Οι δέκα πιο γνωστοί χαμένοι πίνακες της ιστορίας
Την περασμένη Τρίτη, ειδικοί αποφάνθηκαν ότι ο πίνακας, που είχε βρεθεί πριν από δύο χρόνια σε μία σοφίτα στην πόλη Τουλούζ (Toulouse) της Γαλλίας, είναι χαμένο έργο του Ιταλού δασκάλου Καραβάτζιο (1571-1610).
Τον πίνακα είχε φέρει στη γαλλική πόλη ένας αξιωματικός του Ναπολέοντα και βρισκόταν στην υγρή σοφίτα ανέπαφος για πάνω από 150 χρόνια. Ανακαλύφθηκε από τους ιδιοκτήτες του συγκεκριμένου οικήματος στην περιοχή της Τουλούζης τον Απρίλιο 2014, όταν αυτοί άνοιξαν χώρο κάτω από τη στέγη για να επιδιορθώσουν μία διαρροή.
Η αξία του πίνακα, η ανακάλυψη του οποίου χαιρετήθηκε ώς «βαρυσήμαντο γεγονός» από τον εμπειρογνώμονα Ερίκ Τουρκέν (Eric Turquin), υπολογίζεται στα 120 εκατ. ευρώ (137 εκατ. δολάρια).
Ο πίνακας απεικονίζει τη βιβλική ηρωίδα Ιουδήθ να αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη, Ασσύριο στρατηγό του Ναβουχοδονόσορα, και θεωρείται ότι ζωγραφίστηκε στη Ρώμη το 1598-1599 από τον Μικελάντζελο Μερίσι, γνωστό και ως Καραβάτζιο.
Η ανακάλυψη προκάλεσε αίσθηση στη διεθνή κοινή γνώμη και ενθουσιασμό στις τάξεις των φιλότεχνων. Όμως, εξίσου σημαντικά έργα σπουδαίων ζωγράφων παραμένουν χαμένα. Ακολουθεί η δεκάδα των πιο σημαντικών από αυτά, όπως τα καταγράφει ο Art Loss Register, ιδωτικός οργανισμός που διαχειρίζεται τη μεγαλύτερη παγκοσμίως βάση δεδομένων χαμένων έργων.
1. Το πορτρέτο του Λούσιαν Φρόυντ (Φράνσις Μπέικον)
Πηγή: Pinterest/Hope Chella
Χάθηκε από προσώπου γης το 1988 και για 25 χρόνια δεν υπήρχε καμία πληροφορία ή υπόνοια για το που θα μπορούσε να βρίσκεται· κι αυτό με δεδομένο ότι οι εγκληματικές συμμορίες συνήθως έκαναν προτάσεις για να πάρουν τα λύτρα. Ο Φρόυντ σχεδίασε δική του ανακοίνωση για τον κλεμμένο πίνακα, αλλά ακόμα και ως προς αυτό δεν υπήρξε κάποια ανταπόκριση. Φημολογείται ότι έχει κλαπεί΄από κάποιον μαθητή στη γκαλερί Neue Nationalgalerie του Βερολίνου. Η τιμή του εκτιμάται στα 132.000 δολάρια.
2. Η τρικυμία της θάλασσας από τον Γαλιλαίο (Ρέμπραντ)
Πηγή: Isabella Stewart Gardner Museum
Ο πίνακας εξαφανίστηκε το 1990 –μαζί με άλλα δώδεκα έργα τέχνης– από το αμερικανικό μουσείο Isabella Steward Gardner της Βοστώνης. Για πάνω από είκοσι χρόνια, το FBI ερευνούσε την κλοπή μέχρι και τις μέρες μας. Δίνεται ανταμοιβή 5 εκατ. δολαρίων για οποιαδήποτε πληροφορία. Ένα ζευγάρι εγκληματιών φαίνεται να έκλεψαν το έργο αυτό, όταν τους επετράπη η είσοδος από τους φύλακες του μουσείου. Έδεσαν τους φύλακες και τους κλείδωσαν στο υπόγειο. Η αξία του συγκεκριμένου έργου εκτιμάται στα 3,2 εκατ. δολάρια.
3. Το περιστέρι με τα πράσινα μπιζέλια (Πάμπλο Πικάσο)
Πηγή: Wikimedia Commons
Χάθηκε το 2010. Δυστυχώς, είναι σχεδόν απίθανο το έργο αυτό του Πικάσο να επανεμφανιστεί κάποτε. Είχε κλαπεί από το γαλλικό μουσείο Musée d' Art Moderne de la Ville de Paris και εικάζεται ότι ο κλέφτης το είχε πετάξει σε έναν κάδο σκουπιδιών. Οι αρχές αντιλήφθηκαν τίποτα με αποτέλεσμα ο πίνακας να έχει πιθανότατα καταστραφεί. Αν δημοπρατούνταν σήμερα, το έργο τούτο εκτιμάται ότι θα έπιανε περισσότερα από 20 εκατ. δολάρια.
