Χόσνι Μουμπάρακ: Ο άντρας που αρνείται να πεθάνει επιστρέφει σπίτι του

Ρίχνοντας το βλέμμα στο παρελθόν, αυτά είναι όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τον αμφιλεγόμενο Χόσνι Σαΐντ Μουμπάρακ, ενός άντρα που είναι ένα ολόκληρο κομμάτι της ιστορίας του έθνους που τον αγάπησε και τον μίσησε και ξανά από την αρχή.

Γεννήθηκε στις 4 Μαΐου του 1928, στο Καφρ-ελ-Μεσέλχα, που βρίσκεται στην περιοχή του Δέλτα του Νείλου.

Ο Χόσνι Σαΐντ Μουμπάρακ (Muhammad Hosni Sayid Sayid Ibrahim Mubarak) είναι ο 4ος πρόεδρος της χώρας από το 1981 ως το 2011.

Παντρεμένος με την Σούζαν Θάμπετ (Suzanne Thabet) έχει δυο γιους, τον Άλαα και τον Γκαμάλ, καθώς επίσης και δυο εγγόνια.

Μετά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εισήχθη στην Αιγυπτιακή Στρατιωτική Ακαδημία από όπου πήρε πτυχίο στις Στρατιωτικές Επιστήμες.

Σπουδάζει στην Ακαδημία Πολεμικής Αεροπορίας και η δεκαετία του 1950 τον βρίσκει με πτυχίο και στις Αεροπορικές Επιστήμες. Η καριέρα και η ανέλιξη του στις βαθμίδες των ενόπλων δυνάμεων είναι δεδομένη καθώς ο Μουμπάρακ γίνεται από πιλότος, εκπαιδευτής, σμηναγός και Διοικητής Βάσης στην αναρρίχηση του σε θέσεις επιρροής στην Αιγυπτιακή Πολεμική Αεροπορία ξεκινώντας μια στρατιωτική καριέρα που οδήγησε τελικά στην παντοκρατορία του.

Ο Μουμπάρακ εκλέγεται Αντιπρόεδρος της Αιγύπτου τον Απρίλιο του 1975 και το 1978 διορίσθηκε Αντιπρόεδρος του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Αιγύπτου (NDP). Τρία χρόνια μετά, τον Οκτώβριο του 1981, αναλαμβάνει την προεδρία της χώρας μετά τη δολοφονία του Σάντατ όπου και παρέμεινε εκεί για 30 ολόκληρα χρόνια.

Ιστορική θα μείνει η εκτίμηση του για την αμερικανική εισβολή του 2003 στο Ιράκ, τον Δεύτερο Πόλεμο του Κόλπου με τις ευχές του Μπους. Για τον Μουμπάρακ ο πόλεμος θα “γεννούσε 100 Μπιν Λάντεν”. Επιβεβαιώθηκε.

Το 2008 τιμήθηκε με το Βραβείο Νεχρού για την Διεθνή Κατανόηση, από την πρόεδρο της Ινδίας, Πρατίμπχα Πατίλ.

Αυτός που αρνήθηκε να πεθάνει

Σύμφωνα με το BBC, ο Μουμπάρακ έχει επιζήσει έξι συνολικά δολοφονικών επιθέσεων. Τον Ιούνιο του 1995 φέρεται να έλαβε χώρα μια δολοφονική απόπειρα με εμπλεκόμενη την ισλαμιστική οργάνωση Αλ-Γκαμάα αλ-Ισλαμίγια, ενώ ο πρόεδρος βρισκόταν στην Αιθιοπία για τη Διάσκεψη Κορυφής του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (σημερινής Αφρικανικής Ένωσης). Ακολούθησαν έρευνες και συλλήψεις ισλαμιστών. Το 1999 συνελήφθησαν 20.000 άτομα, τα οποία σχετίζονταν με επαναστατικές ισλαμικές οργανώσεις.

Κατά την περίοδο της προεδρίας του, το 1989, η Αίγυπτος έγινε ξανά δεκτή στους κόλπους του Αραβικού Συνδέσμου.

Στον Πόλεμο στον Κόλπο το 1991, η Αίγυπτος τάχθηκε υπέρ του Κουβέιτ και έστειλε δυνάμεις εναντίον του Ιράκ. Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και τα κράτη του Περσικού Κόλπου χάρισαν στην Αίγυπτο χρέη ύψους περίπου 20 δισ. δολαρίων.[5]

Η κυβέρνηση του προέδρου Μουμπάρακ ενδιαφέρθηκε για την επίλυση του παλαιστινιακού και το 2008 πέτυχε την κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και την Χαμάς.

Ο Μουμπάρακ έχει επικριθεί για διώξεις των πολιτικών του αντιπάλων και για καταστολή της αντιπολίτευσης. Η οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα ανέφερε ότι τα αιγυπτιακά ΜΜΕ κατατάσσονταν το 2006 στην 133η θέση σε 168 χώρες, στον τομέα της ελευθερίας του Τύπου.

Οι επικριτές του Αιγύπτιου προέδρου τον κατηγορούν επίσης για νεποτισμό και εύνοια προς τον γιο του, Αλάα. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος έχει επικριθεί επειδή επέκτεινε τον Νόμο Εκτάκτου Ανάγκης.

