Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στο πλευρό των προσφύγων στο κέντρο φιλοξενίας στα Διαβατά

Η πρώτη καλλιτεχνική παρέμβαση κατά του μίσους και της ξενοφοβίας έλαβε χώρα στο Κέντρο Προσφύγων Διαβατών και είναι η πρώτη εκδήλωση σε μια σειρά εξωστρεφών δράσεων με ισχυρό κοινωνικό πρόσημο του Μεγάρου Μουσικής θεσσαλονίκης.

Εφαρμόζοντας τη φιλοσοφία της νέας διοίκησής του, καταργώντας το διαχωριστικό όριο των επιβλητικών εγκαταστάσεών του, το Μέγαρο Μουσικής «μετοίκησε» το απόγευμα του Σαββάτου 9 Απριλίου στο Κέντρο Μετεγκατάστασης Προσφύγων που έχει αναπτυχθεί στη δυτική Θεσσαλονίκη, και επιστράτευσε τη διεθνή γλώσσα των ήχων, για να επικοινωνήσει με εκατοντάδες ξεριζωμένους από τη Μέση Ανατολή, να περιορίσει την οδύνη τους και να εντοπίσει νέους καλλιτέχνες στις τάξεις τους.

Στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Αναγνωστοπούλου, όπου φιλοξενούνται σήμερα 1.950 άτομα από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και το Κουρδιστάν, το Μέγαρο Μουσικής διοργάνωσε συναυλία με τη συμμετοχή καλλιτεχνών λόγιας, παραδοσιακής και σύγχρονης μουσικής.

«Σήμερα δίνουμε το στίγμα της δικής μας παρέμβασης, σύμφωνα με την οποία, όταν η ανθρώπινη ύπαρξη οδηγείται σε οριακό σημείο, όπως συμβαίνει τώρα με τους πρόσφυγες, τότε η τέχνη αναλαμβάνει να μιλήσει, να περιγράψει, να ανακουφίσει και να διαχειριστεί τη δυστυχία», δήλωσε ο νέος πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, Νικήτας Μυλόπουλος.

«Υψώνουμε ανάχωμα στις πολιτικές του μίσους, στην ξενοφοβία και το ρατσισμό. Ως πολιτιστικός οργανισμός προβάλλουμε αντίστοιχα την αρχαία επιταγή της φιλοξενίας και προσκαλούμε όλους τους άλλους ομόλογους οργανισμούς να κινητοποιηθούμε, να συνεγείρουμε συνειδήσεις. Το περίβλημα του πολιτισμού μας είναι εδώ και βοηθάει, ώστε η καθημερινότητα των ανθρώπων να γίνει βιώσιμη. Στο δε κρίσιμο ερώτημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ εάν τον καιρό της φρίκης θα τραγουδάμε ακόμη, εμείς απαντούμε μαζί του θετικά: "Ναι, θα τραγουδάμε ακόμη το τραγούδι της φρίκης"» πρόσθεσε.

Με έμπνευση από τη Βενεζουέλα

«Με οδηγό το επιτυχημένο παράδειγμα του El Sistema στη Βενεζουέλα, δηλαδή την εκμάθηση κλασικής μουσικής σε παιδιά, για να γλιτώσουν από τη φτώχεια και τη βία, αλλά και την πείρα μας από τη λειτουργία της MOYSA, της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων του Μεγάρου Μουσικής, αποφασίσαμε να επισκεφτούμε το χώρο των Διαβατών. Στόχος μας δεν ήταν απλώς να διοργανώσουμε μία ψυχαγωγική εκδήλωση και να επιδείξουμε την κοινωνική ευαισθησία μας, αλλά να αποκτήσουμε ουσιαστική επαφή με τους πρόσφυγες, να εντοπίσουμε νέους μουσικούς και να τους εντάξουμε στις καλλιτεχνικές δραστηριότητές μας», είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΟΜΜΘ, Γιώργος Λαζαρίδης. «Πιστεύουμε ακράδαντα στη δύναμη της μουσικής, η οποία υπερβαίνει τα σύνορα των κρατών. Ο καλύτερος τρόπος για να εγγυηθούμε ότι οι πρόσφυγες και τα παιδιά τους θα είναι και θα αισθάνονται Έλληνες, όπως εμείς, σε 20 ή 30 χρόνια από σήμερα, είναι να τους προσφέρουμε τώρα χείρα βοηθείας και συμπαράστασης» συμπλήρωσε.

