Από το σκοτάδι στο φως της πανσελήνου: ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα έλαμψε ξανά

Μια συναρπαστική συνάντηση με την ιστορία και τη φύση σε 1.000 τ.μ. αρχαιολογικού χώρου, περισσότεροι από 800 θεατές, Έλληνες και ξένοι, και 40 διανυκτερεύοντες συμμετέχοντες, είναι ένας πρώτος απολογισμός της ολονύχτιας διαδραστικής παράστασης "Από το Σκοτάδι στο Φως" (From Darkness to Light) που επιμελήθηκε η διεθνώς διακεκριμένη χορογράφος Αποστολία Παπαδαμάκη και πραγματοποιήθηκε στις 28-29 Ιουλίου στον Παρθενώνα της Πελοποννήσου, στον ναό του Επικούριου Απόλλωνα.

Ο κύκλος παραστάσεων με τίτλο "The Sleep & Dream Performance series", που κέρδισε κοινό και κριτικούς όταν είχε παρουσιαστεί στο Μουσείο Βορρέ (2014) στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης (2016) και στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά (2017), ταξίδεψε για πρώτη φορά υπαίθρια, στο ναό του Επικούριου Απόλλωνα στη Φιγαλεία στα σύνορα μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας, σε υψόμετρο 1130 μέτρων.

Αφιερωμένη στις άγνωστες και αμέτρητες δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος, η καλλιτεχνική πρόταση "Από το Σκοτάδι στο Φως" συνέθεσε μια ονειρική εμπειρία στον περιβάλλοντα χώρο του εμβληματικού ναού, έργο του αρχιτέκτονα Ικτίνου.

Οι διανυκτερεύοντες επισκέπτες κλήθηκαν να δώσουν γραπτώς το όνειρό τους, ανώνυμα κατά την είσοδο τους στην παράσταση. Λίγο μετά τις 11 το βράδυ, όταν αποχώρησαν οι θεατές με ελεύθερη είσοδο, οι διανυκτερεύοντες τοποθέτησαν στον "χώρο των ονείρων" τον υπνόσακό τους. Όλο το βράδυ μέχρι και τις πρώτες πρωινές ώρες, η Αποστολία Παπαδαμάκη αφηγήθηκε τα όνειρα όσων έμειναν στο Ναό υπό την πρωτότυπη μουσική του Τρύφωνα Κουτσουρέλη.

Ο βραβευμένος συνθέτης και στενός συνεργάτης της χορογράφου, δημιούργησε ένα μουσικό έργο 14 ωρών, που συνόδεψε τις δράσεις της ολονύχτιας παράστασης. Για τη σύνθεση του έργου χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα της αρχιτεκτονικής του ναού τα οποία μετατράπηκαν σε ήχο μέσω της μεθόδου data sonification (ηχοποίηση δεδομένων).

Η Αποστολια Παπαδαμάκη ξενάγησε το κοινό στη χώρα των ονείρων αναζητώντας το φως του Απόλλωνα και κατάφερε με ευρηματικότητα και αριστοτεχνία να συνδέσει τους καλλιτέχνες - χορευτές με τους θεατές, υπό το φως της Πανσελήνου και της Ανατολής. Η ολονύχτια παράσταση επιχείρησε να σηματοδοτήσει τη σχέση του ανθρώπου με το σκοτάδι και το φως, την παραστασιακή δράση με τον ύπνο, τα όνειρα και τη φαντασία μέσα από το χορό και τη μουσική.

Η διακεκριμένη χορογράφος άντλησε την έμπνευση της από τις τελετουργικές "εγκοιμήσεις" των αρχαίων Ελλήνων και από τα χαρακτηριστικά του ναού: ισχύς, κάλλος και αρμονία.

Η παράταση επιχορηγείται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, και πραγματοποιήθηκε με την ευγενική υποστήριξη του ΕΟΤ και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας σε συνεργασία με την Εφορία Αρχαιοτήτων Ηλείας και το δήμο Ανδρίτσαινας-Κριστένων. Το πρωί της Κυριακής 29 Ιουλίου, κατά την αυλαία της παράστασης προσφέρθηκε παραδοσιακό πρωινό στους συμμετέχοντες και οι εκπρόσωποι των φορέων που συνεργάστηκαν για την πραγματοποίηση της, απηύθυναν ένα σύντομο χαιρετισμό.

Ο ναός της πρωτιάς

"Η διαδικασία που περιγράφει η παράσταση, η ανάβασή μας από το σκοτάδι στο φως αποτελεί τον στόχο της κάθε καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ταυτόχρονα όμως, γίνεται και μια μεταφορά των δύσκολων ημερών που διανύουμε. Μέσα από το σκοτάδι της καταστροφής, της απώλειας και της φωτιάς φτάνουμε στο φως μέσα από την αλληλεγγύη, την απλόχερη βοήθεια και την ανιδιοτέλεια. Όσο θα υπάρχουν γύρω μας άνθρωποι που μας βοηθούν να περνάμε από το σκοτάδι στο φως, δικαιούμαστε να ελπίζουμε" σημείωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδία Κονιόρδου.

Ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ, Κωνσταντίνος Τσέγας, υπογράμμισε πως "το υπουργείο Τουρισμού και ο ΕΟΤ στηρίζουν πάντα τέτοιες αξιόλογες πρωτοβουλίες που αναδεικνύουν νέους τόπους ως ιδανικούς πολιτιστικούς και ιστορικούς προορισμούς".

Από την πλευρά της η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, Δρ. Ερωφίλη-Ίρις Κόλια, μίλησε για την ιστορία και τη σημαντικότητα του ναού: "Χτισμένος απόμερα μέσα στα ψηλά βουνά της δυτικής Αρκαδίας, στις Βάσσες, σε υψόμετρο 1.131 μ., από τους κατοίκους της αρχαίας αρκαδικής πόλης Φιγαλείας, o ναός του Απόλλωνος Επικουρίου κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα μνημεία που δημιούργησε η ελληνική αρχαιότητα. Ο περικαλλής «Παρθενών της Πελοποννήσου», έργο του Ικτίνου (420 - 400 π.Χ.) σύμφωνα με τον Παυσανία, αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα παραδείγματα κλασσικής αρχιτεκτονικής, με συντηρητικές και συνάμα πρωτοποριακές ιδιαιτερότητες. Αυτός πρέπει να είναι και ο λόγος που από το 1986 ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνος συγκαταλέγεται πρώτος από τα αρχαία μνημεία της Ελλάδος στον κατάλογο προστασίας μνημείων της παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCΟ".

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν επίσης, ο αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Γιώργος Γεωργιόπουλος και ο αντιδήμαρχος Ανδρίτσαινας-Κρεστένων Μιλιτιάδης Γεωργακόπουλος.