Λεμήσιος: Το ιστορικό υποδηματοποιείο που φτιάχνει μπαλαρίνες εδώ και έναν αιώνα στην Αθήνα

Ο Κωνσταντίνος Κατσάλης κουβαλάει στις πλάτες του την τιμή και τη χαρά να είναι ένας από του κληρονόμους του πιο ιστορικού υποδηματοποιείου της Αθήνας, του «Λεμήσιου». Από το 1912 το κατάστημα της Λυκαβηττού φιλοξενεί τα πιο κομψά, χειροποίητα ballet shoes της πόλης και πίσω από τα vintage ράφια του κρύβεται όχι μόνο ένα οικογενειακό success story, αλλά και κομμάτι της ιστορίας της σύγχρονης μόδας στη χώρα μας, το οποίο αφηγήθηκε σε εμάς…

To κατάστημά σας λειτουργεί από το 1912! Μιλήστε μας λίγο για την ιστορία του. Ποιος και πώς το ξεκίνησε;
Ο Νικόλαος Γεωργίου (αργότερα άλλαξε το όνομα του σε Λεμήσιος), προερχόμενος από την Λεμεσό της Κύπρου ,ήρθε στην Ελλάδα σε μικρή ηλικία και όπως οι περισσότεροι στην τέχνη του υποδηματοποιού έμαθε τη δουλειά εργαζόμενος σε κάποια από τις τότε γνωστές βιοτεχνίες. Το ταλέντο του όμως ήταν αυτό που σήμερα θα ονομάζαμε "επικοινωνιακός". Έτσι μετά από κάποια χρόνια και αφού έχει αλλάξει το επίθετο του, ανοίγει το κατάστημα και το δικό του εργαστήριο κατασκευής. Ηταν το 1912 και το κατάστημα βρισκόταν στην οδό Κριεζώτου. Ο ίδιος δεν ασχολούταν με την κατασκευή αλλά είχε αναλάβει το κατάστημα με το όνομα «Λεμήσιος» και με μότο του «παπούτσια έξαλλα»(!). Όντας, λοιπόν επικοινωνιακός, ενσωματώνεται στην καλή κοινωνία της εποχής κάνοντας παρέα με πολιτικούς, ηθοποιούς και κοσμικούς, κάτι που το εξασφαλίζει πελατεία αλλά και τη φήμη του πρωτοποριακού καταστήματος διότι τολμούσε να κατασκευάσει ιδιαίτερα παπούτσια που εκείνη την εποχή ήταν μοναδικά. Αργότερα μεγάλη αίσθηση θα κάνει ο γιος του Αλέκος, ο οποίος μπαίνει στη δουλειά από μικρός και είναι άριστος τεχνίτης αλλά και καταπληκτικός σχεδιαστής με μεγάλη φαντασία.

Έχετε ταυτιστεί με ένα πολύ συγκεκριμένο είδος παπουτσιού, την μπαλαρίνα. Πώς έγινε αυτό;
Εκείνος, ο Αλέκος Λεμήσιος, είναι που στα μέσα της δεκαετίας του 50´ τολμάει να προτείνει στις Αθηναίες τα φλατ παπούτσια και βέβαια τις δίκης του έμπνευσης πασίγνωστες πια μπαλαρίνες. Είναι η εποχή που στα «καλά σχολεία» της Αθήνας κυκλοφορεί το σλόγκαν «μπαλαρίνες από Λεμήσιο και μοκασίνια από Μουριάδη»

Σύμφωνα με τη διεθνή ιστορία της μόδας ο Salvatore Ferragamo θεωρείται ο «πατέρας των ballarinas» καθώς το 1954 σχεδίασε ένα εμβληματικό ζευγάρι από suede για την Audrey Hepburn. Τα δικά σας σχέδια όμως δεν είχαν προηγηθεί αυτού;
Ο Ferragamo είναι ο πρώτος που εδραίωσε τα flat παπούτσια στο Hollywood και ως εκ τούτου έχει και τη φήμη του «πατέρα της μπαλαρίνας». Η δημοσιότητα εκείνης της εποχής αυτό μαρτυρά. Στην Ελλάδα εκείνη την εποχή ούτε οι παντόφλες δεν ήταν φλατ. Το δικό μας το παπούτσι είναι ακριβώς το παπούτσι της μπαλαρίνας με το κορδόνι που περνάει από μέσα και βεβαίως το φιογκάκι, το οποίο εμπνεύστηκε ο Αλέκος Λεμήσιος να κατασκευάσει βλέποντας φωτογραφίες της στάρλετ τότε Brigitte Bardot στο φεστιβάλ των Καννών που φορούσε τα κλασσικά παπουτσάκια του χορού .

