20ο Φεστιβάλ Nτοκιμαντέρ: οι γυναίκες της Χρυσής Αυγής αποκαλύπτονται

Η ερώτηση και η κάποιες φορές αμήχανη αφήγηση του είναι τα λίγα ψεγάδια σε ένα ντοκιμαντέρ που χτυπάει σαν γροθιά καθώς αποκαλύπτει ανάμεσα σε πλάνα και αφηγήσεις και στιγμές που οι τρεις πρωταγωνίστριες λησμονούν ότι υπάρχουν κάμερες το πρόσωπο των γυναικών που ανέλαβαν να εκπροσωπήσουν τη Χρυσή Αυγή όταν οι άντρες του κόμματος είχαν προφυλακιστεί μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι.

“Ξέρεις τι είναι νεοναζισμός; Είναι εθνικισμός” λέει σε ένα σημείο η Ευγενία Γερμενή, σύζυγος του Γιώργου Γερμενή, στην κάμερα. Σε άλλο σημείο προειδοποιεί τον κινηματογραφιστή να σταματήσει να αναφέρεται στο παρελθόν. “Δεν θα παίρνουμε ηρεμιστικά κάθε φορά που εμφανίζεσαι, εντάξει;” τονίζει η Γερμενή.

Σε άλλα πλάνα η Ουρανία Μιχαλολιάκου, κόρη του ιδρυτή του κόμματος της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου φέρνει κάτι από οικογενειακές ιστορίες στη μεγάλη οθόνη -“για μένα είναι απλά ο πατέρας μου” λέει επαναλαμβάνοντας ένα κλισέ των reality shows ενώ ήδη έχει κερδίσει την προσοχή από την αρχή της ταινίας.

“Ποια η διαφορά μεταξύ εθνικισμού και ναζισμού;” ρωτάει ο Μπούστνες την απόγονο του Μιχαλολιάκου. “Δεν ενδιαφέρομαι να απαντήσω” σχολιάζει η Ουρανία καθώς ήδη έχει παρατήσει τις σπουδές της για να βγάλει ασπροπρόσωπο τον πατέρα της.

Το τρίτο “κορίτσι” της Χρυσής Αυγής που ανοίγει την πόρτα του σπιτιού και της καθημερινότητας της στον ντοκιμαντερίστα είναι η Δάφνη, μητέρα του Παναγιώτη Ηλιόπουλου. Η Δάφνη, η μεγαλύτερη της παρέας, απαντάει στο ερώτημα λέγοντας: “ο ναζισμός είναι γερμανικό φαινόμενο, ο εθνικισμός ελληνικό”.

Τρεις γυναίκες, τρεις απαντήσεις και ένα πορτρέτο της Χρυσής Αυγής που έκανε πρεμιέρα στο Άμστερνταμ και επιτέλους προβλήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Ίσως ο Μπούστνες θέλει να αναρωτιέται τι συνέβη στην Ελλάδα, την ίδια στιγμή όμως απαντάει με πλούσιο αρχειακό αλλά και πρωτογενές υλικό στο ίδιο το ερώτημα του.

Το ντοκιμαντέρ έχει “φωνή” και εναλλάσσει συνεντεύξεις με τις πρωταγωνίστριες του με πλάνα από τους σπασμένους πάγκους της Ραφήνας, το περιώνυμο χαστούκι στην τηλεόραση, τον ναζιστικό αλλά “όχι βρόμικο” όπως τόνισε ο ίδιος χαιρετισμό του Μιχαλολιάκου ή το τατουάζ του Ηλιόπουλου όπου γράφει Sieg Heil -ο Μπούστνες μας περνάει από τη φωτογραφία του τατουάζ σε συνέντευξη του Ηλιόπουλου όπου εξηγεί ότι “επέλεξε να το χτυπήσει στα γερμανικά γιατί του άρεσε η γραμματοσειρά”.

Τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ είχαν διάρκεια τεσσάρων χρόνων και όπως έχει πει ο ίδιος ο σκηνοθέτης προσπαθούσε να είναι όσο το δυνατόν πιο διακριτικός, συχνά φορώντας μόνο μαύρα ρούχα, με τη Γερμενή να τον υπερασπίζεται.

“Θέλει να δείξει πως είμαστε κανονικοί άνθρωποι με οικογένειες” λέει η Γερμενή και σε άλλο σημείο, όταν ο Παναγιώταρος τη ρωτάει αν είναι σίγουρη πως δεν θα προβληθεί σε ελληνικό μέσο εκείνη του απαντάει αποστομωτικά.

“Νορβηγοί είναι καλέ!”

Στο ντοκιμαντέρ η Ουρανία Μιχαλολιάκου υποδέχεται τον Μπούστνες στο διαμέρισμα της. Εκεί του γνωρίζει τη σκύλα της Κάντι, στολισμένη με κόκκινους φιόγκους, του δείχνει τη συλλογή από αγαπημένες της ταινίες κινουμένων σχεδίων και τα επιτραπέζια παιχνίδια που τη διασκεδάζουν με τους φίλους της.

“Αυτά κάνουμε εμείς οι κακοί φασίστες. Δεν σκοτώνουμε κόσμο, συγγνώμη αν σας χαλάμε τον μύθο” λέει η Μιχαλολιάκου. “Θα τους πιούμε το αίμα με το καλαμάκι” λέει σε άλλο σημείο της ταινίας.

“Είμαστε σαν το ατσάλι, όσο το χτυπάς τόσο αυτό γίνεται σκληρότερο” λέει η Γερμενή σε μια ομιλία της. Η ταινία που φέρει ωμό ρεαλισμό κυρίως στα παρασκηνιακά της πλάνα απαιτεί και ατσάλινα νεύρα.

Στην αρχή της ταινίας η Ουρανία Μιχαλολιάκου διορθώνει τα μαλλιά της μπροστά στην κάμερα προτού παραδοθεί στον συνεντευξιαστή της με φιλαρέσκεια. Άλλωστε είναι γυναίκα.

Μόλις πριν μια ώρα και κάτι ρώτησα αν η ταινία έχει βρει διανομή στην Ελλάδα. Η απάντηση, περιέργως, ήταν αρνητική.