδειξη της ύπαρξής του. Στον κατάλογο των έργων εκείνης της έκθεσης αναφερόταν η ημερομηνία και ότι ήταν «ιδιοκτησία της κυρίας Λίζερ».

Τα επόμενα χρόνια, τα ίχνη του πίνακα χάθηκαν. Επανεμφανίστηκε όταν οι σημερινοί κάτοχοί του ζήτησαν νομική συμβουλή όταν επρόκειτο να τον κληρονομήσουν από μακρινούς συγγενείς τους που τον είχαν στην κατοχή τους από τη δεκαετία του 1960.

Το ημιτελές «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» εικονίζει μια νεαρή, καστανή γυναίκα, με πολύχρωμη εσάρπα, σε κόκκινο φόντο. Θα μπορούσε να φτάσει στα 40-50 εκατ. ευρώ, ίσως ακόμη και 70, σύμφωνα με τον οίκο Kinsky, λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά που έχουν δοθεί πρόσφατα για έργα του Κλιμτ, ο οποίος πέθανε στη Βιέννη το 1918. Πέρυσι τον Ιούνιο, η «Κυρία με βεντάλια» πουλήθηκε από τον οίκο Sotheby’s του Λονδίνου έναντι 86 εκατ. ευρώ.

Η Χενριέτε Λίζερ, μαικήνας της βιεννέζικης αβάν-γκαρντ σκηνής, παρέμεινε στη Βιέννη παρά τη ναζιστική δικτατορία. Εκτοπίστηκε το 1942 και σκοτώθηκε έναν χρόνο αργότερα. Οι κληρονόμοι της ενημερώθηκαν και ορισμένοι πήγαν στη Βιέννη για να δουν τον πίνακα, τον οποίο δεν έχουν διεκδικήσει μέχρι και σήμερα.

«Δεν έχουμε καμία ένδειξη ότι κατασχέθηκε από τους Ναζί», είπε ο Πλόιλ.

Για την αποφυγή κάποιας μελλοντικής δικαστικής διαμάχης για την προέλευση του πίνακα, οι απόγονοι της οικογένειας Λίζερ και οι σημερινοί ιδιοκτήτες υπέγραψαν ένα συμβόλαιο, με βάση τις συμφωνίες της Ουάσινγκτον του 1998, με τις οποίες 44 χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας) δεσμεύτηκαν να βρουν και να αποδώσουν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους τα έργα τέχνης που έκλεψαν οι Ναζί.

Πριν από τη δημοπρασία, το «Πορτρέτο της δεσποινίδας Λίζερ» θα εκτεθεί στην Ελβετία, τη Γερμανία, τη Βρετανία και το Χονγκ Κονγκ.