Σήμερα εκτός από ballarinas τι άλλο σχέδιο μπορούμε να βρούμε στο κατάστημά σας;
Δεν πουλάμε μόνο ballet shoes εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Κατασκευάζουμε με τον παραδοσιακό τρόπο μοκασίνια, κλασικές γόβες κλασικές ,σκαρπίνια, μποτίνια, μπότες, σανδάλια και πέδιλα με διαφορά ύψη τακουνιού και διαφορά χρώματα. Επίσης αρκετά μεγάλο μέρος της δουλειάς μας είναι οι παραγγελίες σε ιδιαίτερα χρώματα και συνδυασμούς όπως και σε ακραία μεγέθη (μικρά και μεγάλα).

Μιλήστε μας λίγο για τη διαδικασία κατασκευής ενός ζευγαριού Lemisios.
Η διαδικασία κατασκευής ενός δικού μας παπουτσιού έχει τέσσερα η πέντε στάδια ανάλογα με τη μορφή της. Αν είναι παραγγελία με τα μέτρα (sur mesure) χρειάζεται να βγει πατρόν. Το επόμενο στάδιο είναι η κοπή (με το χέρι) όπου ο σχεδιαστής θα επιλέξει και θα κόψει τα κομμάτια του δέρματος και τις φόδρες που θα αποτελέσουν το επάνω μέρος του παπουτσιού. Το δεύτερο στάδιο είναι η κατασκευή του φοντίου, δηλαδή η συγκόλληση και η ραφή των πιο πάνω κομματιών. Το επόμενο και πιο δύσκολο είναι το μοντάρισμα (με το χέρι) που ξεκινάει με την τοποθέτηση και προσαρμογή του φοντίου πάνω στο καλαπόδι το οποίο θα τραβηχτεί με τανάλια ,θα λειανθεί προσεκτικά με το σφυρί και θα καρφωθεί στο καλαπόδι με καραφάκια ένα-ένα στο κάτω μέρος. Για να γίνει σωστά όλο αυτό χρειάζεται τεχνική και υπομονή σε συνδυασμό με ποιοτικά και μαλακά δέρματα. Μετά προσαρμόζεται η σόλα (το κάτω μέρος του παπουτσιού)και μένει 2/3 ημέρες να στεγνώσει. Το τελευταίο στάδιο είναι η παράδοση όπου το σχεδόν έτοιμο παπούτσι τραβιέται από το καλαπόδι, αν είναι με τακούνι μπαίνει το τακούνι και το φτερνιτάκι, ο εσωτερικός δερμάτινος πάτος καθαρίζεται, περνιέται με διάφανο βερνίκι και είναι έτοιμο!

Από πού εμπνέεστε για τα σχέδιά σας;
Τα σχέδιά μας εκτός από κάποια κλασσικά που δεν λείπουν ποτέ από το κατάστημα, βγαίνουν σε κάθε σεζόν με κάποιο ιδιότυπο τρόπο. Εμείς στο κατάστημα αφουγκραζόμαστε σε συζητήσεις με πελάτισσες την ανάγκη της αγοράς για την επόμενη σεζόν και δίνουμε το στίγμα στο εργαστήριο και στον σχεδιαστή, σίγουρα βοηθούν και τα περιοδικά του εξωτερικού όπου παίρνουμε μια εικόνα από τις ερχόμενες τάσεις και βεβαίως κάτι που είναι πολύ βασικό είναι τα υλικά. Γίνεται συμβούλιο πάνω από τα δειγματολόγια και ο καθένας μας προτείνει την έμπνευση του. Όλα μας τα σχέδια ακόμα και τα πιο κλασικά έχουν μια πινελιά που οι περισσότερες πελάτισσες μας την αντιλαμβάνονται ακόμα και από μακριά.