Μια Άνοιξη, το τέλος του

Τον Ιανουάριο του 2011 ξέσπασαν πολύνεκρες ταραχές με διαδηλώσεις πολιτών, με αίτημα την παραίτηση του Μουμπάρακ.

Στις 1 Φεβρουαρίου 2011 ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι δεν θα έθετε ξανά υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές. Οι διαδηλωτές απέρριψαν την πρότασή του να παραμείνει ο ίδιος στην εξουσία μέχρι τις επόμενες εκλογές και απείλησαν με την εκδίωξή του. Επίκεντρο των διαδηλώσεων ήταν η πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο.

Στις 11 Φεβρουαρίου και ενώ οι διαδηλώσεις εναντίον του διογκώνονταν ο αντιπρόεδρος Ομάρ Σουλεϊμάν ανακοίνωσε την παραίτησή του Μουμπάρακ από το προεδρικό αξίωμα και τη μεταβίβαση της εξουσίας στο Ανώτατο Συμβούλιο των Ενόπλων Δυνάμεων. Βάσει του συντάγματος οι προεδρικές εξουσίες ανατέθηκαν στον αντιπρόεδρο ή στον πρόεδρο της βουλής.

Στις 2 Ιουνίου 2012 ο Μουμπάρακ καταδικάστηκε από αιγυπτιακό δικαστήριο σε ισόβια κάθειρξη. Μετά το τέλος της δίκης, ο Μουμπάρακ αντιμετώπισε μια σειρά προβλημάτων υγείας, σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στον Τύπο και νοσηλευόταν σε στρατιωτικό νοσοκομείο.

Τον Νοέμβριο του 2014 το δικαστήριο, το οποίο εκδίκασε την έφεση κατά της πρωτοβάθμιας απόφασης, αθώωσε τελικά τον Μουμπάρακ από όλες τις κατηγορίες για τα γεγονότα της Αιγύπτου το 2011.

Στις 13 Ιανουαρίου 2015, με απόφαση του Εφετείου, ακυρώθηκε η μοναδική καταδίκη του Μουμπάρακ που είχε απομείνει, η φυλάκιση 3 ετών για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος.

Στις 4 Απριλίου ξεκίνησε η επαναληπτική δίκη του Μουμπάρακ για διαφθορά στο Εφετείο του Καΐρου όπου και καταδικάστηκε μαζί με τους γιους του με φυλάκιση.

Τον Μάρτιο του 2017 η αιγυπτιακή εισαγγελία αποφάσισε υπέρ της απελευθέρωσης του πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ μετά από αθώωση του από το Εφετείο για τον θάνατο διαδηλωτών το 2011 στη διάρκεια της εξέγερσης που οδήγησε στην πτώση του.

Ο Μουμπάρακ, 87 ετών σήμερα, επιστρέφει στο σπίτι του. Αυτή ήταν η τελευταία δικαστική διαδικασία σε βάρος του Μουμπάρακ.

Και μια αποτίμηση

REUTERS/Mohamed Abd El Ghany

“Όταν ο Μουμπάρακ ανέλαβε πρόεδρος το 1981, μετά τη δολοφονία του Ανουάρ αλ-Σαντάτ από ισλαμιστές, είχε την φήμη αποτελεσματικού, ακόμη και μεταρρυθμιστή. Αν και προσπάθησε να ανακόψει την ανοδική πορεία των ισλαμιστών, επί προεδρίας του η απήχησή τους συνέχισε να διογκώνεται” σχολίασε το BBC σε μια αποτίμηση της 30χρονης προεδρίας του.

“Στη δεκαετία του '90, όταν δεκάδες δυτικοί τουρίστες σκοτώθηκαν σε τρομοκρατική επίθεση στο Λούξορ, ο ακραίος ισλαμισμός άρχισε να χάνει έδαφος. Όμως, η κοινωνία είχε ήδη διχαστεί. Στο βιβλίο του για το Κάιρο, ο δημοσιογράφος Μαξ Ρόντενμπεκ αναφέρει ότι ‘η θρησκεία ανάκτησε τον κεντρικό της ρόλο στην αιγυπτιακή ταυτότητα ο οποίος ήταν υπό αμφισβήτηση επί 100 χρόνια’.

“Επί Μουμπάρακ, η ξένη βοήθεια έρεε προς την Αίγυπτο. Για τη Δύση, ο δικτάτορας παρέμεινε ένας ισχυρός, αξιόπιστος ηγέτης σε μια ασταθή περιοχή. Ως το 2011, η Ουάσινγκτον έστελνε ένα ετήσιο πακέτο βοήθειας ύψους 1,3 δισ. ευρώ, κυρίως με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας.

“Ο Μουμπάρακ πάτασσε συστηματικά όλες τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Όταν τον επέκριναν γι' αυτό οι δυτικοί σύμμαχοί του, εκείνος δικαιολογούσε τις ενέργειές του υπερβάλλοντας για την απειλή που αποτελούσαν οι ισλαμιστές.

“Ομως, όπως διαπιστώνει το BBC, ο Μουμπάρακ ήταν τελικά εκείνος που δημιούργησε τις συνθήκες στις οποίες ένας πρώην ηγέτης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ο Μοχάμεντ Μόρσι, εξελέγη για να τον διαδεχθεί στην προεδρία.