«Μνημεία σε Άμυνα»: Σώζοντας τα ιστορικά μνημεία των Ενόπλων Δυνάμεων από την κλιματική αλλαγή

Ιστορικά μνημεία των Ενόπλων Δυνάμεων που άντεξαν στον χρόνο. Φορείς της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Πετρόκτιστες κατασκευές, οχυρά, πολυβολεία, παρατηρητήρια, φάροι, ιστορικοί τόποι, ναυάγια και κειμήλια των πολεμικών μουσείων. Αν και άντεξαν σε σκληρές μάχες και τις κακουχίες του χρόνου, σήμερα απειλούνται περισσότερο από ποτέ από τις καταστροφικές επιπτώσεις των ακραίων σε συχνότητα και ένταση καιρικών φαινομένων.

Όλα τους εξιστορούν με την επιβλητική τους παρουσία την ουσία και την πορεία του έθνους μας. Ζωντανά κομμάτια της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.

Το ECOCITY, το ΥΠΕΘΑ και το ΑΠΘ, με συγχρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο, ενώνουν τις δυνάμεις τους στοχεύοντας στη διάσωση των νεότερων αυτών μνημείων των ενόπλων δυνάμεων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Έτσι αναπτύσσονται τα «Μνημεία σε Άμυνα». Ένα 18μηνο πρόγραμμα έρευνας, καταγραφής, τεκμηρίωσης και ανάδειξης του αντίστοιχου πολιτιστικού αποθετηρίου ως αναπόσπαστο μέρος της εθνικής μας κληρονομιάς.

Ειδικότερα, όπως υπογραμμίζεται από τους συντελεστές του έργου: «Τα νεότερα μνημεία μας παρουσιάζουν πολλά και διαφορετικά προβλήματα ανάλογα με την χρήση τους διαχρονικά, την χρονολογία, τα υλικά και την τεχνική κατασκευής τους αλλά και την έκθεσή τους στην κλιματική αλλαγή». Προβλήματα που πρόκειται να καταγραφούν προκειμένου να αντιμετωπιστούν και να διασωθεί η μνήμη και η “σάρκα” της ιστορίας μας.

«Το έργο είναι εμβληματικό. Καταγράφει για πρώτη φορά στο σύνολο της επικράτειας την πολιτιστική κληρονομιά των ενόπλων δυνάμεων, που συνδέεται με την ιστορία του τόπου και τη βάζει στο επίκεντρο υπό το πρίσμα της διαχείρισης της κλιματικής αλλαγές, που επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής μας», τονίζει ο Δρ. Κίμων Παπαδημητρίου από το ΑΠΘ.

Από την πλευρά της η πρόεδρος ΔΣ του ECOCITY, Μαργαρίτα Καραβασίλη, τονίζει ότι ο ρόλος του Οργανισμού στη συγκεκριμένη προσπάθεια, είναι εξαιρετικά σημαντικός, καθώς, όπως λέει, «εκτός από την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών, θα λειτουργήσει σαν καταλύτης στις τοπικές κοινωνίες όπου υπάρχουν μνημεία των ενόπλων δυνάμεων, προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν και να εμπλακούν στις λύσεις και στη διεκδίκηση λήψη μέτρων για τη διατήρηση και προστασία των μνημείων»

Επιπλέον, όπως γίνεται γνωστό, το σημαντικό έργο της καταγραφής και της τεκμηρίωσης της υφιστάμενης κατάστασης των μνημείων πραγματοποιείται από εξειδικευμένα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, θέτοντας τα θεμέλια για όλα όσα πρέπει να γίνουν στο μέλλον για την προστασία και την ανάδειξή τους.

Στη συνέχεια, ένας οδηγός εν είδη εγχειριδίου, που θα εκπονηθεί, προκειμένου να προσφέρει πληροφορίες για την αποτύπωση, την καταγραφή και την κατηγοριοποίηση των μνημείων ως προς την κλιματική τρωτότητα και τις φθορές που έχουν ήδη υποστεί ή/και αυτές που αναμένονται, οι οποίες θα συγκεντρώνονται σε ένα ψηφιακό αποθετήριο.

Σημειώνεται τέλος, με την συμβολή των ειδικών του ECOCITY και των επιστημόνων του ΑΠΘ θα διατυπωθούν προτάσεις στρατηγικής και ανάπτυξης τεχνικών για την προστασία τους ώστε να είναι δυνατή η προσέλκυση και εξασφάλιση πόρων για την διάσωση, την συντήρηση και την αποκατάστασή τους.