ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Λένα Πλάτωνος εκ βαθέων: πώς το ντοκιμαντέρ του Χρήστου Πέτρου αποπλάνησε τη Θεσσαλονίκη

Λένα Πλάτωνος εκ βαθέων: πώς το ντοκιμαντέρ του Χρήστου Πέτρου αποπλάνησε τη Θεσσαλονίκη

Ένα έργο ζωής; Ναι. Ένα πλάνο κλινικά μελετημένο; Όχι. Μια συνέργεια βαθιά συναισθηματική; Ναι. Μια αγιογραφία της Λένας Πλάτωνος; Όχι. Ένα προσωπικό στοίχημα δύο; Ναι. Ένα ακόμη "κανονικό" ντοκιμαντέρ; Όχι. Το βράδυ που βρέθηκα στην αγαπημένη μου αίθουσα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Τζον Κασσαβέτης, για να παρακολουθήσω την ταινία του Χρήστου Πέτρου για το αερικό της σύγχρονης μουσικής πολιτιστικής παρακαταθήκης της χώρας μου παραδόθηκε ένα δώρο αν και δεν είχα καμία προδιάθεση για κάτι τέτοιο. “Δεν είμαι φανατικός της Πλάτωνος” λέω στον Πέτρου τη στιγμή που με καλωσόριζε στην προβολή του με τα Βραβεία Κοινού Fischer που βρίσκονται για 6η συνεχή χρονιά δίπλα στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης να έχουν δώσει αφορμή για να συνομιλήσω με τον Πέτρου του “λπ” που προβλήθηκε στο 20ου ΦΝΘ.

Η όποια μικρή αμηχανία έληξε όταν η ταινία του “λπ” - ή "Λ.Π." ή "Eλ Πι" όπως LP ή όπως θέλει να την λέει κανείς- ξεκίνησε την προβολή της στο επετειακό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Μια μουσική ταινία/ντοκιμαντέρ, ένα υβρίδιο γενναίο που χαϊδεύει τον θεατή καταβυθίζοντας τον στο μεταμοντέρνο κόσμο της “λευκής, κατάλευκης μάγισσας” Λένας Πλάτωνος.

Η ταινία που έχει ήδη προβληθεί στη Στέγη και τώρα περιοδεύει σε όσες τυχερές σκοτεινές αίθουσες τολμούν να γίνουν μια χρονοκάψουλα που σε ταξιδεύει από τη δεκαετία του 80 στο σήμερα με το σαν από ατσάλινο μουσικό νήμα της Πλάτωνος να μένει αναλλοίωτο μέσα στο χρόνο, ήταν μια από τις αγαπημένες των θεατών του Φεστιβάλ.

Η ταινία δεν κατάφερε μόνο να επιβεβαιώσει ότι υπήρξα ανόητος που δεν έχω πειθαρχήσει τον εαυτό μου ώστε να ανακαλύψω την Πλάτωνος αλλά συστήνει, πέρα από την ίδια, τον Χρήστο Πέτρου.

Σκηνοθέτης διαφημιστικών, από πάθος ντοκιμαντερίστας που ήθελε να είναι γραφίστας ο Πέτρου είναι το ίδιο πολύπλοκος με το θέμα του. Ίσως για αυτό η Πλάτωνος ήταν τελικά -και απροσδόκητα- εκείνη που τον καταλάβαινε περισσότερο από κάθε άλλον στα περιστασιακά και αναπόφευκτά δημιουργικά του αδιέξοδα.

Η Πλάτωνος έδειξε εμπιστοσύνη στον Πέτρου χωρίς να λογοκρίνει και ο σεβασμός του ενός προς τον άλλον αποτυπώθηκε στο Λ.Π. μια ιστορία που σου παραδίδεται με ευγενικές αλλά εκκωφαντικές ακόμη και στις μονοτονίες τους, εκρήξεις συναισθημάτων, χρωμάτων και ιδιότυπων ήχων.

“Όλα ξεκίνησαν στο βιβλιοπωλείο όπου πήγα να τη συναντήσω για την έκδοση του πρώτου της βιβλίου” μου λέει ο σκηνοθέτης καθώς ανατρέχει στην παρουσίαση του βιβλίου της Λ. Πλάτωνος, Τα Λόγια Μου στο Fnac στο Μαρούσι, τον Μάιο του 2006 όταν της ζήτησε να του υπογράψει το αντίτυπό του και της έδωσε το τηλέφωνό του, λέγοντας ότι είναι σκηνοθέτης και θέλει να κάνει μια ταινία για εκείνη, χωρίς να ξέρει πώς ακριβώς ακόμα.

“Μετά από λίγο καιρό με κάλεσε. Εκείνη τη στιγμή ήμουν στη Διδότου, στο δισκοπωλείο Vinyl Microstore του Νεκτάριου και τη γνώρισα στο σπίτι στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας -ένα σπίτι που πρωταγωνιστεί με τον τρόπο του στην ταινία. Δεν είναι τυχαίο” μου λέει ο Πέτρου. Η Αθήνα περνάει μέσα από τις εικόνες του και τις ιστορίες της Πλάτωνος που επιτρέπει στον Πέτρου πρόσβαση στα απύθμενα βάθη της.

“Είναι μια υπόθεση που κρατάει δέκα χρόνια” λέει ο Πέτρου για το πρώτο του ντοκιμαντέρ μετά από δύο μικρού μήκους, το Κρέας που συνόδεψε τον Κυνόδοντα “κερδίζοντας και δύο βραβειάκια” αλλά και το ΠΕΟΖ με τον Πυρπασόπουλο που έχει πάει στο Φεστιβάλ Βενετίας του 2006.

