Ανακάλυψη – έκπληξη: Βρέθηκαν οι αρχαιότερες μούμιες αλλά δεν είναι… αιγυπτιακές!
Οι πρώτοι άνθρωποι που μουμιοποίησαν τους νεκρούς τους δεν ήταν οι Αιγύπτιοι, αλλά οι κάτοικοι της ξηρότερης περιοχής στη Γη. Πρόκειται για τον πολιτισμό των Chinchorro, που ζούσε στην έρημο Ατακάμα, στην περιοχή όπου βρίσκεται η σημερινή Χιλή, περίπου το 7.000 π.Χ. και ανέπτυξε τεχνικές μουμιοποίησης γύρω στο 5.000 π.Χ.
Χρησιμοποιούσαν, δηλαδή, την τεχνική 2.000 χρόνια πριν οι Αιγύπτιοι ξεκινήσουν να θάβουν τους Φαραώ τους κατά αυτόν τον τρόπο. Και σε αντίθεση με εκείνους, οι Chinchorro τιμούσαν κατ’ αυτόν τον τρόπο όλους τους νεκρούς τους, ανεξαρτήτως τάξης.
Η Χιλή, για να διασώσει τη σημαντική ιστορική της κληρονομιά, θέλει να συμπεριληφθεί ο αρχαιολογικός χώρος στα Παγκόσμια Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ώστε να διασωθούν οι μούμιες και να λάβουν την προσοχή που τους αξίζει.
Οι μούμιες εντοπίστηκαν από τον Γερμανό αρχαιολόγο Max Uhle πριν από περίπου έναν αιώνα. Οι αρχαιότερες εξ αυτών εντοπίστηκαν σε ανασκαφές το 1978. Πιστεύεται πως έχουν καταφέρει να συντηρηθούν τόσα χρόνια είναι λόγω του ξηρού κλίματος της περιοχής και της υψηλής αλμυρότητας του εδάφους, που βρίσκεται κοντά σε ακτή.
«Ιερή συλλογή»
Οι μούμιες φιλοξενούνται στο Azapa Archaeological Museum στο μικρό χωριό San Miguel de Azapa. Το μουσείο έχει περίπου 300, αλλά εκτίθεται μόλις το 10% αυτών. Και αυτό γιατί δεν υπάρχουν ούτε τα χρήματα ούτε οι υποδομές για να μπορέσουν οι μούμιες να γνωρίσουν τη δόξα που τους πρέπει χωρίς να καταστραφούν.
«Είναι ιερή συλλογή γιατί η πλειονότητα των αντικειμένων συνδέεται με την τελετή του θανάτου», σημείωσε η έφορος του μουσείου Mariela Santos, μιλώντας στο CNNi.
Μαύρες και κόκκινες μούμιες
Οι κάτοικοι της περιοχής ξεκίνησαν τις μουμιοποιήσεις με μωρά και έμβρυα (ίσως λόγω των υψηλών ποσοστών θνησιμότητας στην περιοχή, το έδαφος της οποίας ήταν πλούσιο σε αρσενικό) και στη συνέχεια επεκτάθηκαν σε ενήλικες. Υπήρχαν πέντε διαφορετικά στυλ που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια 4.000 ετών, ωστόσο η Santos σημείωσε πως δύο ήταν αυτά που κυριαρχούσαν: οι μαύρες και οι κόκκινες μούμιες. Κάθε μία εξ αυτών απαιτούσε διαφορετική τεχνοτροπία και είχε διαφορετικό οπτικό αποτέλεσμα.
Η πρόταση της Χιλής να συμπεριληφθούν οι ιεροί χώροι των Chinchorro στη λίστα της UNESCO, αναμένεται να εξεταστεί το 2020. Έως ότου γίνει αυτό, η τοπική κυβέρνηση επιχειρεί να προωθήσει τον αρχαιολογικό τουρισμό και να πείσει τις κοινότητες της περιοχής να «υιοθετήσουν» τα ταφικά μνημεία των Chinchorro.
Παράλληλα, το μουσείο που φιλοξενεί τις μούμιες αναμένεται να ανοίξει μία νέα πτέρυγα και να εκθέσει περισσότερες σε μία προσπάθεια να αγαπήσουν οι Χιλιανοί την παράδοση της χώρας τους και να βοηθήσουν στην ανάδειξη της παγκοσμίως.
«Αυτό που προσπαθούσε να δείξουμε είναι πως όχι μόνο έχουμε τα αρχαιότερα δείγματα μουμιοποίησης, αλλά αυτοί που την έκαναν ήταν άνθρωποι της προκεραμικής νεολιθικής περιόδου (σ.σ. που ζούσαν) σε ένα πρωτόγονο περιβάλλον που υπάρχει και σήμερα».
Surprise! The world's oldest mummies are not in Egypt, by Mark Johanson, CNN