Μπερτ φαν Ρόζεμπεκε: Η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί ασάφειες του Μνημονίου

Ερ: Θεωρείτε ότι η Ελλάδα θα πιάσει τους στόχους του Νοεμβρίου; Αν όχι ποιες θα είναι οι επιπτώσεις;

Απ: Δεν περιμένω να προκύψουν μεγάλες δυσκολίες. Ο Αλέξης Τσίπρας χρειάζεται μια συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους και έχει κάθε συμφέρον σ΄ αυτό το στάδιο να μην τσαντίσει την Ευρωζώνη. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι να δούμε αν η δέσμευση του, θα συνεχιστεί μετά από την αναδιάρθρωση του χρέους.

Ερ: Μετά την επίτευξη της συμφωνίας, φαίνεται ότι η Ελλάδα δε μονοπωλεί τόσο τις ειδήσεις στην Γερμανία. Αυτή είναι ένδειξη σχετικής ικανοποίησης ή απλώς ενδειξη έλλειψης ενδιαφέροντος;

Απ: Η απουσία ειδήσεων για την Ελλάδα στη Γερμανία, αντανακλά την αίσθηση ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, έχει κάνει στροφή 180 μοιρών. Σε πολλές περιστάσεις έχει δείξει προθυμία να συμμορφωθεί με το νέο μνημόνιο. Υπάρχει μια αίσθηση σχετικής ικανοποίησης στην Γερμανία δεδομένης της μεταστροφής Τσίπρα αλλά πιστεύω ότι είναι πολύ εύθραστη. Οι επικείμενες συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης για την πρώτη αξιολόγηση και ακόμα περισσότερο για την ελάφρυνση του χρέους, είναι εξαιρετικά πιθανό να ανάψουν τα αίματα.

Ερ: Εκτιμάτε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να φέρει εις πέρας τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις; Διαβλέπετε προθυμία της κυβέρνησης να τις ολοκληρώσει;

Απ: Νομίζω ότι πρέπει να διαχωρίσουμε τη δημοσιονομική προσαρμογή από τις δομικές μεταρρυθμίσεις. Ο Αλέξης Τσίπρας αφήνει την εντύπωση τι έχει δεσμευτεί να προχωρήσει τις δημοσιονομικές προσαρμογές. Και σε κάθε περίπτωση θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση αν δεν τις πραγματοποιήσει: σε μια τέτοια περίπτωση θα υπήρχε άμεση αντίδραση από την Τρόικα και την Ευρωζώνη, κάτι που θα μπορούσε να καθυστερήσει την εκταμίευση της επόμενης δόσης. Είμαι επιφυλακτικός όσον αφορά την προθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να προβεί σε δομικές μεταρρυθμίσεις. Φαίνεται να υπάρχει ένα κατεστημένο πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων που προσπαθεί να αποφύγει οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις θα έπλητταν τα επιμέρους συμφέροντα, όπως για παράδειγμα, αυτές του Δημοσίου, η απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων και η φορολόγηση των αγροτών. Σε αυτόν τον τομέα δεν περιμένω πολλά από την ελληνική κυβέρνηση. Το μνημόνιο έχει αρκετές ασάφειες σε αυτά τα σημεία δίνοντας περιθώριο για πρωτοβουλίες από τη μεριά της κυβέρνησης. Είναι πιθανό να εκμεταλλευτεί αυτές τις ασάφειες, μην εφαρμόζοντας τα μέτρα που ήδη ψηφίστηκαν από τη Βουλή. Κατά τη γνώμη μου αυτή είναι η καρδιά του προβλήματος. Οι επιταγές του μνημονίου κυρίως είναι συχνά ασαφείς, με αποτέλεσμα η Τρόικα να δυσκολεύεται συχνά να ελέγξει την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων. Διότι άλλο τί αποφασίζεις, άλλο τι εφαρμόζεις.

Ερ: Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα ανεξαρτητοποιηθεί κάποτε από την οικονομική υποστήριξη της Ευρωζώνης;

Απ: Και γιαυτό έχω τις αμφιβολίες μου. Οι Ελληνες δεν θέλουν να τους λέει η Ευρωζώνη τί θα κάνουν και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η πλειοψηφία της κοινής γνώμης δε θα επιθυμούσε την εσαεί χρηματοοικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα. Αυτή η εξάρτηση είναι δυσάρεστη και για την ελληνική δημοκρατία και για την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ερ: Θεωρείτε πως το σενάριο Grexit είναι παρελθόν;

Απ: Δε βλέπω να υπάρχει η πολιτική βούληση για να διωχθεί η Ελλάδα από το κοινό νόμισμα, στο εγγύς μέλλον. Στην απίθανη περίπτωση που η Ελλάδα βγει από την Ευρωζώνη, δεν παύει να έχει άμεση ανάγκη για βαθιές δομικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να ξανακερδίσει την ανταγωνιστικότητά της. Το να παρουσιάσουν οι Ελληνες πολιτικοί ένα τέτοιο πακέτο μεταρρυθμίσεων, στους ψηφοφόρους τους, το θεωρούν ισότιμο της αυτοκτονίας.