Χάιντς Ρίχτερ: Ποιος είναι ο Γερμανός ακαδημαϊκός που είχε προκαλέσει σάλο στην Ελλάδα το 2014

Ποιος είναι, όμως, ο Γερμανός καθηγητής, ο οποίος είχε προκαλέσει με τις τοποθετήσεις του το 2014 ένα πρωτοφανές κύμα οργής στην Ελλάδα;

Ο 82χρονος Χάιντς Ρίχτερ είναι συγγραφέας ιστορικών βιβλίων, τα οποία επικεντρώνονται στη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα το 1941 και ειδικότερα στη Μάχη της Κρήτης. Το ομώνυμο βιβλίο του ήταν εκείνο που προκάλεσε σάλο, καθώς ήταν αυτό για το οποίο κατηγορήθηκε ως αρνητής των εγκλημάτων πολέμου των Ναζί».

Ήταν το Νοέμβριο του 2014, όταν το Πανεπιστήμιο Κρήτης απένειμε στον Ρίχτερ τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα, προκαλώντας την αντίδραση Ελλήνων ιστορικών που υποστήριξαν πως η εργασία του Ρίχτερ αμαυρώνει τη φήμη της αντίστασης των Κρητικών στις δυνάμεις του Άξονα, αποδίδοντας ευγενή κίνητρα στους Ναζί εισβολείς.

Επιπλέον σε συνέντευξή του μίλησε για την καταστροφή στα ελληνικά νησιά και τα χωριά «από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς, τους κομμουνιστές και τους εθνικιστές», κάτι που κάποιοι Έλληνες σχολιαστές θεώρησαν «ηθικό σχετικισμό», που δίνει ίσο βάρος στις ενέργειες των δυνάμεων κατοχής και στους Έλληνες αντάρτες.

Ο Ρίχτερ απέρριψε τις κατηγορίες, δηλώνοντας ότι είναι καθήκον του ως ιστορικός να λέει αυτό που πιστεύει ότι είναι η ιστορική αλήθεια.

Υπερασπίστηκε ακόμη τις απόψεις του, υποστηρίζοντας πως μέχρι τη Μάχη της Κρήτης ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν «σχετικά καθαρός», δηλαδή και οι δύο πλευρές «σέβονταν το διεθνές δίκαιο του πολέμου»

Οι Αρχές του πανεπιστημίου αρχικά απέρριψαν τις αιτιάσεις από Έλληνες πολιτικούς και πανεπιστημιακούς και τις κατηγορίες για μεροληψία.

Τελικά, μετά από επίσημη ενδοπανεπιστημιακή αίτηση, το πανεπιστήμιο αποφάσισε να του αφαιρέσει τον τίτλο τον 2016.

Ο Ρίχτερ δήλωσε ότι αισθάνεται τιμή να είναι, όπως υποστηρίζει, ο δεύτερος Γερμανός που του αφαιρέθηκε ο ακαδημαϊκός τίτλος (μετά τον Τόμας Μαν του οποίου τον τίτλο αφαίρεσε το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας).

Το Νοέμβριο του 2015 στον Ρίχτερ ασκήθηκε δίωξη καθώς, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, στο βιβλίο του σχετικά με τη Μάχη της Κρήτης ορισμένες αναφορές συνιστούσαν «άρνηση εγκλημάτων του ναζισμού σε βάρος του κρητικού λαού με εξυβριστικό περιεχόμενο».

Η υπόθεση απέκτησε πανελλήνια δημοσιότητα καθώς ήταν η πρώτη που δικάστηκε σύμφωνα με τον αντιρατσιστικό νόμο 4285/2014. Ο Ρίχτερ δικάστηκε ερήμην λόγω προβλημάτων υγείας. Την απαλλαγή του κατηγορουμένου ζήτησε ο εισαγγελέας έδρας, Ιωακείμ Κασσωτάκης, ο οποίος στην αγόρευσή του ανέφερε ότι το βιβλίο παρόλο που εμπεριέχει ανακρίβειες και αναλήθειες, δεν εκφράζει ρητορική μίσους.

Στις 10 Φεβρουαρίου του 2016, ο Ρίχτερ κρίθηκε αθώος από όλες τις κατηγορίες, καθώς το δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική τη διάταξη του άρθρου 2 του νόμου 4285/2014 που ποινικοποιούσε την άρνηση γενοκτονιών που έχει αναγνωρίσει η Βουλή των Ελλήνων.

Το έργο του Ρίχτερ έχει επικριθεί στη Γερμανία και την Ελλάδα. Στο έργο του «Στέμμα και Σβάστικα» ο Γερμανός ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ επέκρινε τον Ρίχτερ για σωρεία ανακριβειών και παραποιήσεων που έκανε για να ωραιοποιήσει ζητήματα σχετικά με τον ΕΔΕΣ, όπως η συνεργασία του με τους Γερμανούς και οι ευθύνες του Πυρομάγλου για αυτή, καθώς και για να αυξήσει δυσανάλογα το μερίδιο ευθύνης των Βρετανών για την εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ.

Ο Ραλφ Κλάιν, Γερμανός ιστορικός με ειδίκευση σε θέματα Γερμανών εγκληματιών πολέμου και της απόδοσης των γερμανικών αποζημιώσεων στα θύματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα, σε άρθρο του στο περιοδικό Zeitschrift fur Geschichtswissenschaft επικεντρώθηκε στους ισχυρισμούς Ρίχτερ για την μάχη της Κρήτης ενώ αναφέρει ότι «ο Ρίχτερ εν μέρει βασίζεται σε απροκάλυπτη προπαγάνδα της Βέρμαχτ με τελείως άκριτο τρόπο».

Ο καθηγητής σύγχρονης ιστορίας του Α.Π.Θ .Γ. Μαργαρίτης έκανε λόγο για «παραμύθι» και υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι ο Ρίχτερ δεν είχε κανένα πρόβλημα να υιοθετήσει τον λόγο των Ναζί και των δωσίλογων και μας τα έκανε ιστορία σήμερα ή μάλλον προσπαθεί να τα κάνει ιστορία, γιατί η αντίδραση που συναντά είναι αρκετά ισχυρή.

Ακόμη, ο ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Βερέμης δήλωσε πως τα ιστορικά στοιχεία που χρησιμοποίησε ο Ρίχτερ στο βιβλίο του από τα Γερμανικά αρχεία, ήταν ένα μέσο προπαγάνδας από τον Γκέμπελς εκείνη την εποχή.

Το Φεβρουάριο του 2016 σε μία παρουσίαση του σε αξιωματούχους του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας ο Ρίχτερ επιχειρηματολόγησε ότι είναι ανυπόστατος ο ισχυρισμός ότι η Γερμανία οφείλει να καταβάλει επανορθώσεις και αποζημιώσεις στην Ελλάδα για τα γεγονότα της Κατοχής, αλλά αντιθέτως η Ελλάδα οφείλει ποσά στη Γερμανία.

Τρεις Γερμανοί ιστορικοί, μεταξύ των οποίων ο Χάγκεν Φλάισερ, αρθρογράφησαν εναντίον της θέσης του Ρίχτερ, καταλογίζοντάς του λανθασμένη, παραπλανητική και επιλεκτική χρήση της ιστορικής βιβλιογραφίας και των πηγών και καταλήγοντας ότι «τεμαχίζει και χρησιμοποιεί για τους ισχυρισμούς του επιχειρήματα των δωσιλόγων και των συνενόχων των ναζί».