Καβάλα: Ένας Δανός περιηγητής του 19ου αιώνα στο νησί της Θάσου

Με τη διάλεξη του διακεκριμένου αρχαιολόγου και συμβούλου του ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα Δρ. John Lund, ολοκληρώθηκε η σειρά εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της έκθεσης φωτογραφίας «The Nordics», που φιλοξενήθηκε στο αρχαιολογικό μουσείο Καβάλας και διοργάνωσαν με επιτυχία το Σουηδικό Ινστιτούτο, τα ινστιτούτα και οι πρεσβείες των Βορείων Χωρών και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας.

Στην ομιλία του, με τίτλο «Τα σχέδια και οι υδατογραφίες του Frederik von Scholten από την Ελλάδα, 1824-1829», ο αρχαιολόγος Δρ. John Lund παρουσίασε για πρώτη φορά τη ζωή και το έργο του μεγάλου Δανού περιηγητή και τη σύνδεσή του με το νησί της Θάσου.

Χάρη στο Δανό περιηγητή Frederik von Scholten έχουν διασωθεί και αποτυπωθεί σε σχέδια και υδατογραφίες το αρχαίο λιμάνι της Θάσου στα τέλη του 19ου αιώνα.

Ο Δανός περιηγητής, στις 10 Νοεμβρίου 1824, στο πλαίσιο περιοδείας του στο Αιγαίο με το ιστιοφόρο εμπορικό σκάφος «Le Cuirassier» επισκέφθηκε για λίγες μέρες τη Θάσο, προκειμένου το σκάφος να εφοδιαστεί με νερό και ξυλεία. Κατά την παραμονή του στο νησί, ο Frederik von Scholten φιλοτέχνησε μια ακουαρέλα που απεικονίζει το αρχαίο λιμάνι με θραύσματα αρχαίων αρχιτεκτονικών μελών, ενώ σε πρώτο πλάνο δεσπόζει ο πύργος από τις οχυρώσεις που είχε κάνει στη Θάσο τον 14οαιώνα μ.Χ. ο βυζαντινός άρχοντας του νησιού, μέγας Πριμικήριος Ιωάννης.

Η ακουαρέλα αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αποτυπώνει και διασώζει τον οχυρωματικό πύργο με το ορθογώνιο σχήμα του, ο οποίος κατεδαφίστηκε οριστικά το 1931 και σήμερα υπάρχει μόνο η βάση του πλησίον του αρχαιολογικού μουσείου της Θάσου.

Κατά την ίδια επίσκεψή του, ο Δανός περιηγητής σχεδίασε και δυο ρωμαϊκές σαρκοφάγους. Η μια συνεχίζει να βρίσκεται στη θέση Γλυκάδι δίπλα στην περιφερειακή οδό, ενώ η άλλη καταστράφηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1900.

Χάρη στη διευθύντρια του Σουηδικού Σπιτιού στην Καβάλα, Elisabeth Gullberg, μέσα από την επιμέλεια και τη μετάφραση ενός συγγράμματος του Εθνικού Μουσείου της Δανίας έγινε ευρέως γνώστη η δράση του Frederik von Scholten.

Στην έκθεση παρουσιάστηκαν όλες οι ακουαρέλες που ζωγράφισε ο Δανός περιηγητής κατά την παραμονή του στο νησί. Επίσης, με πρωτοβουλία της διευθύντριας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας Σταυρούλας Δαδάκη, εκτέθηκαν ανάγλυφα και αρχιτεκτονικά μέλη του βυζαντινού οχυρωματικού πύργου που ήταν εντοιχισμένα σε αυτόν και μετά την κατεδάφισή του περισυλλέχτηκαν, διασώθηκαν και έκτοτε φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Θάσου.

Ο αρχαιολόγος Δρ. John, από το 1997 κατέχει τη θέση του ανώτερου ερευνητή της συλλογής αρχαιοτήτων του Εθνικού Μουσείου της Δανίας, ενώ έχει συμμετάσχει σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Τυνησία και την Τουρκία.