Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πληρώσουν τεράστια πρόστιμα για την υπέρβαση των ορίων εκπομπής ρύπων
Όποιος παρακολουθεί έστω και επιφανειακά τις εξελίξεις στην αυτοκινητοβιομηχανία θα έχει παρατηρήσει τη διαρκή παρουσίαση και μάλιστα από όλους σχεδόν τους κατασκευαστές, κάθε μορφής υβριδικών αυτοκινήτων, καθώς και αρκετών ηλεκτρικών. Ταυτόχρονα πολλές εταιρείες προχωρούν σε μια αναδιάρθρωση της γκάμας τους, κόβοντας εκδόσεις αλλά και ολόκληρα μοντέλα.
Βρισκόμαστε σε μια φάση εξορθολογισμού της αυτοκινητοβιομηχανίας που μέχρι πριν από λίγο καιρό παρουσίαζε το ένα μοντέλο μετά το άλλο, θέλοντας να καλύψει κάθε υπαρκτή αλλά και ανύπαρκτη ανάγκη;
Από μια άποψη ναι, αν και το ενδιαφέρον εδώ είναι ο λόγος για τον οποίο γίνονται όλα αυτά. Ο οποίος δεν είναι άλλος από τα πρόστιμα, τα εξαιρετικά υψηλά πρόστιμα, που θα κληθούν από το 2021 να πληρώσουν οι κατασκευαστές αν δεν έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν στα όρια εκπομπής CO2 που τους επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και που δεν θα έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν…
Πρόκειται για τα λεγόμενα 95 γραμμάρια CO2 το χιλιόμετρο που όλοι αναφέρουν καταχρηστικά. Και λέμε καταχρηστικά γιατί πρόκειται για το συνολικό μέσο όρο, γιατί από κει και πέρα ο κάθε κατασκευαστής έχει το δικό του, ο οποίος προκύπτει από αυτόν το μάλλον περίπλοκο τύπο: 95 γραμμάρια CO2 + 0,0475 x (μέσο βάρος του αριθμού των πωληθέντων αυτοκινήτων της μάρκας – 1.372 κιλά).
Τα 1.372 κιλά είναι το μέσο βάρος των αυτοκινήτων που πωλούνταν στην ΕΕ το 2015, ενώ το μέσο βάρος της μάρκας προκύπτει πολλαπλασιάζοντας τα κιλά κάθε μοντέλου με τον αριθμό των πωλήσεών του και διαιρώντας το σύνολο με το σύνολο των πωλήσεων του συγκεκριμένου κατασκευαστή.
Αν αναρωτιέστε γιατί επιλέχθηκε αυτή η προσέγγιση και όχι ένα γενικό όριο 95 γραμμαρίων CO2 το χιλιόμετρο η απάντηση είναι για να μην βρεθούν οι λεγόμενοι premium κατασκευαστές ή κατασκευαστές κύρους αν προτιμάτε, που συνήθως έχουν πιο μεγάλα, πιο βαριά και πιο ισχυρά μοντέλα σε ακόμα πιο δυσχερή θέση.
Τελικά ο τρόπος αυτός υπολογισμού λειτούργησε αρνητικά για τα μικρά και προσιτά αυτοκίνητα της κατηγορίας Α (μίνι) που ναι μεν είναι πιο οικονομικά αλλά είναι και ταυτόχρονα και ελαφριά και επηρεάζουν αρνητικά το μέσο όρο της μάρκας. Φαύλος κύκλος δηλαδή, μιας και οι εταιρείες επιλέγουν να καταργήσουν μοντέλα που και ρυπαίνουν λιγότερο και είναι και τα πιο προσιτά...
Κάθε κατασκευαστής λοιπόν έχει το δικό στόχο εκπομπής CO2 και με βάση τη διαφορά του από τον πραγματικό του μέσο όρο υπολογίζεται το πρόστιμο. Που για κάθε αυτοκίνητο που πωλείται είναι της τάξης των 95 ευρώ για κάθε υπερβαίνον γραμμάριο CO2. Ο τύπος υπολογισμού του προστίμου είναι δηλαδή (γραμμάρια υπέρβασης στόχου CO2) x 95 €/ γραμμάριο x (αριθμός πωλήσεων).