Παιδικά μάτια γεμάτα περιέργεια

Από νωρίς το απόγευμα του Σαββάτου εκατοντάδες παιδιά, υπό την αμήχανη εποπτεία των γονιών τους, περικύκλωσαν με περιέργεια την πρόχειρη σκηνή που κατασκεύασαν οι συνεργάτες του Μεγάρου Μουσικής στο χωμάτινο γήπεδο του Κέντρου Προσφύγων Διαβατών. Το πρώτο βήμα της υποδοχής έγινε από τον διεθνούς φήμης πιανίστα Γιώργο Λαζαρίδη και τον τσελίστα Χρήστο Γρίμπα που ερμήνευσαν από κοινού μέρος της ρομαντικής σονάτας του Σεργκέι Ραχμάνινοφ για τσέλο και πιάνο, ενώ ο πρώτος εξ αυτών παρουσίασε τον τελευταίο χορό από το έργο «Για μια μικρή λευκή αχιβάδα» του Μάνου Χατζιδάκι, εκπέμποντας έντονο ελληνικό χρώμα.

Τη σκυτάλη του ρυθμού παρέλαβε η Φιλαρμονική Ορχήστρα του δήμου Θεσσαλονίκης (στην εκδήλωση αρωγοί ήταν η Αντιδημαρχία Πολιτισμού του δήμου Θεσσαλονίκης και οι κοινωνικές οργανώσεις Οικόπολις και Καλώς τους) υπό τις οδηγίες του αρχιμουσικού Κλεάνθη Ζαρίμπα ενώ στη συνέχεια παραδοσιακοί ρυθμοί από τη Μέση Ανατολή έκαναν έκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες να συρρέουν στο χώρο της συναυλίας, γοητευμένοι από τις δονήσεις που παρήγε το ούτι και η φωνή του Ζιάντ Ρατζάμπ, Σύριου μουσικού που ζει στη Θεσσαλονίκη εδώ και 26 χρόνια, και η νταραμπούκα του Έλληνα συνεργάτη του Δημήτρη Παναγούλια. Σύροι, Αφγανοί, Ιρακινοί και Κούρδοι μετουσίωσαν τον πόνο τους σε χαρά και την απάθεια σε χειροκρότημα ενώ η προσωπική ιστορία του Ντιγιάρ Ουρέν, κουρδικής καταγωγής από το Ιράκ που έφτασε στην Ελλάδα πριν από 45 ημέρες και φιλοξενείται προσωρινά στην κατασκήνωση των Διαβατών και θέλησε να παίξει σάζι για να ερμηνεύσει παραδοσιακά τραγούδια συγκίνησε.

Ο νεαρός μουσικός είχε την ατυχία να χάσει το σάζι του, καθώς ο δουλέμπορος που μετέφερε τον ίδιο και άλλους μετανάστες, το έριξε στη θάλασσα μαζί με άλλες αποσκευές. Ωστόσο, ο Ουρέν αποδείχθηκε ιδιαίτερα τυχερός, καθώς η manager του από την Ιταλία και επιστήθια φίλη του κατάφερε να του αγοράσει καινούργιο μουσικό όργανο και του το παρέδωσε στη Θεσσαλονίκη. Με το νέο σάζι, το οποίο δεν αποχωρίζεται σχεδόν ποτέ, ο νεαρός μουσικός χάρισε μια στιγμή συγκίνησης στους πολυπληθείς θεατές της εκδήλωσης.

Συγκέντρωση πόρων

Η επόμενη κοινωνική δράση του ΟΜΜΘ αφορά στη διοργάνωση συναυλίας συνεργασίας μεταξύ της Συμφωνικής Ορχήστρας του δήμου Θεσσαλονίκης και της MOYSA, της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων του Μεγάρου Μουσικής, στις 8 Ιουνίου υπό τη διεύθυνση του διεθνούς Έλληνα μαέστρου, Μίλτου Λογιάδη. Στη συναυλία αυτή θα παρουσιαστεί, μεταξύ άλλων, το έργο «Adagietto» του Γκούσταβ Μάλερ (Gustav Mahler) με παράλληλη προβολή φωτογραφικού υλικού από τον προσφυγικό καταυλισμό της Ειδομένης.

Τα έσοδα που θα συγκεντρωθούν από την εκδήλωση, θα επενδυθούν στην ανακατασκευή χώρων στο Κέντρο Μετεγκατάστασης Διαβατών, ώστε να αναβαθμιστούν οι συνθήκες διαβίωσης των φιλοξενουμένων. Παράλληλα, εξετάζεται η δυνατότητα προμήθειας μουσικών οργάνων, ώστε να χρησιμοποιούνται από παιδιά προσφύγων.