Γιάννης Μαρκόπουλος: Ένας ήρωας του ελληνικού πενταγράμμου πέταξε για τον παράδεισο

Την τελευταία του πνοή άφησε σε ηλικία 84 ετών ο σπουδαίος Γιάννης Μαρκόπουλος, μετά από «μάχη» που έδωσε το τελευταίο διάστημα με τον καρκίνο.

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος ήταν ένας από τους πιο γνωστούς και παραγωγικούς Έλληνες συνθέτες, το όνομα του οποίου έχει συνδεθεί με μεγαθήρια της ελληνικής μουσικής παράδοσης όπως είναι Νίκος Ξυλούρης.

Έχει γράψει μουσική για θέατρο, για σινεμά, για τηλεόραση και χορό, το όραμα του έχει μείνει για πάντα χαραγμένο στην ιστορία του ελληνικού πενταγράμμου.

Ίδρυσε μια μοναδική και ιδιαίτερη ορχήστρα που συνδύαζε τα συμφωνικά και τα ελληνικά παραδοσιακά όργανα.

Η λύρα, το κανονάκι, το σαντούρι, η φλογέρα θα σταθούν αρμονικά και τόσο θαυμαστά πλάι στα κλασσικά όργανα, δημιουργώντας κάτι σύγχρονο και μοναδικά διαχρονικό.

Ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε αυτό παγκοσμίως. Ήθελε να μιλήσει έτσι για την σύνδεση του ανθρώπου με τις φυσικές του ρίζες.

Το έργο του συνδυάζει από ροκ μέχρι παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, από συμφωνική μουσική μέχρι ακόμη και ποπ τραγούδια.

Ποια ήταν όμως η ταραχώδης ζωή αυτού του μεγάλου δημιουργού;

Τι πέρασε στη ζωή του για να δημιουργήσει τον χαρακτήρα του;

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου του 1939 στο Ηράκλειο της Κρήτης.

Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στην Ιεράπετρα, ανατολικά του Ηρακλείου.

Στο ωδείο της πόλης θα παρακολουθήσει τα πρώτα του μαθήματα μουσικής στο βιολί και στη λύρα.

Το 1956 θα πάει να σπουδάσει κοινωνιολογία και φιλοσοφία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Παράλληλα, θα συνεχίσει και τις σπουδές του στη μουσική στο Ωδείο Αθηνών. Θα τον διδάξουν βιολί ο καθηγητής Joseph Bustidui και μουσική ο συνθέτης Γεώργιος Σκλάβος. Εκεί θα γίνει η ζύμωση που θα μεταποιήσει το ταλέντο του και θα το ανεβάσει στους ουρανούς.

Από μικρό παιδί ο Γιάννης κατάφερε να παίξει πολλά όργανα και να τα αφομοιώσει μέσα του πολλές μουσικές.

Συνεργάστηκε με πολλούς γνωστούς Έλληνες καλλιτέχνες όπως είναι και ο Νίκος Κούνδουρος ο σκηνοθέτης.

Έγραψε τη μουσική για την ταινία Μικρές Αφροδίτες. Για το έργο του αυτό, ο Γιάννης Μαρκόπουλος θα βραβευτεί το 1963 στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Το ταλέντο του όμως δεν έχει σταματημό πλέον, εκείνο τον καιρό βρίσκεται στην πιο παραγωγική του περίοδο.

Την ίδια χρονιά θα γράψει τη μουσική στα χοροδράματα «Θησέας», «Χιροσίμα» και «Τρία σκίτσα για χορό».

Το 1967, με την επιβολή της δικτατορίας, ο Γιάννης Μαρκόπουλος θα φύγει για το Λονδίνο λόγω της χούντας.

Εκεί θα συνεχίσει τις σπουδές του στη μουσική με την Αγγλίδα συνθέτρια Elisabeth Lutyens.

Το 1969 επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1981 θα παντρευτεί την συνεργάτη του και ερμηνεύτρια των έργων του Βασιλική Λαβίνα και θα αποκτήσουν την κόρη τους.

Με την είσοδο της δεκαετίας του ’70 υλοποιεί το μουσικό του όραμα: καταθέτει μουσικά έργα που χαρακτηρίζονται στο σύνολό τους ως νέα πρόταση και μία καλλιτεχνική τομή για τη μέχρι τότε ελληνική μουσική πραγματικότητα· έργα με ενότητα της αισθητικής και της φιλοσοφικής άποψης του συνθέτη ως προς τις θεμελιακές αρχές τους, με το καθένα όμως από αυτά να είναι διαφορετικό.

Στην Αγγλία ο Γιάννης Μαρκόπουλος θα μελοποιήσει το έργο του Οδυσσέα Ελύτη «Ήλιος ο πρώτος», το έργο που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 1979.

Είναι πολύ κοντά στη σύνθεση του πιο διάσημου κομματιού του, το Ζάβαρα κάτρα νέμια.

Εκεί η φήμη του και η καριέρα του θα απογειωθούν για πάντα. Θα συνθέσει έργα ορχηστρικά όπως τους Πυρρίχιους χορούς που θα παιχτούν από την ορχήστρα Concertante του Λονδίνου, και τη μουσική για το έργο του Σαίξπηρ «Τρικυμία» που θα ανέβει στο Εθνικό θέατρο της Αγγλίας.

Θα συνθέσει επίσης μουσική για τον Κάρολο Κουν, για πολλά από τα θεατρικά που ανέβασε.

Οι δημιουργίες του έχουν ακουστεί σε όλο τον κόσμο.

Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης, έδωσε συναυλίες σε όλη την Ευρώπη, τη Ρωσία, την Αμερική και την Αυστραλία.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το έργο του για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Η μουσική του έχει ντύσει κείμενα του Ευριπίδη, του Αριστοφάνη, του Μενάνδρου, του Σαίξπηρ, του Τσέχωφ, του Μπέκετ

Το έργο του και η μουσική του συμπυκνώνει μέσα της της ελληνικές ρίζες, την ντοπιολαλιά των Ελλήνων, την ψυχή τους, το όραμα του ελληνικού λαού για ελευθερία και αγάπη.

Στην τέχνη του και στις νότες του ο Γιάννης Μαρκόπουλος οραματίστηκε μία ύπαρξη γεμάτη φύση, μία επιστροφή στις πατρογονικές αξίες των Ελλήνων που γίνονται ένα με το χώμα και το αθάνατο τοπίο.