“Η ταινία φτιάχτηκε στη διάρκεια της” λέει για το οργανικό σχεδόν ντοκιμαντέρ του που προσεγγίζει την Πλάτωνος με σεμνότητα, αποφεύγοντας να τη χαρακώσει, με σεβασμό. “Λένε ότι το ντοκιμαντέρ πρέπει να είναι αντικειμενικό” μου λέει ο Πέτρου και στη συνέχεια συμφωνούμε ότι τίποτα δεν μπορεί να είναι αντικειμενικό -πόσω μάλλον το ντοκιμαντέρ που κουβαλάει την υποκειμενικότητα του βλέμματος του δημιουργού του.

ΛΠ trailer from leonidas papafotiou on Vimeo.

Τρυφερό και δίκαιο το ντοκιμαντέρ του Πέτρου, που έχει συνεργαστεί με Κωνσταντίνο Βήτα και Χρήστο Δάντη υπογράφοντας δύο μουσικά video clip που δεν πασχίζουν για εντυπωσιασμό, είναι ένα ρίσκο. Χρονοβόρο, κοστοβόρο -όπως κάθε άλλο ντοκιμαντέρ άλλωστε- με επιπλέον δυσκολία τη θεματική του, το αίνιγμα Λένα Πλάτωνος, το Λάμδα Πι πάλλεται με όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους που μπορεί να επινοήσει κανείς.

Εξομολογήσεις της ίδιας, ιστορίες των ανθρώπων που την έζησαν και την ζουν, σπάνιο αρχειακό υλικό, ο μουσικός άθλος της Πλάτωνος που σε τρία χρόνια “γέννησε” τρεις δισκογραφικές δουλειές ετερόκλητα όμοιες, οι ενισχυτές, το VHS, τα ηλεκτρόνια, η ποίηση, οι φυσικές επιστήμες και οι μεταφυσικές, το ελληνικό αλφάβητο, η δημιουργία, η καινοτομία, ο ιδιότυπος χαρακτήρας και το πρίσμα της, η συναισθηματική τρικυμία της Πλάτωνος που ζει δημιουργώντας και δημιουργεί ζώντας είναι όλα κομμάτια που αναδύονται μέσα από το ντοκιμαντέρ του Πέτρου.

“Ποιό είναι το αγαπημένο σου κομμάτι της” τον ρωτάω. “Η Μιραμπίλια. Γιατί δεν έχει beat, είναι άτονη, ασύγχρονη ενώ παράλληλα είναι τελείως πειθαρχημένη” απαντάει. Το χάος και η τάξη της Πλάτωνος κάνουν συγχορδία σε 70 λεπτά και εάν αυτό δεν είναι ένα στοίχημα κερδισμένο δεν ξέρω τι είναι. Πατάω play ως κάποιος που έγινε ακόλουθος της Πλάτωνος εξαιτίας ενός Πέτρου.

LP7

Λίγους μήνες πριν οι μούσες της Chanel περπάτησαν με τους ήχους της Λένας Πλάτωνος να δίνουν ρυθμό στο βηματισμό τους. Οι "Μάγισσες" της Ελληνίδας έδωσαν αφορμή για να μάθουν ή να θυμηθούν πολλοί την περίπτωση της αινιγματικής δημιουργού. Με ριζοσπαστικές δουλειές που, όπως αποδείχθηκε, βρίσκονταν μπροστά από την εποχή τους, η μουσική της Πλάτωνος, ακούγεται πλέον ολοένα περισσότερο διεθνώς, χάρη στην επανακυκλοφορία των δίσκων της και τα remix κομματιών της.

Με τη βοήθεια συνεργατών, φίλων και σύγχρονων Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών (Σαβίνα Γιαννάτου, Πάνος Δράκος, Γιάννης Παλαμίδας, Θάνος Σταθόπουλος, Νίκος Αϊβαλής, Κλέων Αντωνίου, Josh Cheon, Red Axes, Coti K, Alexis Taylor, Natureboy Flako, Γιάννης Κύρης, Κώστας Χατζόπουλος, Nteibint, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Έλλη Πασπαλά, Lena Willikens, Στάθης Γουργουρής, Felizol, Γιώργος Χρονάς), η ταινία “λπ” επιστρέφει στην εποχή της δημιουργίας αυτών των δίσκων, διασχίζοντας τη μεγάλη διαδρομή της Λένας Πλάτωνος από τις αξέχαστες μέρες του "Σαμποτάζ" μέχρι την πρόσφατη, ενθουσιώδη και νομοτελειακή ανακάλυψή της από μια νέα γενιά μουσικών εντός και εκτός συνόρων.

Επιστρέφοντας στην αθηναϊκή νύχτα η δισκογραφία της πλανεύτρας Πλάτωνος με συντροφεύει, το ντοκιμαντέρ (παραγωγής Ηeretic, ΕΡΤ & ΕΚΚ) έχει πλέον τη θέση του στην παρακαταθήκη του νου και τα απανωτά σαμποτάζ στην κανονικότητα με μουσικό χαλί τα "ποιήματα" της ιδιότυπης ιέρεια της πολιτιστικής μας κουλτούρας που γεννιέται από τις στάχτες της με τις ευχές μιας νέας γενιάς που την ανακαλύπτει ξανά θα με διασκεδάζουν καθώς μετράω ανάποδα.

Το επόμενο ραντεβού στο 21ο ΦΝΘ με τη Fischer είναι ήδη κλεισμένο.