4. Κεφάλι Αρλεκίνου (Πάμπλο Πικάσο)
Πηγή: Grey not Grey (art blog)
Το 1971, άλλο ένα έργο του Πικάσο κλάπηκε, αυτή τη φορά από τη γερμανική γκαλερί Kunsthal. Δεν έχει γνωστοποιηθεί κάτι άλλο έκτοτε από τις αρχές και δεν έχει εκτιμηθεί η τιμή του έργου.
5. Οι δίκαιοι δικαστές των αδερφών (Γιαν ή Χούμπερτ Βαν Άικ)
Πηγή: Web Gallery of Art
Ο πίνακας αυτός υπήρξε μέρος της συλλογής του καθεδρικού ναού Saint Bravo στη βελγική πόλη Γάνδη (Ghent). Ένα βράδυ του Απριλίου το 1934, κάποιος αφαίρεσε προσεκτικά τον πίνακα και τον αντικατέστησε με ένα σημείωμα που έγραφε «Κλάπηκε από Γερμανούς, εξαιτίας της Συνθήκης των Βερσαλλιών». Απαιτήθηκαν λύτρα για την επιστροφή του, αλλά ο επίσκοπος αρνήθηκε να πληρώσει, αν και είχαν γίνει διαπραγματεύσεις μέσω επιστολών. Από το νεκροκρέβατό του, ο κλέφτης επέμενε να κρατά κρυφή την τοποθεσία του πίνακα, παίρνοντας το μυστικό στον τάφο του. Το ποσό που ζητήθηκε για λύτρα ήταν 21.300 δολάρια.
6. Η θέα του Auvers-sur-Oise (Σεζάν)
Πηγή: Wikimedia Commons
Ο πίνακας εξαφανίστηκε το 2000 από το παλαιότερο πανεπιστημιακό μουσείο τέχνης, το Ασμόλειο Μουσείο στην Οξφόρδη της Αγγλίας. Οι ληστές δεν έγινε ποτέ γνωστό πως μπήκαν στο μουσείο, όπως άγνωστη παραμένει και το πού βρίσκεται σήμερα το έργο και το πόσο κοστίζει.
7. Το πορτρέτο ενός νεαρού άντρα (Ραφαέλ)
Πηγή: Wikimedia Commons
Το έργο αυτό του 16ου αιώνα κλάπηκε το 1945 στο τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Αν και ο πίνακας είχε διασωθεί από το μουσείο της Κρακοβίας, το 1939 άντρες της Γκεστάπο τον πήραν στο Βερολίνο για να διακοσμήσει το εκεί διαμέρισμα του Χίτλερ. Το 1945, ο ο Χανς Φρανκ (Hans Frank) υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Ναζί, μετέφερε τον πίνακα από τη συλλογή του δικτάτορα στο βασιλικό κάστρο Wawel της Κρακοβίας. Έκτοτε έχουν χαθεί τα ίχνη του.
8. Η Γέννησις (Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο)
Πηγή: Web Gallery of Art
Ο πίνακας εξαφανίστηκε το 1969 από το Σαν Λορέντζο της Σικελίας. Κύριοι ύποπτοι θεωρούνται μέχρι και σήμερα η τοπική Μαφία, αν και τα έργα παραμένουν χαμένα. Υπήρξαν πολλές θεωρίες για το τι μπορεί να συνέβη. Μια από αυτές είναι ότι το πολύτιμο έργο μπορεί να φαγώθηκε από τρωκτικά ή ζώα στη φάρμα όπου πιθανολογείται ότι ήταν κρυμμένα. Πρόσφατα, ένα μέλος της μαφίας που έγινε πληροφοριοδότης των αρχών αποκάλυψε ότι μαζί με άλλους είχε κάψει το έργο τη δεκαετία του ’80.
9. Εκκλησιαζόμενοι φεύγουν από τον ναό του Nuenen, (Βίνσεντ Βαν Γκογκ)
Πηγή: Wikimedia Commons
Είναι ένα από τα δύο έργα του ίδιου ζωγράφου που κλάπηκαν από τον μουσείο του Αμστερντάμ τον Δεκέμβριο του 2002. Οι ληστές έσπασαν την οροφή του κτηρίου, πήραν τα έργα και έφυγαν μέσα σε λίγα λεπτά. Και οι δύο πίνακες, κοστίζουν 25 εκατ. δολάρια. Αν και οι ολλανδικές αρχές συνέλαβαν μετά από δύο χρόνια τους ληστές, οι πίνακες παραμένουν εξαφανισμένοι.
10. Το κονσέρτο (Γιοχάνες Βερμέερ)
Πηγή: Wikimedia Commons
Ο πίνακας του Βερμεέρ είναι ακόμα ένα θύμα των ληστών που εισέβαλλαν στο μουσείο Isabella Steward Gardner το 1990. Η τιμή του εκτιμάται στα 130 εκατ. δολάρια και θεωρείται ο πιο ακριβός πίνακας που έχει δημιουργηθεί ποτέ.