Η δυσοίωνη σχέση μαθητών με το σχολείο σε ένα ντοκιμαντέρ του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Η σχέση των μαθητών με το σχολείο και οι πανελλαδικές εξετάσεις -θέματα που προβληματίζουν χιλιάδες οικογένειες- «πρωταγωνιστούν» στο ντοκιμαντέρ «Τέλος χρόνου» του Λουκά Παλαιοκρασά, που προβάλλεται στο 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (10-20/3) και συμμετέχει στο διαγωνιστικό τμήμα Newcomers.
Η Σοφία, ο Λορντ, ο Αλέξανδρος και ο Νίκος είναι μαθητές Λυκείου και δυσκολεύονται να βρουν τη θέση τους σε ένα σχολείο που θεωρούν ότι αγνοεί τις ανάγκες τους. Αντιμετωπίζουν την πίεση των πανελληνίων, το κλείσιμο του σχολείου από την κατάληψη και δεν βλέπουν καν -ή τουλάχιστον δεν αναφέρονται- σε εμφανή ζητήματα όπως τη θλιβερή κτιριακή εγκατάλειψη ενός σχολείου με θέα την Ακρόπολη.
Οι φωνές μαθητών και εκπαιδευτικών είναι δυνατές, αλλά σπάνια ακούγονται. Τα παιδιά ευθαρσώς λένε ότι δεν αγαπούν το σχολείο, ενώ ακόμη και οι εκπαιδευτικοί κάνουν λόγο για «απάνθρωπο σύστημα», μιλώντας για τη χαμένη τους θέση στην εκπαίδευση.
«Ήθελα να είναι μια ταινία για το πώς είναι να είσαι μαθητής σήμερα, σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στοιχειωμένο από παθογένειες που έχουμε ζήσει και γνωρίζουμε ότι συνεχίζονται γενιά με τη γενιά. Ερχόμενος σε επαφή με δικές μου δύσκολες εμπειρίες ως μαθητής ήθελα να δω αν τόσο καιρό μετά έχει αλλάξει κάτι στο πώς αντιλαμβάνονται οι μαθητές το σχολείο τους και να αφήσω τα παιδιά να με οδηγήσουν σε αυτή την εξερεύνηση. Να νιώσει ο θεατής μια προσωπική σύνδεση με μια δύσκολη ηλικία που σπάνια ακούμε να εκφράζει τόσο ξεκάθαρα το τι βιώνει», αναφέρει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ ο σκηνοθέτης.
Ο Λουκάς Παλαιοκρασάς
«Ήθελαν να μας ξεφορτωθούν», λένε κάποιοι μαθητές που τους έδιωξαν από το σχολείο, όταν έγινε γνωστό ότι κατά τη διάρκεια της κατάληψης έκαναν ζημιές στο σχολείο. Νιώθουν ότι δεν ήταν ποτέ αποδεκτοί σε αυτό και οι ίδιοι από την πλευρά τους δείχνουν -ιδιαίτερα με τη συμπεριφορά τους κατά τη διάρκεια της κατάληψης- ότι δεν αγαπούν το σχολείο τους. Οι λόγοι της κατάληψης, σχεδόν πανομοιότυποι χρόνια τώρα, με έναν ακόμη να έχει προστεθεί πρόσφατα: αυτόν της ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα ΑΕΙ.
Η πανδημία ήταν το κερασάκι
Από όλο το ντοκιμαντέρ -που ακολουθεί τους μαθητές από την αρχή της Β' λυκείου μέχρι τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων- είναι εμφανής ο αρνητισμός των μαθητών και μαθητριών απέναντι στο σχολείο. Μέχρι που αυτό, λόγω πανδημίας, κλείνει και αρχίζει η τηλεκπαίδευση. Η απομόνωση των παιδιών τους κοστίζει. Κάποια μιλούν ανοιχτά για την κατάθλιψη.
Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί τους μαθητές μέχρι τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων. Κάποιοι θα πετύχουν τους στόχους τους, άλλοι θα αναζητήσουν άλλες διεξόδους. Το σύστημα, η κατάληψη, η πανδημία, μπαίνουν στο στόχαστρο όσων δεν πέτυχαν. Κάποιοι παραδέχονται ότι δεν προσπάθησαν αρκετά…
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2019 -τότε ο Λουκάς Παλαιοκρασάς πέρασε τρεις μήνες στο σχολείο- συνεχίστηκαν κατά περιόδους και ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 2021.
Ο σκηνοθέτης θέλησε να περάσει χρόνο στον σχολικό χώρο μέχρι να έρθει η ώρα των γυρισμάτων, καθώς, όπως λέει, παρόλο που «τα παιδιά είναι τόσο εξοικειωμένα πια με τις κάμερες λόγω των κινητών τους, δεν μπορείς να περιμένεις κι όλα να κυλούν φυσικά γύρω σου από τη πρώτη μέρα».
Στα γυρίσματα κατά τη διάρκεια των μαθημάτων επιδίωξε να είναι διακριτική η παρουσία του, ώστε να μη διαταράσσεται η φυσική ροή των πραγμάτων, ενώ στα σπίτια των παιδιών», κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης, τα γυρίσματα έγιναν με εξοπλισμό που έδωσε ο σκηνοθέτης στα παιδιά για να καταγράψουν τη καθημερινότητά τους.
Η ταινία θα προβληθεί στις 16 Μαρτίου 2022, στην αίθουσα Σταύρος Τορνές (Λιμάνι, Αποθήκη 1), και στη συνέχεια διαδικτυακά μέχρι τη λήξη του Φεστιβάλ.