Η ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμών ξαναζωντανεύει με… χρώμα

Το 1907, ο Αιγυπτιολόγος και αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ προσελήφθη από τον Τζόρτζ Χέρμπερτ, τον πέμπτο Κόμη του Κάρναρβον, για να εποπτεύσει τις ανασκαφές στην Κοιλάδα των Βασιλέων, στην Αίγυπτο. Ο Κάρτερ είχε ήδη αποκτήσει τη φήμη ενός ανθρώπου που κατέγραφε και συντηρούσε πολύ προσεκτικά τα ευρήματα.

Ο Κάρτερ έψαχνε την Κοιλάδα για χρόνια, χωρίς να ανακαλύψει τίποτα, προς μεγάλη ενόχληση του εργοδότη του. Το 1922, ο Λόρδος Κάρναρβον είπε στον Κάρτερ ότι είχε άλλη μια σεζόν και μετά θα του έκοβε την επιδότηση. Ο Κάρτερ επέστρεψε σε μια προηγούμενη ανασκαφή, την οποία είχε εγκαταλείψει και άρχισε πάλι να σκάβει, απελπισμένος πλέον να βρει κάτι. Οτιδήποτε.

(C) Griffith Institute, University of Oxford

Στις 4 Νοεμβρίου 1922, το συνεργείο του ανακάλυψε ένα σκαλοπάτι, σκαλισμένο σε έναν βράχο. Μέχρι το τέλος της επόμενης μέρας είχαν ανασκάψει μια ολόκληρη σκάλα. Ο Κάρτερ τηλεγράφησε στον εργοδότη του και του είπε να πάει αμέσως στην Αίγυπτο.

Στις 26 Νοεμβρίου, με το Λόρδο στο πλευρό του, ο Κάρτερ άνοιξε λίγο την πόρτα που βρισκόταν στο τέλος των σκαλοπατιών. Κρατώντας ένα κερί, κοίταξε από πίσω.

(C) Griffith Institute, University of Oxford

«Αρχικά δεν μπορούσα να δω τίποτα, ο ζεστός αέρας που έβγαινε από το δωμάτιο έκανε τη φλόγα του κεριού να τρεμοπαίζει, αλλά όσο τα μάτια μου προσαρμόζονταν στο φως, άρχισα να βλέπω λεπτομέρειες μέσα στο δωμάτιο: παράξενα ζώα, αγάλματα και χρυσό. Παντού υπήρχε η λάμψη του χρυσού».

Η ομάδα είχε μόλις ανακαλύψει τον τάφο του Τουταγχαμών, του αγοριού που κυβέρνησε την Αίγυπτο από το 1332 ως το 1323 π.Χ.

Παρότι υπήρχαν ενδείξεις ότι ο τάφος είχε συληθεί τουλάχιστον δύο φορές από αρχαίους τυμβωρύχους, ήταν εντυπωσιακά άθικτος. Και γεμάτος από αμύθητης αξίας αντικείμενα, μαζί τους και η σαρκοφάγος που περιείχε τη μούμια του ίδιου του Φαραώ.

(C) Griffith Institute, University of Oxford

Όλα τα αντικείμενα στον τάφο καταγράφηκαν πολύ προσεκτικά πριν μετακινηθούν, μια διαδικασία που πήρε σχεδόν οκτώ χρόνια.

Κάθε βήμα της διαδικασίας απαθανατίστηκε από το φωτογράφο Χάρι Μπάρτον, τον οποίο έστειλε στην ανασκαφή το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Ο Μπάρτον ήταν «τα μάτια και η μνήμη» του Κάρτερ. Με την τεράστια φωτογραφική του μηχανή και τις πλάκες των αρνητικών του, δούλευε ασταμάτητα ανάμεσα στην ανασκαφή και το εργαστήριό του, που το είχε στήσει στον τάφο του Φαραώ Σέτι του 2^ου.

(C) Griffith Institute, University of Oxford

Το αποτέλεσμα της δουλειάς του Μπάρτον είναι 2.800 μεγάλου μεγέθους αρνητικά, τα οποία κατέγραψαν τα πάντα με κάθε λεπτομέρεια και υπό την άκοπη καθοδήγηση του Κάρτερ. Οι εικόνες του Μπάρτον είναι οι πιο διάσημες αρχαιολογικές φωτογραφίες στην ιστορία.

Αυτές οι φωτογραφίες, που φυσικά τραβήχτηκαν ασπρόμαυρες, υπέστησαν ψηφιακή επεξεργασία από την Dynamichrome, προκειμένου να εκτεθούν στη Νέα Υόρκη, σε έκθεση για τον τάφο του Τουταγχαμών.

Η έγχρωμη εκδοχή φέρνει ένα τόσο μακρινό γεγονός πολύ πιο κοντά στο σήμερα και δίνει μια άλλη διάσταση σε ένα γεγονός τόσο σημαντικό για την αρχαιολογία.

Το υλικό ανήκει στο Ινστιτούτο Griffith, το οποίο και ευχαριστούμε πολύ για την ευγενική άδεια να χρησιμοποιήσουμε τις φωτογραφίες.