Νόμπελ Ειρήνης 2021: Η Μαρία Ρέσα αφιερώνει το βραβείο σε όλους τους δημοσιογράφους
Η Φιλιππινέζα δημοσιογράφος Μαρία Ρέσα, η οποία τιμήθηκε μαζί με τον Ρώσο δημοσιογράφο Ντμίτρι Μουράτοφ με το Νόμπελ Ειρήνης, αφιέρωσε το βραβείο της σε «όλους τους δημοσιογράφους στον κόσμο», δεσμευόμενη να συνεχίσει τη μάχη της για την ελευθερία της έκφρασης.
«Είναι πράγματι για όλους τους δημοσιογράφους στον κόσμο», σημείωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο AFP η Ρέσα, μια δεινή επικρίτρια του προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγο Ντουτέρτε.
«Χρειαζόμαστε πραγματικά βοήθεια σε τόσο πολλά μέτωπα - είναι πολύ πιο δύσκολο και επικίνδυνο να είσαι δημοσιογράφος σήμερα», υπογράμμισε.
Η Μαρία Ρέσα έγινε συνιδρύτρια το 2012 της ψηφιακής πλατφόρμας ερευνητικής δημοσιογραφίας Rappler, ένα μέσο που έρριξε φως στον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» που εξαπέλυσε ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Ντουτέρτε, στον οποίο έχουν σκοτωθεί χιλιάδες άνθρωποι και πλέον ερευνάται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Χθες τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης μαζί με τον Ρώσο δημοσιογράφο Ντμίτρι Μουράτοφ για τις προσπάθειές τους «να διαφυλάξουν την ελευθερία της έκφρασης».
Δημοσιογραφικές οργανώσεις στις Φιλιππίνες και υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαιρέτισαν την βράβευση της Ρέσα με το βραβείο Νόμπελ κάνοντας λόγο για "θρίαμβο", σε μια χώρα που κατατάσσεται ως μια από τις πιο επικίνδυνες στον κόσμο για τους δημοσιογράφους.
Η 58χρονη δημοσιογράφος δήλωσε ότι ελπίζει αυτό το βραβείο να αποτελέσει μια προστατευτική ασπίδα για εκείνη και τους άλλους Φιλιππινέζους δημοσιογράφους απέναντι στις σωματικές επιθέσεις και τις απειλές μέσω διαδικτύου.
«Το 'εμείς εναντίον αυτών' δεν δημιουργήθηκε ποτέ από τους δημοσιογράφους, δημιουργήθηκε από τους ανθρώπους στην εξουσία που θέλουν να χρησιμοποιήσουν ένα είδος διακυβέρνησης που διχάζει την κοινωνία», σημείωσε η Ρέσα, περιγράφοντας το βραβείο της «ως μια δόση αδρεναλίνης».
«Ελπίζω ότι αυτό θα επιτρέψει στους δημοσιογράφους να κάνουν καλά τη δουλειά τους, χωρίς φόβο», πρόσθεσε.
Διώξεις, συλλήψεις και απειλές
Από την εκλογή του Ντουτέρτε στην προεδρία, το 2016, η Μαρία Ρέσα και το ειδησεογραφικό μέσο της έχουν υποστεί δικαστικές διώξεις, συλλήψεις και έχουν δεχθεί πολλές απειλές μέσω διαδικτύου.
Ο πρόεδρος Ντουτέρτε έχει χαρακτηρίσει το Rappler ιστότοπο «ψευδών ειδήσεων», και η Ρέσα έχει αποτελέσει στόχο υβριστικών μηνυμάτων στο διαδίκτυο.
«Δεν είμαι μια ξεχωριστή δημοσιογράφος», είχε δηλώσει το 2020 στο AFP, «η δουλειά μου είναι να είμαι ένας πυλώνας (…) ώστε οι συνεργάτες μας να συνεχίσουν να μπορούν να εργάζονται».
Στα τέλη του 2016 η Ρέσα εκτιμούσε ότι δεχόταν μέσω ίντερνετ περισσότερα από 90 υβριστικά μηνύματα την ώρα.
Ο Rappler είναι ένα από τα μέσα που δημοσιοποίησαν σοκαριστικές φωτογραφίες από εκτελέσεις και αμφισβήτησαν τη νομική βάση του πολέμου κατά των ναρκωτικών.
Πρώτη φορά η Ρέσα συνελήφθη τον Φεβρουάριο του 2019 για μια υπόθεση δυσφήμησης και στη συνέχεια δύο μήνες αργότερα όταν ο Rappler κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τη νομοθεσία που απαγορεύει στα μέσα ενημέρωσης να έχουν ξένο ιδιοκτήτη.
Η δημοσιογράφος ήταν μεταξύ των Ανθρώπων της Χρονιάς του περιοδικού Time το 2018 για το έργο της, πριν καν οι συλλήψεις της να προσελκύσουν το διεθνές ενδιαφέρον στο πρόσωπό της.
Στην πρώτη γραμμή στις εμπόλεμες ζώνες
Προτού ιδρύσει τον Rappler, η Ρέσα κάλυπτε εμπόλεμες περιοχές.
«Ξεκίνησα ως ρεπόρτερ το 1986 και εργάστηκα σε πολλές χώρες του κόσμου, με έχουν πυροβολήσει, με έχουν απειλήσει, αλλά δεν έχω γνωρίσει ποτέ έναν τέτοιο αργό θάνατο», αντέδρασε μετά την πρώτη της καταδίκη για δυσφήμηση το 2020.
Επικεφαλής του γραφείου του CNNi στη Μανίλα και στη συνέχεια στη Τζακάρτα, η Ρέσα ειδικευόταν σε θέματα τρομοκρατίας και ασχολήθηκε με διεθνή δίκτυα τρομοκρατών όπως η αλ Κάιντα.
Η Ρέσα, που έχει αποφοιτήσει από το Πρίνστον και έχει αμερικανική και φιλιππινέζικη υπηκοότητα, στη συνέχεια επέστρεψε στις Φιλιππίνες για να αναλάβει τη διεύθυνση ειδήσεων του μεγαλύτερου τηλεοπτικού δικτύου της χώρας, του ABS-CBN.
Το 2012 δημιουργήθηκε ο Rappler με τη φιλοδοξία να προσφέρει μια τολμηρή ματιά στην ειδησεογραφία των Φιλιππίνων μέσω των ρεπορτάζ και της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.