O Φάνης Σακελλαρίου δίνει μια φρέσκια πνοή στο εικαστικό performance
Ανανεώθηκε:
Ο Φάνης Σακελλαρίου είναι performance artist, σκηνοθέτης και sound designer. Σπούδασε στη δραματική σχολή «Εμπρός- θεατροεργαστήριο» και στη συνέχεια στο East 15 Acting School, Λονδίνο (BA Acting & Contemporary Theatre) και το University of the Arts, London: Central Saint Martins (MA Performance Design & Practice, Distinction), από όπου αποφοίτησε με διάκριση.
Έχει παρουσιάσει δουλειές του σε θέατρο, performance, installations και κινηματογράφο από το 2010 σε Λονδίνο, Βερολίνο, Αθήνα, Τόκυο, Πράγα, Ανκόνα, Καναδά και Ισραήλ.
Το έργο του περιστρέφεται κυρίως γύρω από το εικαστικό σωματικό θέατρο και την performance.
Έχει δημιουργήσει και παρουσιάσει την εικαστική σωματική performance Homeward (Central Saint Martins Studio Theatre 2019, Our Festival 7 Θέατρο Ρεματιάς 2021, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, 2023).
Από το 2020 συνεργάζεται με τον σκηνοθέτη Θάνο Παπακωνσταντίνου ως sound designer και βοηθός σκηνοθέτη (Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι – Εθνικό Θέατρο, Αργός Σίδηρος - Κύπρια 2021) και με τον συνθέτη Δημήτρη Σκύλλα ως sound designer (Αfterpop OST - Στέγη Ιδρύματος Ωνάση). Συμμετείχε στο διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα "Πάροδος" στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου (Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2022).
Παράλληλα εργάζεται ως music και sound curator για το Athens Digital Arts Festival.
Συμμετείχε στην Prague Quadrennial for Theatre and Performance Design 2019 36Q Sound Kitchen με την ηχητική του installation αrepΩ, μια όπερα μηχανών από τρυπάνια και το 2023, με την εικαστική performance Creata.
Το CNN Greece μίλησε αποκλειστικά με τον καλλιτέχνη Φάνη Σακελλαρίου και η κουβέντα που προέκυψε ήταν υπέροχη αλλά και άκρως σημαντική για κάποιον που θέλει να μάθει περισσότερα για το performance art στην Ελλάδα, για την δουλειά του ίδιου αλλά και για άλλα θέματα που αφορούν την τέχνη στη χώρα μας.
Πάμε να δούμε τι είπαμε με τον Φάνη Σακελλαρίου:
Μίλησε μας λίγο για τη δουλειά σου. Τι είναι αυτό το νέο πρότζεκτ που το έχεις ονομάσει «CREATA»;
Φάνη Σακελλαρίου: Αρχικά να πω τι ακριβώς κάνω εκεί, έχω αναλάβει το sound design, την σκηνοθεσία και γράφω και τα κείμενα. Μου αρέσει πολύ να τα κάνω σχεδόν όλα, γιατί είναι σημαντικό για μένα η δημιουργία ενός συνολικού κόσμου. Θέλω να έχω την εποπτεία της συνολικής αίσθησης. Έχω διάφορες επιρροές, όπως για παράδειγμα από το κίνημα των Αξιονιστών της Αυστρίας. Ήταν ουσιαστικά οι πρώτοι άνθρωποι που άρχισαν να κάνουν performance, μετά τον ‘Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Το όλο σκεπτικό εκφραζόταν μέσα από τα actions τα οποία ήταν η μόνη αντίδραση απέναντι στη βία του πολέμου που μόλις είχε τελειώσει. Επίσης έχω επηρεαστεί πολύ από το εικαστικό θέατρο, όπως αυτό που κάνει ο Castellucci. Τα «CREATA» είναι η δεύτερη πιο μεγάλη δουλειά μου. Είχαμε τη χαρά να το παρουσιάσουμε για πρώτη φορά στην Quadriennale της Πράγας. Κεντρικός άξονας της παράστασης είναι η βία, αλλά όχι με την προβοκατόρικη έννοια. Τα θέματα που με απασχολούν βρίσκονται στις ακραίες περιοχές του ανθρώπου.
Κάνεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Μίλησε μας λίγο για την πρακτική σου αυτή.
