Πρόσκληση στο καινoτόμο, ψηφιακό μουσείο του Πλάτωνα

Το Ψηφιακό Μουσείο της Ακαδημίας Πλάτωνος είναι ένα μουσείο για τον μεγάλο φιλόσοφο, στη γειτονιά του. Αφιερωμένο στον Πλάτωνα και το έργο του, ξεκίνησε τη λειτουργία του προσκαλεί τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης να περπατήσουν στους δρόμους που περπάτησε και δίδαξε ο ίδιος ο φιλόσοφος και να μυηθούν στο έργο του, μέσω των ψηφιακών αναπαραστάσεων και των ειδικών κατασκευών που περιλαμβάνει το νέο Μουσείο.

Η κατασκευή του κτιρίου του Ψηφιακού Μουσείου υλοποιήθηκε από τον Δήμο Αθηναίων. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, η μουσειολογική μελέτη και η παραγωγή των εκθεμάτων εκπονήθηκαν από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου έργου ΕΣΠΑ “Ακαδημία Πλάτωνος, Η Πολιτεία και ο Πολίτης” του υπουργείου Παιδείας.

“Η Αθήνα αναδεικνύεται σε ισχυρό πόλο και σταυροδρόμι πολιτισμού, πρωτοπορίας και δημιουργικής έκφρασης στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς. Σε αυτόν το νέο πολιτιστικό χάρτη, το Ψηφιακό Μουσείο – Ακαδημία Πλάτωνος θα αποτελέσει ένα ακόμη σημείο αναφοράς για την πόλη” δήλωσε ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης.

“Με μεγάλη χαρά παραδίδουμε στο κοινό έναν νέο χώρο πολιτισμού, που ευελπιστούμε να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περιοχή και για την ευρύτερη πολιτιστική δραστηριότητα της πόλης. Στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι και στις δύσκολες εποχές που διανύουμε, πιστεύω ακράδαντα ότι η παιδεία και ο πολιτισμός μπορούν να αποτελέσουν τις κυριότερες ασπίδες για την διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της ποιότητας ζωής. Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού υλοποίησε τη δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου με στόχο την ανάδειξη νέων μοντέλων αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη χρήση και συμμετοχή νέων τεχνολογιών. Είμαστε βέβαιοι ότι το Μουσείο θα συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάδειξη της περιοχής σε μοναδικό τουριστικό πόλο έλξης” πρόσθεσε η Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, κυρία Σοφία Κουνενάκη- Εφραίμογλου.

Τι είναι το Ψηφιακό Μουσείο;

Λέγοντας σήμερα “Ακαδημία Πλάτωνος”, ο νους μας πάει αφενός στη συγκεκριμένη γειτονιά της Αθήνας και αφετέρου στην Ακαδημία, τη Φιλοσοφική Σχολή του Πλάτωνα. Στόχος της έκθεσης είναι να αποτελέσει μια γέφυρα ανάμεσα στα δύο αυτά θέματα, να συνδέσει, δηλαδή, μια παγκοσμίως γνωστή ιστορία με τον τόπο στον οποίο διαδραματίστηκε.

Μια έκθεση για τον Πλάτωνα θα μπορούσε να βρίσκεται σε οποιοδήποτε μεγάλο μουσείο του κόσμου. Όμως, αυτή η ιστορία ξεκίνησε σε αυτή την πόλη και αυτό αποτελεί κύριο στοιχείο της αφήγησης του Μουσείου.
Για αυτό άλλωστε πρόκειται για μία διαδρομή με ξεναγό τον ίδιο τον φιλόσοφο. Η έκθεση είναι μια ψηφιακή “βουτιά” στον χρόνο που ξεκινάει από τη σημερινή αθηναϊκή γειτονιά “Ακαδημία Πλάτωνος”. Σε μία διαδρομή, στον εξωτερικό χώρο του κτιρίου, ο χρόνος κυλάει προς τα πίσω και μας οδηγεί στο κατώφλι του Πλάτωνα. Ο επισκέπτης ετοιμάζεται να χτυπήσει την πόρτα του.

Στην πρώτη αίθουσα του Μουσείου παρουσιάζεται ο Πλάτωνας ως ιστορικό πρόσωπο, που έδρασε στην Αθήνα του 4ου αιώνα π.Χ. Ταυτοχρόνως, παρουσιάζεται ο τόπος που έδρασε, δηλαδή ο αρχαιολογικός χώρος της “Ακαδημίας Πλάτωνος”. Η δεύτερη αίθουσα αφιερώνεται στο έργο και τις μεθόδους του. Εκεί, δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη να “φιλοσοφήσει” και να συνειδητοποιήσει κατά πόσο η σκέψη του Πλάτωνα τον αφορά. Στην τρίτη αίθουσα βλέπουμε τους τρόπους με τους οποίους η μορφή και το έργο του Πλάτωνα ταξίδεψαν μέσα στον χρόνο, ξεκινώντας από τους άμεσους συνεχιστές της Ακαδημίας και φτάνοντας στο σήμερα.

