Το Λίβερπουλ-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι κάτι παραπάνω από ποδοσφαιρικό ντέρμπυ

Δεν είναι ένα απλό ποδοσφαιρικό ντέρμπυ. Δεν είναι καν η προσπάθεια δύο συλλόγων της ίδιας ευρύτερης περιοχής (στην κομητεία του Λάνκασιρ, στην βορειοδυτική Αγγλία) για να εξασφαλίσουν τα πρωτεία. Οι διαφορές είναι βαθύτερες και έχουν τις ρίζες τους στην βιομηχανική επανάσταση. Ένα βαθύ μίσος χωρίζει τους κατοίκους των δύο γειτονικών πόλεων. Η μία περήφανη για τις βιομηχανικές της εγκαταστάσεις και η άλλη για το λιμάνι της.

Το «κανάλι» της οργής

Η «αρμονική συνύπαρξη» διατηρήθηκε μέχρι το 1887. Τότε πάρθηκε η απόφαση για την κατασκευή του Καναλιού του Μάντσεστερ, μήκους 58 χλμ, που θα επέτρεπε σε φορτηγίδες να μεταφέρουν πλέον τα αγαθά, που έφταναν στις ακτές του Ατλαντικού, μέσω των ποταμών Μέρσι και Ινγουελ, στην ενδοχώρα, παρακάμπτοντας το λιμάνι του Λίβερπουλ.

Ένα έργο που κόστισε 15 εκατ λίρες, χρηματοδοτήθηκε από εμπόρους του Μάντσεστερ, το πολέμησαν λυσσαλέα οι πολιτικοί του Λίβερπουλ (η πόλη δεν θα ήταν πια το 2ο κέντρο της Αυτοκρατορίας μετά το Λονδίνο) και ολοκληρώθηκε σε 6 χρόνια. Τα εγκαίνια του, τον Ιανουάριο του 1894, ήταν η αφορμή του πολέμου.

Ποτέ οι δύο γειτονικές πόλεις δεν θα ζούσαν «ειρηνικά». Αυτή είναι και η απαρχή του μίσους. Το κανάλι σήμαινε λιγότερα τέλη, για τους εμπόρους του Λίβερπουλ, κάτι που οδήγησε σε μείωση των θέσεων εργασίας. Για όσους δεν το έχουν παρατηρήσει, τόσο το έμβλημα της Μάντσεστερ Γιουν (πάνω από τον «διάβολο» στο κόκκινο φόντο) όσο και αυτό της Σίτυ (ακριβώς επάνω από το M.C.F.C), περιλαμβάνουν ένα πλοίο, που αντιπροσωπεύει ακριβώς αυτή την αναφορά στο Κανάλι.

Και αγωνιστικά συνέπεσε τρεις μήνες μετά τα εγκαίνια η Λίβερπουλ να παίξει με την Νιούτον Χηθ (που έγινε αργότερα Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) σε ματς πλέι-οφ, που την υποβίβασε τελικά κατηγορία.

Η ύφεση του 70 και η τονωτική ένεση στο Μάντσεστερ

Οι δεκαετίες του 70 και του 80 ήταν δύσκολες για τις δύο πόλεις, αφού η ύφεση και η ανεργία χτύπησαν τους κατοίκους. Η ανάκαμψη ήρθε γρηγορότερα για το Μάντσεστερ, αφού έπεσαν πολλά κεφάλαια με την αφορμή της διοργάνωσης των αγώνων της Κοινοπολιτείας του 2002, αλλά κυρίως, λόγω της υποψηφιότητας της πόλης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996 και του 2000. Αυτά τα χρήματα μεταμόρφωσαν κυριολεκτικά το πρόσωπο της πόλης, μετατρέποντας την σε μία σύγχρονη, ευρωπαϊκή μεγαλούπολη. Στο ίδιο διάστημα, το Λίβερπουλ, παρέμενε στις προηγούμενες δεκαετίες, και μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισε να αναμορφώνεται (το 2008 ανακηρύχθηκε πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης).