Φάνη Σακελλαρίου: Αυτό το κάνω γιατί με ενδιαφέρει η κατασκευή ενός συνολικού κόσμου, ενός κόσμου ζωντανού πάνω στη σκηνή. Έχω την ανάγκη να έχω πάντα όλη την εποπτεία αυτού του χτίζεται σε μία παράσταση, σε ένα έργο. Κυρίως κάνω την σκηνοθεσία, τον ήχο και το κείμενο. Για το εικαστικό κομμάτι έχω τους συνεργάτες μου, με τους οποίους δουλεύω πάντα. Όλοι ακολουθούμε μία κοινή ιδέα. Είναι άνθρωποι που επικοινωνούμε. Οι συνεργάτες μου αυτοί είναι και φίλοι στην κανονική ζωή. Ξεκίνησα από ηθοποιός. Πολύ σύντομα κατάλαβα πως δεν το ήθελα αυτό γιατί περισσότερο με τράβαγε η δημιουργία. Μετά έφυγα Λονδίνο για έξι χρόνια, σπούδασα devised theater και στη συνέχεια συνέχισα τις σπουδές μου στο εικαστικό θέατρο, που είναι και το βασικό.
Πως βλέπεις τον καλλιτεχνικό κόσμο στην Ελλάδα; Μπορεί ένας καλλιτέχνης να ζήσει από αυτό που κάνει;
Φάνη Σακελλαρίου: Όχι, δεν μπορεί να ζήσει από αυτό που κάνει, προφανώς. Είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα εδώ. Για την ώρα έχω αποφασίσει πως θέλω να ζήσω από αυτό που κάνω, αλλά είμαι ακόμη στην αρχή. Δεν ξέρω που θα βγει. Ακόμη φυσικά δεν μπορώ να ζήσω από την καλλιτεχνική μου πρακτική. Όλα τα κάνω με δικά μου έξοδα. Δεν υπάρχει σχεδόν καμία στήριξη από το κράτος, κι αυτό είναι λυπηρό. Ειδικά για τα «CREATA» δεν υπήρχαν χρήματα, μάλιστα είχαμε αιτηθεί σε ό,τι υπάρχει εδώ στην Ελλάδα, αλλά δεν καταφέραμε να βρούμε χρηματοδότηση. Τελικά μας έκαναν δεκτούς στην Πράγα. Στην Quadriennale.
Πρέπει ένας καλλιτέχνης τελικά να επικεντρώνεται σε ένα μόνο πράγμα; Ή είναι καλό να κάνει πολλά διαφορετικά;
Φάνη Σακελλαρίου: Εγώ κάνω πολλά γιατί αυτό χρειάζομαι, το βλέπω πιο συνολικά. Καμιά φορά μπορεί να με «χαώνει», ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες στις πρόβες που πρέπει να σκεφτώ τον ήχο, το κείμενο αλλά και την σκηνοθεσία, κάπως εκεί είναι δύσκολο. Αλλά σιγά, σιγά τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους. Αρχίζω από νωρίς να κάνω τον ήχο σε κάθε έργο και τα υπόλοιπα τα βασίζω πάνω εκεί. Έχω όμως και τους συνεργάτες μου, για παράδειγμα στην χορογραφία έχω την Μάρω Πέτλη, η οποία με βοηθάει στην κινησιολογία του έργου. Υπάρχουν άνθρωποι δίπλα μου που με βοηθάνε και τους εμπιστεύομαι απόλυτα. Πάντα υπάρχει από πίσω από κάθε παράσταση μία ομαδική δουλειά.
Την Αθήνα πως την βλέπεις σαν πόλη; Έχει να δώσει υλικό στους καλλιτέχνες;
Φάνη Σακελλαρίου: Στο Λονδίνο που ήμουν για να σπουδάσω, τα πράγματα ήταν δύσκολα, είναι μια σκληρή και απρόσωπη πόλη, καμία σχέση με την Αθήνα. Ανησυχώ για το gentrification που γίνεται στην Αθήνα, αλλά υπάρχει κι ένας πυρήνας σε αυτή τη πόλη που μένει αναλλοίωτος. Τα πράγματα είναι λίγο πιο ειλικρινή εδώ σε σχέση με άλλες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Εδώ έχω βρει κάποιες ευκαιρίες, συνεργάζομαι με ανθρώπους που εγώ επιλέγω, σίγουρα έχω μια μεγαλύτερη ασφάλεια, αλλά μάλλον τελικά δεν έχει να κάνει με την πόλη αλλά με το γεγονός πως κατάγομαι από εδώ.
