Η ευρωπαϊκή ιδέα έχει ηττηθεί: ο Κώστας Γαβράς για την Ελλάδα

Τις ανησυχίες του για την σημερινή Ευρώπη με τα προβλήματα που την ταλανίζουν, κυρίως το μεταναστευτικό, αλλά και τη μετατόπιση του πολιτικού ενδιαφέροντος σε εκείνο του οικονομικού, μοιράσθηκε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Γαβράς με αφορμή την παρουσίαση του πρώτου του βιβλίου στην εφημερίδα La Tribune de Montelimar.

Ο παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτης εξηγεί οτι ανέκαθεν αρνιόταν να γράψει βιβλίο. Κάποτε μάλιστα το προσπάθησε με έναν δημοσιογράφο, αλλά γρήγορα τα εγκατέλειψε.

Αυτή τη φορά όμως αποφάσισε να προβεί στο εγχείρημα λόγω των εγγονιών του τα οποία, όπως λέει, όσο μεγαλώνουν τόσο περισσότερες ερωτήσεις του κάνουν όπως π.χ... τι έκανε όταν έφθασε στην Γαλλία, τι του συνέβη.

Συχνά, όπως εξηγεί, τον συγκρίνουν με τους μετανάστες που φθάνουν από τις εμπόλεμες ζώνες. "Τότε αποφάσισα να γράψω ένα βιβλίο για να βάλω στα πράγματα στη θέση τους" λέει χαμογελώντας.

Οταν ξεκίνησε να γράφει βυθίσθηκε ολοκληρωτικά στην γραφή η οποία δεν έχει καμία σχέση με το γράψιμο ενός σεναρίου. Δεν σκέφτεσαι εικόνες, αλλά λέξεις.

Το περιγράφει σαν μία εκπληκτική εμπειρία και το αφιερώνει στην οικογένειά του και τα πολυπληθή εγγόνια του τα οποία τον ρωτούν ασταμάτητα.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο Κώστας Γαβράς εξηγεί οτι σήμερα δεν θα μπορούσε να γυρίσει μία ταινία όπως "Η ομολογία" (L' aveu) του 1970, καθώς σήμερα τα προβλήματα είναι άλλα. Δεν υπάρχει πια κομμουνισμός, ούτε δικτατορίες.

Η μοναδική δικτατορία, λέει, είναι εκείνη του χρήματος, οι μεγάλες τράπεζες κυβερνούν πλέον. Για του λόγου το αληθές προτείνει να διαβάσουμε το βιβλίο του τραπεζίτη Ζαν Πεϊρελεβάντ "Ο απόλυτος καπιταλισμός" (Jean Peyrelevade-Le capitalismme total). Ενα βιβλίο που τα εξηγεί όλα με πάσα λεπτομέρεια και ειλικρίνεια.

Στα άμεσα σχέδιά του είναι το γύρισμα μίας ταινίας με θέμα την Ευρώπη με τις σχέσεις μας... με την δημοκρατία, με την Ελλάδα. Χαρακτηρίζει αυτού του είδους τις σχέσεις αρκετά αινιγματικές, σχεδόν μυστηριώδεις, επικίνδυνες.

Η προβληματική, όπως λέει, είναι κοινωνική. Οι άνθρωποι. Πως αντιμετωπίζουν μια ιδέα η οποία ήταν μια μεγάλη ιδέα, ήταν η ιδέα της Ευρώπης, της ευρωπαϊκής ιδέας, η οποία συνειδητοποιούμε ότι σιγά-σιγά έχει ηττηθεί με τρόπο οδυνηρό και επικίνδυνο.

Κατά την άποψή του το παράδειγμα της Ελλάδας είναι χαρακτηριστικό αυτής της απομάκρυνσης, αυτού του είδους της έλλειψης δημοκρατίας, αυτής της έλλειψης πολιτιστικών έργων, σημαντικού κοινωνικού σχεδίου. Τα πάντα είναι οικονομία, χρήματα και μόνο χρήματα. Αυτό είναι, λέει, το θέμα της ταινίας.

Εξηγεί οτι το ζήτημα των μεταναστών θα διαφαίνεται έμμεσα στην ταινία καθώς πρόκειται για ένα ακανθώδες ζήτημα που αγγίζει όλη την Ευρώπη. Ο ίδιος δεν έχει να προτείνει μία λύση αλλά, όπως λέει, "αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ είναι ο ουσιαστικός σεβασμός της αξιοπρέπειας αυτών των αντρών και των γυναικών".

Με τον Γιάνη Βαρουφάκη

Για την ταινία που ετοιμάζει, βασισμένη στο βιβλίο του Γ. Βαρουφάκη, είπε ότι η ιδέα γεννήθηκε μέσα από μία σειρά γεγονότων, αρχείων και σημειώσεων που ξεκίνησε να μαζεύει από τότε που ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα. Έκτοτε, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και κυρίως την αντι-ευρωπαϊκή στάση που κρατάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο θέμα αυτό.

"Παρακολουθούσα τα γεγονότα και έβλεπα τη καταστροφή να καταφθάνει" είπε συμπληρώνοντας ότι υπάρχει μια πιθανότητα να γίνουν τα γυρίσματα στο Ευρωκοινοβούλιο στο Στρασβούργο, και ανέφερε ότι επωφελήθηκε της παρουσίας του στη πόλη για να ξεναγηθεί στους χώρους.

Στο βιβλίο του, ο πρώην υπουργός Οικονομικών προχωρά σε ανάλυση των στοιχείων της κρίσης που ξέσπασε το 2008-2009 στις ΗΠΑ, αλλά καταγράφει και το πρώτο 6μηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπως το έζησε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών. Για τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, στο βιβλίο τονίζεται ότι ήταν αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη, για να βγει η Ελλάδα από το "μνημονιστάν".

Ο Γιάνης Βαρουφάκης στο βιβλίο του περιγράφει όλες τις προοπτικές ενός Grexit και κάνει λόγο για "μηχανή προπαγάνδας των Βρυξελλών η οποία δούλευε σε βάρος του Βαρουφάκη".

EUROKINISSI / ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ

"Μοιράζομαι μαζί σας τον εκμηδενισμό μιας μεγάλης αγωνίας, μιας αγωνίας να καταγράψω όλα όσα συνέβησαν και τον τρόπο που σπαταλήθηκε μια ευκαιρία και τον τρόπο που λοιδορήθηκε αυτή η ευκαιρία" είπε ο πρώην υπουργός Οικονομικών στην παρουσίαση του βιβλίου του.

"Δεν θα ξαναμιλήσω για το 2015 – ό,τι είχα να πω, το έχω σε αυτό το βιβλίο" είπε ο Βαρουφακης.

Τα απομνημονεύματα του Κώστα Γαβρά μεταφράζονται ήδη στα ελληνικά από τον Ωρίωνα Αρκομάνη, με επιμέλεια μετάφρασης από τον Βασίλη Βασιλικό. Την έκδοσή του έχει αναλάβει ο οίκος Gutenberg και θα κυκλοφορήσει τον φθινόπωρο του 2018.