«Mancs and Scousers»

Ή αν προτιμάτε, οι οπαδοί της Μάντσεστερ Γιουν και της Λίβερπουλ. Το «manc» προσδιορίζει τον κάτοικο της ευρύτερης περιοχής του Μάντσεστερ, παράλληλα όμως έχει και την έννοια του «υποανάπτυκτου», του «βρωμιάρη» και χρησιμοποιείται με υποτιμητικό τρόπο, από τους οπαδούς της Λίβερπουλ για τους αντιπάλους τους. Επίσης «scouse» είναι μία τοπική διάλεκτος, που κυρίως μιλιέται στην περιοχή του Μερσισάιντ, στην πόλη του Λίβερπουλ και λιγότερο στα προάστια της. Είναι πολύ ιδιαίτερη προφορά και απείρως δυσκολονόητη, ακόμη και για τους υπόλοιπους Άγγλους. Για αυτό και το τονίζουν με περηφάνεια, οι οπαδοί των «κόκκινων». Για όλους τους άλλους όμως, έχει επίσης μια υποτιμητική χροιά.

Αντιπαλότητα εκτός ορίων

Δυστυχώς η αντιπαλότητα των οπαδών των δύο συλλόγων, δεν αποτελεί εξαίρεση, στην ιστορία της βίας στα αγγλικά γήπεδα, με μεγαλύτερα ή μικρότερα επεισόδια, στις δεκαετίες του 70 και του 80. Όμως τα τελευταία χρόνια, τέτοια γεγονότα έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο. Στον τελικό του Κυπέλλου το 1996, ένας οπαδός της Λίβερπουλ, προπηλάκισε τον Καντονά και τον Φέργκιουσον, που ανέβαιναν τα σκαλιά για να παραλάβουν το Κύπελλο. 10 χρόνια αργότερα, οπαδοί πάλι των «κόκκινων» επιτέθηκαν σε ασθενοφόρο, που μετέφερε στο νοσοκομείο του Λίβερπουλ, τον Αλαν Σμιθ, που είχε σπάσει το πόδι του. Την ίδια χρονιά, μετά από τον ημιτελικό με την Τσέλσι, που έγινε στο Ολντ Τράφορντ, κάποιοι φίλαθλοι της Λίβερπουλ, γέμισαν με γκράφιτι, την έδρα της Γιουνάιτεντ. Αυτό που ακόμη ενοχλεί είναι συνθήματα, που ακούγονται κατά την διάρκεια των αγώνων, για τους νεκρούς του Μονάχου και του Χίλσμπορο. Τον Μάρτιο του 2010, σε αγώνα των Νέων, οι οπαδοί της Γιουνάιτεντ, τραγουδούσαν υβριστικούς στίχους για τις τραγωδίες στο Χέιζελ και στο Σέφιλντ. Δυο μήνες νωρίτερα, μετά τον νικηφόρο για την Γιουνάιτεντ αγώνα Κυπέλλου, σημειώθηκαν επεισόδια με οργανωμένους οπαδούς, των δύο, στον σταθμό του Ντηνσγκέιτ, με τραυματισμούς και 30 συλλήψεις.

Στις 11 Φεβρουαρίου του 2012 η ένταση μεταφέρθηκε και στον αγωνιστικό χώρο. Έτσι κι αλλιώς τα νεύρα και οι «κόκκινες κάρτες» είχαν την τιμητική τους στα ματς. Απλά το επεισόδιο Εβρά-Σουάρες την προηγούμενη χρονιά και η βαριά τιμωρία του Ουρουγουανού είχε οξύνει επικίνδυνα τα πνεύματα. Ο Γάλλος αρνήθηκε να του δώσει το χέρι στην παραδοσιακή χειραψία σε ένα από τα στιγμιότυπα που γράφονται στην ιστορία της Premier.

Για πρώτη φορά πάντως, σε κανέναν από τους δύο πάγκους δεν θα κάθεται «Βρεττανός» προπονητής, που κατανοεί απόλυτα την βαθύτερη σημασία ενός ντέρμπυ Λίβερπουλ-Γιουνάιτεντ.

Ένας Γερμανός και ένας Ολλανδός, που επιθυμούν να μεταφέρουν ποδοσφαιρικό πολιτισμό και να αμβλύνουν τις διαφορές εκατοντάδων ετών.