Γιατί έχει σημασία πως μοιάζει η Barbie

Ενώ οι γονείς και οι οπαδοί της ξανθιάς σεξοβόμβας επευφημούν την κατασκευαστική εταιρεία για τη δημιουργία μιας κούκλας που μοιάζει περισσότερο με τις πραγματικές αναλογίες μιας γυναίκας, αρκετοί πιστεύουν πως η κίνηση αυτή είναι μια τελευταία προσπάθεια της Mattel να ανακτήσει το μερίδιο της αγοράς που έχει χάσει από την προσφορά στην αγορά των παιχνιδιών από άλλες κούκλες.

Στην κοιλάδα με τις κούκλες

Η ηθοποιός Kirstie Alley, γνωστή για τη μάχη της με το πάχος και τις αναλογίες της, αναρωτήθηκε με ανάρτηση της στο Twitter γιατί θα πρέπει η Barbie να λαμβάνεται τόσο σοβαρά υπόψη ενώ συμπλήρωσε πως θα έπρεπε να μας προβληματίσει αν τα παιχνίδια θα πρέπει να αποτελούν πρότυπα. “Προτιμώ τους ανθρώπους” συμπλήρωσε χωρίς να είναι και η μόνη. Διάφορα ειδησεογραφικά πρακτορεία “πήραν φωτιά” δημοσιεύοντας θέματα σχετικά με την επιρροή της Barbie, αναρτώντας πρωτοσέλιδα με πηχυαίους τίτλους όπως “Η Barbie είναι ήδη χαμένη” και ερωτήσεις όπως “Μήπως πραγματικά αισθάνεσαι την ανάγκη να ταυτιστείς με την Barbie σου;”.

Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι πήρε πολύ χρόνο στη Mattel να καλύψει τη διαφορά με κούκλες άλλων εταιρειών που ήδη έχουν κερδίσει μεγάλο μερίδιο στην αγοραστική πίτα ανακηρύσσοντας ότι “η περίοδος της Barbie πέρασε ανεπιστρεπτί”. “Η Mattel βρίσκεται, κυριολεκτικά, σε πανικό, αφού το καλούπι της αρχικής Barbie που την είχε φέρει στην πρώτη θέση, τώρα απέχει περισσότερο από ποτέ από την πραγματικότητα. Είναι αλήθεια ότι τα περισσότερα κορίτσια στην Αμερική δεν έμοιαζαν ποτέ στην Barbie όσο αλήθεια είναι επίσης πως ποτέ άλλοτε οι Αμερικανίδες δεν έμοιαζαν λιγότερο σε αυτή από σήμερα” έγραψε η Jessica Goldstein για το Think Progress.

Η γοητεία του ψέματος

“Το πρόβλημα με την Barbie είναι ότι όταν της αφαιρέσεις αυτά τα μη ρεαλιστικά χαρακτηριστικά της, την εξαφανίζεις” έγραψε η Alexandra Petri στην εφημερίδα Washington Post. “Η Barbie είναι ή η εμβληματική, ανέφικτη εικόνα, της ξανθιάς και κοκαλιάρας, με τα τεράστια μάτια, ή... τι ακριβώς; Την κάνουν να μοιάζει “πραγματική” κι έτσι παύει να υπάρχει. Γίνεται μία μάρκα, μία κατηγορία, όπως οι American Girl, Monster High, Bratz” συμπλήρωσε.

Κανείς, ωστόσο, από τους κριτικούς δεν φαίνεται να αντιτίθεται στην ιδέα της Barbie με καμπύλες, ή της μικροκαμωμένης Barbie ή μιας Barbie με καταγωγή από την Ασία.

Το παιχνίδι δημιουργεί πρότυπα

Όλα αυτά είναι ωραία και καλά αλλά όλοι μοιάζουν να λησμονούν ότι από τη μια εδώ και δεκαετίες οι έρευνες αποδεικνύουν ότι τα παιδιά απορροφούν τα μηνύματα για την εικόνα του σώματός τους και την ταυτότητά τους από τα παιχνίδια τους και από την άλλη μελέτες έχουν αποδείξει διαφορετικά παιδιά ταυτίζονται με διαφορετικά πράγματα.

Επιπλέον, μόλις το 2006, μια βρετανική μελέτη διαπίστωσε ότι “τα κορίτσια που παίζουν με την Barbie έδειξαν χαμηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης του σώματός τους και μεγαλύτερη επιθυμία για ένα λεπτότερο σώμα” από εκείνα που είχαν κούκλες με πιο ρεαλιστικούς τύπους σώματος ή δεν έπαιζαν καθόλου με κούκλες.

“Αυτό που ξεχνούν οι άνθρωποι είναι ότι όλα τα παιχνίδια έχουν εκπαιδευτικό αντίκτυπο στα παιδιά. Τα κορίτσια μαθαίνουν τι σημαίνει να είσαι ένα κορίτσι μέσα από τα παιχνίδια τους” σχολιάζει η καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, Christia Spears Brown. “Δεν νομίζω ότι το θέμα με την εικόνα της Barbie είναι ασήμαντο” είπε.

Η Mattel έχει κάνει αλλαγές φέρνοντας ποικιλία στα είδη των Barbie για να αντιμετωπίσει τις κριτικές φωνές κατά της μη ρεαλιστικής εικόνας της κούκλας αλλά και την εθνοκεντρική “καταγωγή” της. Ήδη από το 2014 η Mattel εισήγαγε Barbie με διάφορες αποχρώσεις δέρματος, ματιών και μαλλιών. Για την Brown αυτή είναι και η πρώτη “ουσιαστική αλλαγή” της εταιρίας να καλλιεργήσει ένα πιο θετικό πρότυπο για τα πιτσιρίκια. “Το μήνυμα που πρέπει να πάρουν τα παιδιά είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετική εμφάνιση και κιλά”.

Κάτω από το δέρμα

Βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που θα ήθελαν να δοθεί σημασία και σε άλλα χαρακτηριστικά ενός προτύπου, πέρα από την ομορφιά. “Ένα από τα πράγματα στα οποία έδινε πάντα έμφαση η Barbie είναι η εμφάνιση” δήλωσε η ψυχολόγος Erica Weisgram. “Δεν υπάρχει τίποτα λάθος με το να είναι η Barbie ελκυστικές, θηλυκές ή girly. Αλλά θα πρέπει τα κορίτσια να γνωρίζουν πως δεν είναι αυτές οι μόνες ποιότητες που θα πρέπει να φροντίσουν για να έχουν. Δεν πρέπει οι κούκλες να λειτουργούν ως πρότυπα προς μίμηση αλλά οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι όταν τα παιδιά παίζουν, ενσαρκώνουν αυτό που θα ήθελαν να είναι στο μέλλον”.

Why it matters what Barbie looks like by Emanuella Grinberg