Μια Κινέζα φωτογραφίζει τη σχέση της και ανατρέπει τα στερεότυπα των φύλων
Όταν είδα τις φωτογραφίες της Pixy Liao από το προτζεκτ της με τίτλο Experimental Relationship (2007- Now), τις βρήκα αρχικά κάπως ακραίες, με την έννοια ενός ακραία φεμινιστικού statement. Όσο περίμενα να μου τις στείλει σε υψηλή ανάλυση, όμως, μαζί με την άδειά της να δημοσιευτούν, τις παρατήρησα καλύτερα και ειδα ότι έκανα λάθος. Κάτι που επιβεβαιώνει και η ίδια... Η Pixy δεν αντιστρέφει τα στερεότυπα. Απλώς τα επαναπροσδιορίζει.
Οι ρόλοι, το αναμενόμενο, οι στάσεις, ακομα και μια πολιτιστική και κοινωνική κληρονομιά αιώνων, όλα ανατρέπονται, ή μάλλον για να ακριβολογήσουμε, τίθενται υπό αμφισβήτηση μέσα από το φακό της Pixy Liao.
«Όπως κάθε γυναίκα που μεγαλώνει στην Κίνα, πίστευα πάντα ότι θα μπορούσα να αγαπήσω μόνο κάποιον μεγαλύτερό μου, ο οποίος θα ήταν και προστάτης και μέντοράς μου. Μετά γνώρισα το αγόρι μου, τον Μόρο. Είναι 5 χρόνια μικρότερός μου κι αυτό άλλαξε όλη την αντίληψη που είχα για τις σχέσεις. Έγινα εγώ το πρόσωπο με την περισσότερη δύναμη κι εξουσία. Ένας φίλος μου, μάλιστα, με ρώτησε πώς είναι δυνατόν να διαλέξω εγώ τον άντρα, όπως συνήθως οι άντρες διαλέγουν τις γυναίκες. Και σκέφτηκα: 'Σωστά. Αυτό ακριβώς κάνω και γιατί όχι!'», λέει η ίδια η Pixy, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και φωτογραφίζει εδώ και 12 χρόνια τη σχέση της με το Μόρο. Και συνεχίζει:
«Άρχισα να πειραματίζομαι με αυτή τη σχέση. Έστηνα διάφορα σκηνικά στα οποία πρωταγωνιστούσαμε ο Μόρο κι εγώ. Οι φωτογραφίες μου διερευνούν τις εναλλακτικές μορφές και δυνατότητες μιας ετεροφυλοφιλικής σχέσης. Αμφισβητούν τα στερεότυπα των ετεροφυλοφιλικών σχέσεων. Διερευνούν το τι συμβαίνει όταν γυναίκες και άντρες αλλάζουν ρόλους στο σεξ και την εξουσία που έχουν ο ένας στον άλλον. Το αγόρι μου είναι Ιάπωνας κι εγώ Κινέζα και αυτό το πρότζεκτ περιγράφει, μεταξύ άλλων και μια σχέση αγάπης-μίσους. Πρόκειται για ένα πρότζεκτ που συνεχίζεται, όπως και η σχέση μας, αλλά δεν θα γίνει καταγραφή της σχέσης. Θα παραμείνει πείραμα», καταλήγει…
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο επιβολής στις φωτογραφίες της. Ο Μόρο όχι απλώς συμμετέχει. αλλά αυτοσχεδιάζει και ο ίδιος, όπως λέει. Και, ο τρόπος που ανατρέπουν οι δύο τους τα σταρεότυπα μέσα από φωτογραφικό φακό, τους έχει βοηθησει να βρουν τις δικές τους ισορροπίες.
How to build a relationship with layered meanings, 2018, Pixy Liao
Αναζητώντας την ισορροπία
Όταν η Pixy Liao πήγε στο Πανεπιστήμιο του Μέμφις για να σπουδάσει φωτογραφία, το 2006, έπαθε πολιτισμικό σοκ, όπως λέει η ίδια. Δοκίμασε με τα τοπία και τα πορτραίτα, προσπαθώντας μέσα από την κάμερά της να εγκλιματιστεί στο νέο της περιβάλλον που διέφερε πολύ από το σπίτι της στη Σαγκάη. Τελικά, γύρισε το φακό προς τον εαυτό της και τη σχέση της με το Μόρο, ένα φοιτητή από την Ιαπωνία, το αγόρι της. Η δουλειά της μπορεί αρχικά να φαίνεται παράξενη, όμως αν τη δει κανείς προσεκτικά, αντανακλά και την τρυφερότητα που υπάρχει στη σχέση τους. Οι 77 φωτογραφίες έγιναν βιβλίο και προέρχονται από τη 12ετή πλέον σχέση της με το Μόρο. «Είναι και ένας τρόπος να προστατεύσουμε τη σχέση», λέει.
Η σχέση τους ξεκίνησε όταν εκείνη τον είδε στο προαύλιο του Πανεπιστημίου και της άρεσε. Την επόμενη φορά που τον είδε, πήγε και τον ρώτησε αν ήθελε να κάνει το μοντέλο για το φακό της. Η ίδια λέει ότι στην αρχή ήταν εκείνη το ισχυρό στοιχείο στη σχέση τους, λόγω της διαφοράς της ηλικιας, αλλά μετά από 12 χρόνια έχουν πλέον «μεγαλώσει μαζί». Το ίδιος συνέβη και με το πρότζεκτ της. Στην αρχή «έστηνε» και σκηνοθετούσε τα πάντα, αλλά τώρα όλο αυτό γίνεται πιο συνεργατικά και οι δύο τους διαρκώς αυτοσχεδιάζουν.
I Can Tell That Your Heart is Fogged, 2012, Pixy Liao
Η πιο δύσκολη φωτογραφία ήταν μια που τράβηξε το 2012 και στην οποία ο Μόρο κάθεται φορώντας ένα ζευγάρι θολωμένα γυαλιά. «Η σχέση μας ήταν σε πολύ δύσκολο σημείο τότε και είχαμε δει σε μια γιαπωνέζικη εκπομπή κάποιον να λέει ότι όταν είναι θολωμένα τα γυαλιά είναι θολωμένη και η καρδιά»…
Ποιος είναι, όμως ο πραγματικός ρόλος που παίζουν οι φωτογραφίες σ' αυτή τη σχέση; Τη διαμορφώνουν, ή απλώς την απεικονίζουν; «Ίσως κάποια μέρα κοιτάμε τις φωτογραφίες και λέμε 'α, τότε ήματαν στην τάδε φάση'», λέει. «Όμως, στην πραγματικότητα είναι μια συνεργασία. Δεν προσπαθώ να του πω κάτι. Τα λέμε όλα μαζί».
To βιβλίο Experimental Relationship Vol.1 2007-2017 εκδόθηκε από τον οικο Jiazazhi Press το Μάιο του 2018