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον όμιλο Volkswagen και ως βάση τα στοιχεία της πολύ καλής ανάλυσης της εταιρείας PA Consulting που βασίζονται σε προβλέψεις και υπολογισμούς και τα οποία μπορείτε να δείτε στη gallery μας για τους 13 μεγαλύτερους κατασκευαστές. Για το γερμανικό όμιλο λοιπόν η υπέρβαση εκπομπών CO2 για το 2021 από το όριό του αναμένεται να είναι 12,7 γραμμάρια, ο αριθμός των αυτοκινήτων που προβλέπεται πως θα πουλήσει το 2020 στην Ευρώπη είναι 3,7 εκατομμύρια οπότε με βάση τον παραπάνω τύπο προκύπτει ένα συνολικό πρόστιμο της τάξης των 4,5 δις ευρώ! Το οποίο αντιστοιχεί στο 32,4% των κερδών προ φόρων και τόκων του κολοσσιαίου ομίλου των συνολικά 11 εκατομμυρίων πωλήσεων για το 2018.
Στο γράφημα της PA Consulting μπορεί να δει κανείς άμεσα πόσο κοντά ή μακριά είναι κάθε αυτοκινητοβιομηχανία από την επίτευξη του στόχου εκπομπής CO2 (πράσινο αυτοκίνητο). Το γαλάζιο αυτοκίνητο αντιπροσωπεύει τις (υπολογιζόμενες) πραγματικές τιμές του 2019, ενώ το λευκό αυτές του 2018. Πηγή: PA Consulting
Και αν ο όμιλος Volkswagen είναι πολύ πιθανό να μπορέσει να καλύψει αυτό το πρόστιμο δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο και για τη Jaguar Land Rover. H οποία λόγω του μεγέθους και τους βάρους των μοντέλων της μπορεί να έχει τον πιο εύκολο στόχο μεταξύ των δεκατριών αλλά είναι μάλλον απίθανο να τον πιάσει, με αποτέλεσμα το πρόστιμο που της αναλογεί να φτάνει τα 93 εκατομμύρια ευρώ. Νούμερο που ναι μεν ακούγεται μικρό σε σχέση με τα 4,5 δις της Volkswagen ή τα σχεδόν 2,5 δις της FCA αλλά από την άλλη αντιπροσωπεύει, όπως μπορείτε να δείτε, ποσοστό μεγαλύτερο του 400% των μικτών κερδών της για το 2018. Γεγονός που είναι βέβαιο πως θα της προκαλέσει σοβαρούς κλυδωνισμούς.
Το γιατί υπάρχει φρενίτιδα παρουσίασης εξηλεκτρισμένων και ηλεκτρικών μοντέλων δικαιολογείται από το ότι τα μεν δεύτερα υπολογίζονται με μηδενικές εκπομπές CO2 και το πλήθος τους διπλασιάζεται, κάτι που ισχύει και για τα πρώτα, αρκεί οι εκπομπές CO2 τους να είναι πιο μικρές από τα 50 γραμμάρια το χιλιόμετρο.
Πάντως, για να έχουμε και μια εικόνα σχετικά με την αυστηρότητα των ορίων πρόστιμο, της τάξης των 18 εκατομμυρίων ευρώ θα πληρώσει και η Toyota που έχει εξελίξει εδώ και χρόνια την υβριδική τεχνολογία και η πλειονότητα των μοντέλων που πουλά στην Ευρώπη είναι υβριδικά και άρα με σημαντικά πιο χαμηλές εκπομπές CO2 σε σχέση με τα συμβατικά. Στην περίπτωση της ιαπωνικής εταιρείας ο στόχος είναι τα 94,9 γραμμάρια CO2 το χιλιόμετρο ενώ η πραγματική της επίδοση θα είναι 95,1!