ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το σκάνδαλο που κλονίζει τον κόσμο της Τέχνης: Συλλήψεις, έρευνες και πλαστά έργα 200 εκατομμυρίων

Το σκάνδαλο που κλονίζει τον κόσμο της Τέχνης: Συλλήψεις, έρευνες και πλαστά έργα 200 εκατομμυρίων

Η σύλληψη ενός Ιταλού ζωγράφου με την κατηγορία της πλαστογραφίας, πριν από λίγες μέρες, αποτελεί την κλιμάκωση μιας έρευνας στην οποία εμπλέκονται μερικά από τα πιο διάσημα μουσεία του κόσμου, συλλέκτες, έμποροι και γνωστοί οίκοι δημοπρασιών.

Στις 10 Σεπτεμβρίου, ένας άγνωστος ζωγράφος, ο 61χρονος Λίνο Φρόντζια, συνελήφθη από την αστυνομία στη βόρειο Ιταλία και βρίσκεται υπό κράτηση περιμένοντας την έκδοσή του στο Παρίσι για να ανακριθεί από τις τοπικές αρχές που διερευνούν εδώ και πέντε χρόνια την υπόθεση διεθνούς κυκλώματος πλαστογραφίας έργων Τέχνης.

Ένταλμα σύλληψης έχει εκδοθεί και κατά του εμπόρου έργων τέχνης, Τζουλιάνο Ρουφινί, ο οποίος μένει κοντά στον Φρόντζια, και έχει πουλήσει πάρα πολλούς πίνακες κλασικών ζωγράφων αντί εκατομμυρίων ευρώ τις τελευταίες δεκαετίες. Στην παράξενη αυτή υπόθεση εμπλέκονται αρκετά διάσημα μουσεία όπως το Λούβρο, η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου και το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης καθώς και επιφανείς έμποροι έργων τέχνης όπως ο Μαρκ Βάις, ο Κόνραντ Μπέρνχαϊμερ αλλά και ο οίκος δημοπρασιών Sotheby's. Ο τελευταίος το 2017 είχε υποχρεωθεί να επιστρέψει τα 840.000 δολάρια στον αγοραστή ενός πίνακα του Αγίου Ιερώνυμου που είχε αποδοθεί στον Ιταλό ζωγράφο του 16ου αιώνα Παρμιτζιανίνο, κρίθηκε όμως πλαστός από τους ειδικούς του Orion Analytical laboratory στη Μασαχουσέτη.

638N08825 3N2ZW 791x1024

Ο Άγίος Ιερώνυμος του Παρμιτζιανίνο, πιστεύεται ότι είναι έργο του Φρόντζια

Στο Λονδίνο επίσης, εκκρεμεί απόφαση για την πώληση έναντι του ποσού των 11 εκατομμυρίων δολαρίων από τον οίκο Sotheby's μιας προσωπογραφίας από τον Φρανς Χαλς, εκπρόσωπο της χρυσής εποχής της Ολλανδικής ζωγραφικής, που επίσης απεδείχθη πλαστός. Ο έμπορος τέχνης Μαρκ Βάις πάντως, ο οποίος είχε διαχειριστεί την αγοροπωλησία, επιμένει ακόμα ότι ο πίνακας είναι αυθεντικός.

Το κύκλωμα ίσως ευθύνεται για την ύπαρξη και εμπορία έργων αξίας άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ, ιδιαίτερα έργων που αποδίδονται σε μεγάλους κλασικούς ζωγράφους. Ο πρώτος πίνακας που κατασχέθηκε ήταν η «Αφροδίτη» του Λούκας Κράναχ του πρεσβύτερου, το 2016, κατά τη διάρκεια μιας έκθεσης έργων που ανήκουν στον πρίγκιπα του Λιχτενστάιν. Ο πρίγκιπας είχε αγοράσει το έργο από τον Ρουφινί.

El Greco San Francesco 775x1024

Ο Άγιος Φραγκίσκος του Ελ Γκρέκο, ένας ακομα πίνακας που επεδείχθη πλαστός

Τον Μάιο του 2018, η αστυνομία κατάσχεσε στο Τρεβίζο ένα έργο του Ελ Γκρέκο που απεικονίζει τον Άγιο Φραγκίσκο. Ο Φρόντζια αρνήθηκε ότι είχε ζωγραφίσει εκείνος τον πλαστό πίνακα. Ο τότε Ιταλός υφυπουργός πολιτισμού, Βιτόριο Σγκάρμπι, ζήτησε την επιστροφή του πίνακα, διαβεβαιώνοντας ότι «πρόκειται για αυθεντικό έργο του Ελ Γκρέκο», ενώ χαρακτήρισε τις έρευνες των γαλλικών διωκτικών αρχών «μια γελοία υπόθεση εκ μέρους ανόητων ανθρώπων στη Γαλλία».

Ο Πασκουάλε «Λίνο» Φρόντζια γεννήθηκε το 1958, είναι απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Μπολόνια και ειδικεύεται σε πίνακες εμπνευσμένους από τον «μαγικό ρεαλισμό» του Ντε Κίρικο. Έχει επίσης φιλοτεχνήσει πολλά αντίγραφα των Μεγάλων Μαέστρων της ζωγραφικής, με αποκορύφωμα ένα μνημειώδες «μπαρόκ» αντίγραφο της «Ανάληψης της Παρθένου» του Τιτσιάνο, που είχε δημιουργήσει για την ανακατασκευή μιας ιστορικής εκκλησίας στις Συρακούσες η οποία είχε πληγεί από σεισμό. Το έργο είχε ανατεθεί από τον Σγκάρμπι, ο οποίος είχε περιγράψει τον Φρόντζια ως «τον κορυφαίο εν ζωή αναγεννησιακό ζωγράφο».

AP 110310113888

Ο Βιτόριο Σγκάρμπι, πρώην υφυπουργός Πολιτισμού της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, βρίσκεται τώρα υπό έρευνα για συμμετοχή στο κύκλωμα @AP Photo/Antonio Calanni

Σήμερα, το όνομα του Σγκάρμπι εμπλέκεται στο διεθνές κύκλωμα πλαστογραφίας και ο ίδιος βρίσκεται υπό έρευνα.

Όμως, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Φρόντζια κατηγορείται για πλαστογραφία. Το 2018 ένας φίλος του είχε πει ότι είχε δει έναν πίνακα του Κορέτζιο, το «Volto di Christo» στο εργαστήριό του, μόλις λίγους μήνες πριν ο -υποτίθεται αυθεντικός- πίνακας εκτεθεί στην Εθνική Πινακοθήκη της Πάρμα.

Ο Ρουφινί, ο οποίος καταζητείται, επιμένει ότι είναι αθώος, ότι ο ίδιος είναι απλώς ένας συλλέκτης και ότι οι επιμελητές των Μουσείων ήταν εκείνοι που έκριναν ότι οι πλαστοί πίνακες ήταν αυθεντικοί.

Το σκάνδαλο φαίνεται να απειλεί όλο το οικοδόμημα του κόσμου της εμπορίας Τέχνης, στον οποίο τα χρήματα είναι απίστευτα και κανείς δεν είναι υπεράνω υποψίας