H ακολασία του Μαρκήσιου Ντε Σαντ δημοπρατείται

Υπερασπιστής της ελευθεριότητας και ασίγαστος εξερευνητής των ανθρώπινων ορίων, ο Ντε Σαντ έδωσε αφορμή για να επινοηθεί ο όρος σαδισμός από τον ψυχίατρο Richard von Krafft-Ebing στα τέλη του 19ου αιώνα ενώ είχε αφήσει το πνεύμα του να οργιάσει στις σελίδες των “Ζιστίν” (1791), “Ζιλιέτ” (1798) και “120 μέρες στα Σόδομα” (1780) όπου και με επιμονή παρενοχλούσε την σοβαροφάνεια και την κρυμμένη πίσω από πούδρα, ανηθικότητα των αστών.

Μέγας πορνογράφος ή απλά ειλικρινής και έκλυτα ονειροπόλος ο Ντε Σαντ ασέλγησε με ταλέντο χρησιμοποιώντας λέξεις και σημεία στίξης.

“Είμαι ένας ακόλαστος, αλλά δεν είμαι εγκληματίας ούτε φονιάς” είχε γράψει κάποτε.

Σήμερα, ίχνη από τη σκληρότητα που ο ίδιος θεωρούσε “αρετή, όχι βίτσιο” καθώς είναι “απλώς η ανθρώπινη ενέργεια που ο πολιτισμός δεν αλλοίωσε ολότελα”, βγαίνουν στο σφυρί: χειρόγραφα, επιστολές και αντικείμενα που ανήκαν στον Μαρκήσιο Ντε Σαντ (ανάμεσά τους και η πολυθρόνα στην οποία έγραψε τα περισσότερα από τα έργα του), βγαίνουν σε δημοπρασία στη Γαλλία από τον οίκο Ντρουό.

Τα αντικείμενα είναι από τα ελάχιστα που γλίτωσαν από τις φλόγες μετά τον θάνατό του στις 2 Δεκεμβρίου 1814.

Ό,τι δεν ρίχτηκε από τον γιο του στη φωτιά, τοποθετήθηκε σε κιβώτιο και κρύφτηκε πίσω από τις βιβλιοθήκες του οικογενειακού πύργου στο Κοντέ-αν- Μπρι της νοτιοανατολικής Γαλλίας.

“Από τότε, το απόλυτο ταμπού έπεσε στην οικογένεια”, θυμάται ο Τιμπό Ντε Σαντ, απόγονος του Μαρκησίου οι γονείς του οποίου ανακάλυψαν τα έργα του προγόνου τους λίγο μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Στο μεταξύ, ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ είχε γίνει ο απόλυτος κανένας και το όνομά του είχε σβηστεί ακόμη και από το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

“Ολόκληρη τη ζωή τους, οι γονείς μας αγωνίστηκαν για να κάνουν γνωστό τον ντε Σαντ, κατά των προκαταλήψεων, κατά των ψευδών και για την αλήθεια... Ανέθεσαν στα πέντε παιδιά τους την αποστολή να συνεχίσουν να αγωνίζονται για τη γνώση”, είπε ο Τιμπό Ντε Σαντ, που διέθεσε αντικείμενα για να βρουν τους επόμενους ιδιοκτήτες τους.

Ανάμεσα τους η περίφημη πολυθρόνα, εποχής Λουδοβίκου XIII, που συντρόφευσε τον μαρκήσιο στη συγγραφή όλων των περισσότερων έργων του, ακόμα και στις φυλακές της Βενσέν και της Βαστίλης και στο άσυλο του Σαραντόν, όπου πέθανε.

Επιπλέον στη δημοπρασία θα διεκδικήσουν προσφορές ένας πίνακας του Ζαν-Μαρκ Νατιέ, που αναπαριστά τον πατέρα του μαρκησίου (ένα έργο τέχνης που τον ακολούθησε από φυλακή σε φυλακή) και έξι θεατρικά έργα, πέντε από τα οποία δεν ανέβηκαν ποτέ μαζί με τα υπόλοιπα χειρόγραφα.

“Το Μπουντουάρ και ο Αφελής Σύζυγος” (Le boudoir et le mari credule) που κατασχέθηκε από την αστυνομία μετά τη συγγραφή του στη φυλακή της Βενσέν, η κωμωδία σε πέντε πράξεις “Ο Άστατος” (Le Capricieux), “Η παραφροσύνη της ατυχίας” (L' egarement de l'infortune), ένα από τα πρώτα έργα που γράφτηκαν στη φυλακή της Βενσέν (1781), το “Ειλικρίνεια και προδοσία” (Franchise et trahison) που έγραψε το 1807, όταν ήταν κλεισμένος στο άσυλο του Σαραντόν αλλά και το μόνο έργο που έγινε δεκτό από την Comedie Francaise “Ο Μισάνθρωπος από Αγάπη” (Le mysanthrope par amour).

Μαζί και το τετρασέλιδο χειρόγραφο του μοναδικού μύθου που είναι γνωστό να έχει γραφτεί από τον μαρκήσιο ντε Σαντ, μάλλον κατά την παραμονή του στη Βαστίλη, ένα μπρούτζινο κεφάλι του μαρκησίου, μία χειρόγραφη λίστα για ψώνια από τη φυλακή της Βενσέν, όπου παραγγέλνει "
"βιβλία, ένα 600σέλιδο τετράδιο, ένα μαξιλάρι για τον πισινό, μεγάλα κεριά για τη νύκτα”.

Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ πέρασε συνολικά 30 χρόνια της ζωής του στο κελί.

Το έργο του αποσιωπήθηκε τον 19ο αιώνα και μόνο στα μέσα του 20ού αιώνα ο εκδότης Ζαν-Ζακ Ποβέρ εξέδωσε τα έργα του παρά την λογοκρισία.

Το έργο του Ντε Σαντ εκδόθηκε στη σειρά του εκδοτικού οίκου La Pleiade το 1990.