Γρηγόρης Τσιώτος: Το επιστημονικό έργο αποκτά ουσία όταν κάνει τη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων

Στην μακρόχρονη χειρουργική του καριέρα, έχει καταστήσει το όνομά του συνώνυμο των πρωτοποριακών επεμβάσεων με τις οποίες συμβατικά ανεγχείρητοι όγκοι μετατρέπονται σε εγχειρήσιμους, αυξάνοντας το προσδόκιμο ζωής των ασθενών που δίνουν τη δική τους μάχη με τον καρκίνο του παγκρέατος.

Το CNN Greece έχει τη χαρά να φιλοξενεί τον διακεκριμένο χειρουργό, κ. Γρηγόρη Τσιώτο, σε μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης, από τα πρώτα βήματα στην ιατρική και την επιλογή της χειρουργικής ειδικότητας, μέχρι τις μελλοντικές εξελίξεις στην επιστήμη που υπηρετεί, οι οποίες μας γεμίζουν αισιοδοξία για το μέλλον.

Ανήκοντας στη στόφα των μεγάλων χειρουργών που θέτουν εαυτόν και τις επιστημονικές τους γνώσεις στην υπηρεσία των ανθρώπων, με μοναδικό στόχο να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής των ασθενών, ο κ. Τσιώτος αποδεικνύει μέσα από την πορεία της ζωής του ότι για μερικούς ανθρώπους η επιτυχία δεν μπορεί παρά να είναι μονόδρομος.

- Σε ποια ηλικία και γιατί αποφασίσατε ότι θέλετε να γίνετε ιατρός;

Στην 3^η Λυκείου, όταν συνειδητοποίησα ότι το να εργάζομαι επιστημονικά δεν θα είχε κανένα νόημα για μένα εάν δεν κυριαρχούσε στην δουλειά μου η άμεση και συνεχής επαφή με τους ανθρώπους που θα ήταν οι παραλήπτες των επιστημονικών μου γνώσεων και οι γνώσεις αυτές θα έκαναν διαφορά στη ζωή τους.

- Γιατί επιλέξατε την ειδικότητα του χειρουργού και ειδικότερα του πεπτικού;

Χειρουργική είναι η επέμβαση στην ανατομία, ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία του οργανισμού. Αυτή ακριβώς η αλληλεπίδραση ανατομίας-φυσιολογίας μου δημιουργούσε τεράστιο ενδιαφέρον. Κορυφώνεται δε, στο πεπτικό σύστημα διότι εκεί συνυπάρχουν η κυκλοφορία του αίματος, ορμονικοί-βιοχημικοί μηχανισμοί, νευρικές συσχετίσεις, ογκολογία, ανατομικές βλάβες. Συνύπαρξη τόσων πολλών σύνθετων μηχανισμών δεν βρίσκεται σε άλλο τομέα της χειρουργικής. Το πεπτικό είναι ανεξάντλητο.

- Πόσο σημαντικό ρόλο πιστεύετε ότι έπαιξε στην καριέρα σας η εμπειρία σας ως χειρουργός στην φημισμένη Mayo Clinic;

Τον πλέον καθοριστικό. Η Mayo Clinic είναι το κορυφαίο ιατρικό κέντρο των ΗΠΑ και παγκόσμιο κέντρο αναφοράς (world referral center). Μάλιστα, στην ετήσια έκδοση του US News Hospital Rankings, η Mayo Clinic κατατάσσεται πρώτη σε 4 χειρουργικές ειδικότητες, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της χειρουργικής του πεπτικού συστήματος. Αυτό μεταφράζεται σε ύπαρξη πληθώρας περιστατικών (που θεωρούνται σπάνια και δύσκολα για τα άλλα νοσοκομεία), οπότε ο χειρουργός μαθαίνει να αντιμετωπίζει με μεγάλη συχνότητα και επιτυχία, περιστατικά μεγάλης δυσκολίας. Κατά κάποιο τρόπο, γίνονται «συνηθισμένα» γι’ αυτόν. Η πολυετής λοιπόν, εργασία στην Mayo Clinic προσφέρει ευρεία συσσωρευμένη εμπειρία τόσο στην διαγνωστική ακρίβεια, στην αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της εγχείρησης, στην εξατομίκευση, όσο και την αυτοπεποίθηση που εδράζεται σε τεράστια συμπυκνωμένη εμπειρία. Όλα αυτά αντανακλούν στην ποιότητα και το επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρουμε στους ασθενείς μας. Είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να λαμβάνει την ίδια αξιολόγηση, γνωμοδότηση και χειρουργική θεραπεία με αυτή που θα ελάμβανε στο μεγαλύτερο ιατρικό κέντρο των ΗΠΑ.