Πώς θα περιγράφατε το στυλ της γυναίκας που επιλέγει να φορέσει δικά σας παπούτσια;
Το στυλ της γυναίκας που έρχεται σε μας είναι το urban chic ή αλλιώς μιλάμε για τη γυναίκα που θέλει να είναι φινετσάτη σε κάθε φάση της καθημερινότητας της, είτε στη δουλειά της, είτε στη βόλτα με τις φίλες και ταυτόχρονα να δίνει το στίγμα μια ιδιαιτερότητας με μια λεπτομέρεια που φανερώνει την αποστασιοποίηση από το «ντύσιμο- στολή» που προσπαθούν να επιβάλουν οι μαζικές τάσεις της μόδας.

Oι πελάτισσές σας είναι σταθερές για πολλά χρόνια; Τις γνωρίζετε προσωπικά; Τι σας λένε όταν μπαίνουν στο κατάστημα; Ζητούν τη βοήθειά σας;
Με το μεγαλύτερο ποσοστό της πελατείας μας έχουμε προσωπική σχέση και αυτό βοηθάει πολύ στην αναζήτησή και εύρεσης της πιο σωστής επιλογής. Υπάρχει κόσμος που πρώτα έρχεται σε μας για τη συναναστροφή και μετά για το παπούτσι (!) Αρκετές κυρίες με φωνάζουν ακόμα «Κωστάκη» κι ας είμαι 54 χρόνων. Οι πιο παλιές πελάτισσες έχουν φέρει τις κόρες τους και εκείνες με τη σειρά τους τις δικές τους. Όπως πάει η επιχείρηση από γενιά σε γενιά έτσι πάει και η πελατεία μάλλον. Βεβαίως έχουμε και τον περαστικό κόσμο, αυτόν που έρχεται καθοδηγούμενος από τη φήμη, τις τάσεις,κάποια ανάγκη για κάτι πιο ιδιαίτερο για κοινωνικές εκδηλώσεις, πελάτες του εξωτερικού κτλ. Γενικώς λόγω της αρχαιότητας και της φήμης υπάρχει εμπιστοσύνη σε εμάς και το γούστο μας από τον περισσότερο κόσμο που μας επισκέπτεται είτε για να αγοράσει, είτε να παραγγείλει, αλλά ακόμα και να μας συμβουλευτεί για κάποιο θέμα αισθητικής.

Ποια είναι η φιλοσοφία του καταστήματός σας; Πχ. Πίστη στην παράδοση και στη διαχρονικότητα, έμφαση στην άνεση και στην απλότητα;
Εμείς ξέρουμε να φτιάχνουμε όμορφα παπούτσια και αυτό κάνουμε. Έχουμε το know how, την αισθητική και το ένστικτο μας να μας οδηγεί. Δεν ακολουθούμε πίστα την μόδα και όταν το κάνουμε θα το κάνουμε με τον δικό μας ιδιαίτερο τρόπο. Δεν στολίζουμε τα παπούτσια μας με εντυπωσιακά αστραφτερά διακοσμητικά, προτιμάμε να εντυπωσιάζουμε με συνδυασμούς χρωμάτων και με τα ιδιαίτερα δέρματα που χρησιμοποιούμε για την κατασκευή των παπουτσιών μας. Δεν είμαστε σχεδιαστές μόδας! Είμαστε τσαγκάρηδες και υποδηματοποιοί που γνωρίζουμε τι φτιάχνουμε και έχουμε την διάθεση να το προβάλουμε και να το προωθήσουμε στον κόσμο μας.

Ποια είναι τα επαγγελματικά σας σχέδια για το μέλλον; Σκοπεύετε να προσθέσετε και άλλα αξεσουάρ στο κατάστημά σας;
Τώρα ακολουθεί η πέμπτη γενιά που στο παλιό, γόνιμο χώμα φυτεύει νέα φυντάνια με την ελπίδα να βλαστήσουν και να αναπτυχθούν ανάλογα. Νέες ιδέες, social media, ηλεκτρονικές υπηρεσίες προστίθενται για να δώσουν μια πιο εξωστρεφή εικόνα και να συνδυάσουν το παλιό με το καινούργιο. Το μεγάλο πλεονέκτημα της μικρής επιχείρησης αυτές τις εποχές είναι η ευελιξία!
Ιnfo: www.lemisios.gr