Η έκθεση καταλήγει στο “τώρα” με την έξοδο στη σημερινή γειτονιά.

Στη γειτονιά του Πλάτωνα σήμερα

Τι σημαίνει άραγε να ζει κανείς σήμερα σε αυτά τα ιστορικά μέρη; Με τη βοήθεια διαδραστικών εκθεμάτων οι επισκέπτες καλούνται να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην “εξερεύνηση” του Μουσείου. Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκαν σύγχρονα ψηφιακά μέσα αναπαράστασης και φυσικά εκθέματα, προκειμένου οι επισκέπτες να έχουν τη δυνατότητα να εμβαθύνουν σε θέματα που τους ενδιαφέρουν.

Aπό το σκοτάδι στο φως

Βέβαια μια καινοτόμος έκθεση οφείλει να στεγαστεί κάτω από μια πρωτοποριακή αρχιτεκτονική σύνθεση, ο χώρος που αφορά στον Πλάτωνα πρέπει να συνδιαλέγεται διακριτικά με τον ομώνυμο χώρο. Για αυτό άλλωστε το κτίριο του νέου Μουσείου μοιάζει με ένα “κουτί”, μία κατασκευή που ανοίγει, χρησιμοποιείται και ξανακλείνει.
Η πορεία προς την είσοδο και η έξοδος του κτιρίου ακολουθεί τον άξονα του κεντρικού δρόμου (οδός Μοναστηρίου) αρχίζει και καταλήγει στη διαμορφωμένη πλατεία, μέσω της οποίας συνδέεται με το σήμερα και τις δράσεις των πολιτών.

Ο σχεδιασμός του κτηρίου συμβολίζει τη διαδρομή προς το φως: Ανοίγματα υπάρχουν μόνο στην αρχή και το τέλος της διαδρομής. Μπαίνοντας μέσα στην έκθεση, ο επισκέπτης διανύει μια πορεία προς το φωτεινό άλλο άκρο του Μουσείου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, θα μάθει πράγματα και θα ζήσει εμπειρίες. Στο τέλος της έκθεσης, βγαίνει πάλι στην καθημερινότητά του.

H τεχνολογία φιλοσοφεί

Προσεγγίζοντας τους θιασώτες της smartphone τεχνολογίας από κάθε γενιά, ο “Πλοηγός φιλοσοφίας” είναι μια νέα, πρωτοποριακή εφαρμογή για κινητά με διαδρομές στην πόλη, με αφετηρία την Ακαδημία Πλάτωνος.
Χρησιμοποιώντας τo υλοποιημένo από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, application ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ανακαλύψει δέκα προτεινόμενες διαδρομές στην Αθήνα, με επίκεντρο την Ακαδημία Πλάτωνος.

Τα συνολικά 91 μέρη που περικλείουν οι πολιτιστικές αυτές διαδρομές σχετίζονται είτε άμεσα με την Ακαδημία και την τοπολογία της, τους γύρω δρόμους, τα τοπωνύμια, την ονοματολογία, τον λόφο του Ιππίου Κολωνού, τα σημεία και τα ορατά στοιχεία της αρχαιότητας, είτε με μνημεία και στοιχεία στην ευρύτερη περιοχή του ιστορικού κέντρου από το Δημόσιο Σήμα έως τον Κηφισό.

Οι διαδρομές είναι σχεδιασμένες έτσι, ώστε ο επισκέπτης να ανακαλύπτει και τη σύγχρονη πόλη και την ιστορία που τη διατρέχει με τρόπο βιωματικό. Ξεκινώντας από την Ακαδημία Πλάτωνος και ανακαλύπτοντας διαφορετικά σημεία ενδιαφέροντος μέσα στην Αθήνα, η εντυπωσιακή αυτή εφαρμογή, που είναι διαθέσιμη σε 9 γλώσσες, χρησιμοποιεί χάρτες, ηχητικό και οπτικό υλικό και μπορεί να καθοδηγήσει τον επισκέπτη σε μια συναρπαστική ξενάγηση.

Aξιοποιώντας την τεράστια και δημιουργική δυναμική της πόλης της Αθήνας, το application αναδεικνύει την πόλη και προβάλλει τα ελκυστικά ιστορικό-αρχαιολογικά περιβάλλοντα για τον επισκέπτη. Πρόκειται, στην ουσία, για μία οργανωμένη και στοχευμένη ανάδειξη και προβολή των μνημείων της πόλης.

Ένα πολύ ισχυρό μαθησιακό και εκπαιδευτικό εργαλείο παράλληλα, είναι διαθέσιμη εδώ.

Από σήμερα, 1η Δεκεμβρίου τη λειτουργία του Ψηφιακού Μουσείου – Ακαδημία Πλάτωνος αναλαμβάνει ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων.