H αμφιλεγόμενη μπανάνα του Μαουρίτσιο Κατελάν στο Μουσείο Γκούγκενχάιμ της Νέας Υόρκης

Είναι ίσως η μπανάνα που συζητήθηκε όσο καμία άλλη στην παγκόσμια ιστορία και όχι άδικα: Στερεωμένη με κολλητική ταινία σε έναν τοίχο, η μπανάνα του Μαουρίτσιο Κατελάν αποτέλεσε αντικείμενο μιας διαρκούς συζήτησης περί του τι είναι τελικά Τέχνη...

Πλέον η συγκεκριμένη μπανάνα είναι στερεωμένη -πάντα με κολλητική ταινία- σε έναν τοίχο του μουσείου Σόλομον Γκούγκενχάιμ στη Νέα Υόρκη. Ανώνυμος δωρητής χάρισε στο φημισμένο νεοϋορκέζικο μουσείο το έργο «Comedian» του Μαουρίτσιο Κατελάν, κοστολογημένο στα 120.000 δολάρια.

«Είμαστε οι ευγνώμονες αποδέκτες του δώρου “Comedian”, μιας επιπλέον απόδειξης της επιτήδειας σύνδεσης του καλλιτέχνη με την ιστορία της σύγχρονης τέχνης», δήλωσε, στους Τάιμς της Νέας Υόρκης, ο διευθυντής του Γκούγκενχάιμ Ρίτσαρντ Άρμστρονγκ.

Το έργο έγινε πρωτοσέλιδο κατά τη διάρκεια της έκθεσης Art Basel Miami Beach 2019, όταν είχε εκτεθεί στην γκαλερί Perrotin. Ο κόσμος συνέρρεε για να παρακολουθήσει την μπανάνα να ωριμάζει και από κίτρινη να γίνεται καφέ, όπως εξάλλου κάνουν πάντα οι μπανάνες. Ο καλλιτέχνης Ντέιβιντ Ντάτουνα απογείωσε το έργο σε περφόρμανς, τρώγοντας την μπανάνα. Η γκαλερί κατάφερε να πωλήσει και τις τρεις εκδοχές του έργου, ανέβασε μάλιστα την τιμή του τελευταίου αντίγραφου στα 150.000 δολάρια.

Η μπανάνα έρχεται με ένα πιστοποιητικό αυθεντικότητας αλλά και εγχειρίδιο χρήσης το οποίο ορίζει την ακριβή γωνία και το ακριβές ύψος για να τοποθετηθεί το φρούτο στον τοίχο (37 μοίρες και περίπου 172 εκατοστά από το πάτωμα). Ο κάτοχος του έργου έχει την ευθύνη της προμήθευσης της δικής του μπανάνας και της υλοποίησης της εγκατάστασης.

@ΑP Photo

Οι δύο από τους αγοραστές του έργου δήλωσαν δημόσια ότι το έργο είναι στη συλλογή τους: η ιδιοκτήτρια της μπουτίκ «Colette» και το ζεύγος Μπίλι και Μπέατρις Κόξ από το Μαϊάμι. Οι τελευταίοι είχαν αποκαλέσει το έργο «Μονόκερο του κόσμου της τέχνης» και έχουν ήδη υποσχεθεί ότι θα το δωρήσουν σε μουσείο.

Δεν είναι τυχαίο ότι το έργο του Κατελάν βρήκε τον δρόμο για το Γκουγκενχάιμ. Οι δεσμοί ανάμεσα στο Ίδρυμα και τον καλλιτέχνη είναι ισχυροί, καθώς το 2012 το μουσείο φιλοξένησε την αναδρομική «Maurizio Cattelan: All».

@ΑP Photo

Το 2016 ο καλλιτέχνης φιλοτέχνησε ένα ακόμη αμφιλεγόμενο έργο, το «America», μια πλήρως λειτουργική τουαλέτα από χρυσό 18 καρατίων που τοποθετήθηκε σε λουτρό του Γκουγκενχάιμ. Το αξίας 5.000.000 δολαρίων έργο εκλάπη τον Σεπτέμβριο του 2019 όταν εγκαταστάθηκε στο Blenheim Palace στο Ηνωμένο Βασίλειο (οι δράστες δεν έχουν εντοπιστεί).

@ΑP Photo

Βεβαίως, το ενδεχόμενο κλοπής του «Comedian» δεν απασχολεί το νεοϋορκέζικο μουσείο καθώς η μπανάνα θα αντικαθίσταται κάθε επτά με δέκα μέρες, ανάλογα με την εμφάνισή της.