45ο Φεστιβάλ Δράμας: O σπουδαίος Πάβελ Παβλικόφσκι στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Από τα highlights του φετινού προγράμματος του 45oυ Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας ήταν το masterclass του οσκαρικού δημιουργού Πάβελ Παβλικόφσκι.

Ο Πολωνός σκηνοθέτης ήταν ένα από τα τιμώμενα πρόσωπα του Φεστιβάλ, στο πλαίσιο του προγράμματος Cinematherapy και η συζήτηση που ακολούθησε μεταξύ του σκηνοθέτη, του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Δράμας Γιάννη Σακαρίδη, της ψυχοθεραπεύτριας Ντενίς Νικολάκου (που επιμελείται το συγκεκριμένο πρόγραμμα), και βέβαια του κοινού, που κατέκλυσε το Σάββατο 17/9 τη μεγάλη αίθουσα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Το Φεστιβάλ Δράμας ταξιδεύει στην Αθήνα».

Το τετραήμερο του Φεστιβάλ Δράμας στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (15-18/9), ολοκληρώθηκε την Κυριακή 18/9 με μεγάλη επιτυχία και sold out προβολές του Εθνικού Διαγωνιστικού Προγράμματος.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης στην Ταινιοθήκη προβλήθηκαν αποσπάσματα από το πλούσιο έργο του Παβλικόφσκι -ένα κινηματογραφικό κολάζ από τη δημιουργική περίοδο των ντοκιμαντέρ του στο BBC το διάστημα 1990-1995 (From Moscow to Pietushki, Dostoyevsky's Travels, Serbian Epics, Tripping with Zhirinovsky), τη δεύτερη περίοδο των ταινιών μυθοπλασίας του από το 1998 έως το 2004 (The Stringer, Last Resort, My Summer of Love), και βέβαια από την τρίτη (The Woman in the Fifth) και την τέταρτη (Ida, Cold War) δημιουργική του περίοδο (2011-2018).

Μιλώντας στη Ντενίς Νικολάκου, ο Πάβελ Παβλικόφσκι, είπε πως σε ψυχολογικό επίπεδο νοιώθει να ταυτίζεται με τους ήρωες των ταινιών του, και πως ακόμα κι αν αυτοί είναι αντιπαθείς, συμπάσχει μαζί τους και τους αγαπά. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι κάνοντας τις ταινίες συνειδητά επιδιώκω να κάνω ένα είδος κινηματογραφοθεραπείας», διευκρίνισε, «κι όταν νοιώθω πως γίνομαι διδακτικός, είναι σαν να απενεργοποιούμαι, πατάω το κουμπί off, είναι κάτι που δεν θέλω. Πάντα έκανα ταινίες για τα πράγματα που είχα στο μυαλό μου τη δεδομένη εποχή».

Στο ερώτημα ποια φάση της δημιουργίας μιας ταινίας τον γοητεύει περισσότερο, απάντησε γελώντας: «Καμία! Είναι μια πολύ στρεσογόνα διαδικασία. Ίσως το μόνο πραγματικά απολαυστικό κομμάτι είναι η στιγμή που κάτι σου κάνει κλικ, μια ιδέα που σου έρχεται ξαφνικά, και εκεί σκέφτεσαι "τέλεια, μπορεί και να λειτουργήσει αυτό"».

Όσο για το ποια είναι η στιγμή που συνειδητοποιεί πως η ταινία πέτυχε τον στόχο της, είπε: «Δεν το ξέρεις αυτό. Συχνά αναρωτιέσαι "τι κάνω τώρα"; Αυτό που σου προσφέρει μια ικανοποίηση είναι όταν κάνεις μία πρώτη προβολή για επιλεγμένους φίλους. Αν τους αρέσει νοιώθεις πως κάτι όμορφο συμβαίνει. Κι όταν ο κόσμος αρχίζει να ανακαλύπτει τη δουλειά σου, νοιώθεις πως ανταμείβονται οι προσπάθειές σου». Ως προς τη σχέση του με τους ηθοποιούς, αυτή δεν μπαίνει, όπως είπε, σε καλούπια. «Δεν υπάρχει στάνταρ μέθοδος, διότι κάθε ηθοποιός είναι μια διαφορετική περίπτωση».

Συζητώντας με τον Γιάννη Σακαρίδη για τις επιπτώσεις της πανδημίας στους κινηματογραφιστές και το σινεμά γενικότερα, υπογράμμισε πως «ως δημιουργός νοιώθω ότι είναι όλο και πιο δύσκολο να κάνεις μια ταινία που να έχει νόημα να τη γυρίσεις, που να έχει ένα πολιτιστικό περιεχόμενο, σε αυτήν την εποχή της ψηφιακής επικοινωνίας Ομολογώ πως στα 68 μου χρόνια, σκέφτομαι συχνά: γιατί να ασχοληθώ καν; Γιατί να μπω στον κόπο; Ποιος ενδιαφέρεται; Οι πλατφόρμες στην αρχή υποκρίνονταν πως δήθεν ενδιαφέρονταν για τον κινηματογράφο, αλλά πλέον είναι σαφές πως έχουν προσανατολιστεί στην κατεύθυνση της αγοράς και μόνο. Την ίδια στιγμή όλα τα συνεργεία είτε κοστίζουν πανάκριβα, είτε είναι απασχολημένα σε υπερπαραγωγές. Πώς να κάνεις σήμερα μία ταινία σαν την "Ίντα"; Μεγάλωσα με ένα σινεμά που αρχίζει να εξαφανίζεται...».

Κλείνοντας είπε: «Μετά τα 60 είναι δύσκολο πια να έχεις τον ίδιο ενθουσιασμό. Εύχομαι να ήμουν νεότερος και να ερωτευόμουν, πάλι από την αρχή, τον κινηματογράφο».