Κεφαλή επί πίνακι: δημοπρασία γκιλοτίνας διχάζει τη Γαλλία

Η γκιλοτίνα που χρονολογείται στα μέσα του 19ου αιώνα, αντίγραφο του παλιού επίσημου γαλλικού μοντέλου, πωλήθηκε αντί 8.008 ευρώ σε δημοπρασία σήμερα του οίκου Drouot στο Παρίσι.

Η τιμή εκκίνησης ήταν 4.000 και σε μερικά δευτερόλεπτα το ποσό πώλησης ξεπέρασε τις εκτιμήσεις του οίκου δημοπρασιών.

Η γλικοτίνα είχε διατεθεί στο πλαίσιο μιας δικαστικής εκκαθάρισης, μετά την πτώχευση του Caveau des Oubliettes, του διάσημου παρισινού τζαζ μπαρ που έκλεισε οριστικά.

Από μασίφ δρύινο ξύλο, ατσάλι και μπρούντζο, ύψους 3 μέτρων, η γκιλοτίνα, όργανο αποκεφαλισμού από την Γαλλική Επανάσταση, κοσμούσε εδώ και δεκαετίες την παμπ της μουσικής λέσχης.

Ο νέος κάτοχός της είναι ο γάλλος επιχειρηματίας Κριστόφ Φεβριέ, λάτρης παράξενων αντικειμένων. Ο επιχειρηματίας έγινε γνωστός με τον ιστότοπο mesampoulesgratuites.fr που διέθετε δωρεάν λάμπες LED χαμηλής κατανάλωσης χάρη σε ένα σύστημα ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη.

Η ρυθμιστική αρχή, το Συμβούλιο εθελοντικών πωλήσεων, εξέδωσε αρνητική γνωμοδότηση σε σχέση με την πώληση αυτή, στην οποία δεν μπόρεσε να αντιταχθεί γιατί ήταν μια πώληση βάσει δικαστικής απόφασης για να εξοφληθεί μια φορολογική οφειλή.

Καταδικάζοντας σε θάνατο

Η γκιλοτίνα (guillotine), λαιμητόμος ή καρμανιόλα είναι μηχανικό όργανο που χρησιμοποιήθηκε σε πολλές χώρες για τον αποκεφαλισμό των καταδικασμένων σε θάνατο.

Κατασκευάστηκε από το δρα Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν (Guillotin 1738-1814), ο οποίος στη Συνέλευση των Τάξεων 1789 πρότεινε πρώτος τη χρήση της ως "ανώδυνο θάνατο".

Αργότερα η Νομοθετική επιτροπή ανέθεσε στο γιατρό Λουί να το μελετήσει και να κατασκευάσει το μηχάνημα το οποίο αρχικά ονομάστηκε λουϊζόν ή λουϊζέτ (Louison, Louisette).

Τελικά η χρήση του υιοθετήθηκε στις 20 Μαρτίου 1792 διατηρώντας όμως το όνομα του πρώτου εισηγητή. Ο αποκεφαλισμός γινόταν με το πέσιμο βαρειάς λοξής λεπίδας που γλιστρούσε απότομα ανάμεσα σε δύο ορθοστάτες και ο θάνατος ήταν ακαριαίος.

Το μηχάνημα αυτό ήταν ήδη γνωστό και σε χρήση στη Νότια Γαλλία καθώς και στην Ιταλία από τον 16ο αι. που έφερε το όνομα μανναία (mannaia).

Κληρονομιά αίματος από το 1792

H εκτέλεση της Μαρίας Αντουανέτας/ Wikipedia

Η πρώτη εκτέλεση με λαιμητόμο έγινε στις 25 Απριλίου 1792 στη Γαλλία.

Και ενώ αρχικά σχεδιάστηκε για την εκτέλεση κοινών εγκληματιών μετά 4 μήνες από την πρώτη χρήση της καθιερώθηκε ως μέσον θανάτωσης πολιτικών καταδίκων και αντιπάλων.

Στην περίοδο της Τρομοκρατίας, κατά τη Γαλλική Επανάσταση (1793-94), εκτελέστηκαν στη λαιμητόμο περισσότερα από 4.000 άτομα. Ως ποινή, η Γαλλική Δημοκρατία την κατάργησε μόλις στις 9 Οκτωβρίου 1981.

Στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε επίσης ως τις αρχές του 20ού αιώνα. Ήρθε με τους Βαυαρούς σε δυο τύπους: μόνιμη και μεταφερόμενη (σε τρεις φόρτους).

Η μόνιμη ήταν στημένη στις φυλακές του Παλαμηδιού, στο Ναύπλιο, ενώ η μεταφερόμενη συνοδεία χωροφυλάκων και δημίων χρησιμοποιήθηκε ανά την επικράτεια.

Με γκιλοτίνα εκτελέστηκε ο δολοφόνος του Πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη, Κώστας Γερακάρης, το 1906.