Μίλησε μας λίγο για τις προηγούμενες δουλειές σου στο εικαστικό θέατρο και στο performance.
Φάνη Σακελλαρίου: Το έργο μου βασίζεται κυρίως σε μία μεγάλη μελέτη που έχω κάνει για τις τελετουργίες, και όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Επίσης έχω στηρίξει μεγάλο μέρος της δουλειάς μου σε ένα φιλοσοφικό κίνημα που ονομάζεται «μετανθρωπισμός». Είναι κάτι σχετικά καινούριο, είναι η ανάγκη να οριστεί από την αρχή ο ρόλος του ανθρώπου στο σύμπαν. Σε αυτό το φιλοσοφικό κίνημα παίζει μεγάλο ρόλο η επιστήμη και η τεχνολογία. Όλα μου τα έργα είναι επηρεασμένα από αυτά τα δύο σκέλη. Πριν από τα «CREATA», κάναμε την εικαστική performance «Homeward», η οποία παρουσιάστηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Πιο πριν είχαμε κάνει με την Όλγα Ντέντα το «Precarious Body». Μετά συνεργάζομαι και σε πρότζεκτ άλλων ανθρώπων, είμαι βοηθός σκηνοθέτη και sound designer στον Θάνο Παπακωσταντίνου στο έργο του «Θυέστης» που θα παρουσιαστεί φέτος τον Ιούλιο στο Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου.
Η παράσταση «CREATA» θα παρουσιαστεί σύντομα σε γνωστό φεστιβάλ στην Αθήνα. Ακολουθεί η περίληψη του έργου και οι συντελεστές του.
Το Creata αντλεί υλικό από κοσμογονικούς μύθους παγανιστικών θρησκειών και του χριστιανισμού, συνθέτοντας ένα έργο που βρίσκεται μεταξύ εικαστικής performance, installation και live noise show. Κοινό στοιχείο όλων αυτών των λατρειών υπήρξε η πεποίθηση πως ο κόσμος και ο άνθρωπος δημιουργήθηκαν μέσα από μία μεγάλη Βία: Στην αρχή, κάποιος θεός, γίγαντας, ήρωας ή τέρας σφαγιάστηκε, διαμελίστηκε και από το σώμα του πλάστηκαν τα πάντα. Η performance εξερευνά ακριβώς αυτήν την αρχέγονη Βία, μέσω μίας δραματουργίας που χρησιμοποιεί τελετουργικά στοιχεία, συνδυάζοντάς τα με ηλεκτρονικές ψαλμωδίες και μία άγρια εικαστική ταυτότητα.
Τι είναι το ον που ορίζουμε ως άνθρωπος; Ποια είναι η σχέση του ανθρώπου της τεχνολογικής εποχής με τις σφαγές του παρελθόντος; Ποιο είναι το όριο της Βίας, όπου σταματά κανείς να είναι άνθρωπος - υπάρχει; Ή μήπως όλη η ανθρώπινη ζωή είναι μία αρχέγονη Βία, μία οδύνη που έχουμε μάθει να υπομένουμε; Ένα ηλεκτρικό ρεύμα που περνά μέσα από τα καλώδια των τηλεοράσεων, των ηχείων, των μπλέντερ και των ανεμιστήρων μας και υπάρχει από πάντα μες στις φλέβες μας
Συντελεστές:
Σύλληψη - Σκηνοθεσία - Κείμενο - Sound Design: Φάνης Σακελλαρίου
Σκηνικός Χώρος: Όλγα Ντέντα
Σχεδιασμός Κοστουμιών: Κωνσταντίνος Χαλδαίος
Σχεδιασμός Κίνησης: Μάρω Πέτλη
Συνεργασία στη Δραματουργία: Δάφνη Πατσουράκου
Οργάνωση Παραγωγής - Κατασκευές: Λυδία Λαμπροπούλου
Performers: Δάφνη Πατσουράκου, Μάρω Πέτλη
*Το κρέας που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της performance δεν είναι αληθινό