- Υπάρχουν κάποιοι επιστήμονες που θεωρείτε μέντορες σας;

Οφείλω τα μέγιστα σε όλους τους δασκάλους μου στην Mayo Clinic. Ο David Nagorney είχε οξύτατη αναλυτική σκέψη και με έμαθε να βρίσκω με ακρίβεια τον πυρήνα ενός κλινικού προβλήματος, επιπροσθέτως του να μου μάθει την χειρουργική του ήπατος. Ο Mike Farnell ήταν τεχνικά άριστος χειρουργός και με δίδαξε την χειρουργική του παγκρέατος. Εκείνος με την μεγαλύτερη επίδραση επάνω μου ήταν ο Mike Sarr, παγκόσμια φημισμένος ακαδημαϊκός χειρουργός με τον οποίο έγραψα όλες τις δημοσιεύσεις της Mayo Clinic στις νόσους του παγκρέατος μεταξύ 1993 και 2004. Αυτός με ενέπνευσε να ασχοληθώ με το πάγκρεας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Με όλους διατηρώ στενή τηλεφωνική επικοινωνία και τους συναντώ δύο φορές κάθε χρόνο στην Αμερική.

- Θεωρείστε ένας από τους ελάχιστους χειρουργούς, αν όχι ο μοναδικός, στην Ελλάδα που μπορεί να αντιμετωπίσει περιστατικά καρκίνου του παγκρέατος που άλλοι ίσως δεν αναλαμβάνουν;

Το 2012 αρχίσαμε να αφαιρούμε όγκους παγκρέατος που θεωρούνται ανεγχείρητοι, διότι διηθούν σημαντικότατες φλέβες γύρω από το πάγκρεας. Αυτό γίνεται με την αφαίρεση και των εμπλεκομένων φλεβών μαζί με τον όγκο και αποκατάστασή τους με μόσχευμα. Αυτό αποτελεί το πλέον προχωρημένο στάδιο της χειρουργικής του παγκρέατος διεθνώς. Το 2019 δημοσιεύσαμε σε αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό την πρώτη από την Ελλάδα σειρά 24 τέτοιων εγχειρήσεων επεκτείνοντας την επιβίωση πέρα από το τριπλάσιο. Πρόσφατα, προχωρήσαμε και σε αφαίρεση αρτηριών και δημοσιεύσαμε την πρώτη στην Ελλάδα αφαίρεση κοιλιακής αρτηρίας που εμπλεκόταν στον όγκο και γι’ αυτό θεωρείτο ανεγχείρητος. Τώρα ετοιμάζουμε την δημοσίευση των επόμενων 30 περιστατικών μετατροπής του ανεγχείρητου σε εγχειρήσιμο με αφαίρεση της εμπλεκόμενης πυλαίας φλέβας.

Δείτε την τηλεοπτική συνέντευξη του κου Τσιώτου με θέμα την πρώτη από την Ελλάδα επιστημονική ανακοίνωση για την μετατροπή του ανεγχείρητου καρκίνου του παγκρέατος σε εγχειρήσιμο με αφαίρεση της διηθημένης από τον καρκίνο πυλαίας φλέβας.

Πόσο βαριά είναι αυτή η ευθύνη και ποιο προσδόκιμο ζωής δίνεται πλέον σε έναν ασθενή με καρκίνο παγκρέατος;

Βαρύτατη, γιατί οι ασθενείς αυτοί έρχονται σ’ εμάς αφού πρώτα έχουν επισκεφθεί πολλούς άλλους οι οποίοι θεωρούν τον όγκο ανεγχείρητο. Τους αντιμετωπίζουμε πάντα με ευθύνη, σεβασμό και ρεαλισμό. Τονίζουμε ευθέως ότι δεν μετατρέπονται όλοι οι όγκοι σε εγχειρήσιμους, παρά μόνο το ένα τρίτο. Πάντοτε χρειάζεται πρώτα χημειοθεραπεία και στενή παρακολούθηση. Στατιστικά, η επιβίωση κατά μέσον όρο σε ανεγχείρητο καρκίνο παγκρέατος φτάνει τους 8-10 μήνες. Εάν όμως ο όγκος αφαιρεθεί, ο προσδόκιμος μέσος όρος τριπλασιάζεται ή τετραπλασιάζεται. Έχουμε κάποιους ασθενείς που ζουν 4, 5, 6, ή και 7 χρόνια μετά την εγχείρηση. Αυτό δεν θα ήταν δυνατόν εάν ο όγκος παρέμενε ανεγχείρητος.

Δείτε τι λένε οι ασθενείς του κου Τσιώτου μετά την επέμβαση τους.

Ποιες ειδικότητες ιατρών αποτελούν την ομάδα σας και πόσο ικανοποιημένος είστε από τον τεχνολογικό εξοπλισμό;

Ο τεχνολογικός εξοπλισμός στον χώρο μου είναι επαρκέστατος, εφάμιλλος των μεγάλων αμερικανικών νοσοκομείων. Η τεχνολογία όμως, είναι ένα εργαλείο και ποτέ από μόνη της δεν είναι καθοριστική. Απαιτείται να ξέρεις τί κάνεις, πότε το κάνεις, με ποια στρατηγική, πώς προετοιμάζεις ογκολογικά τον ασθενή, ποιάς έκτασης ριζικότητα είναι επιβεβλημένη για μακροπρόθεσμη επιβίωση. Το να κάνουμε π.χ. μία ογκολογική εγχείρηση ρομποτικά, αλλά όχι με τον απαραίτητο λεμφαδενικό καθαρισμό, είναι καταστροφικό. Αυτό έχει κρίσιμη σημασία και ιδιαίτερα στην market-driven εποχή μας έχει φέρει στην ιατρική κάποιες επιπλοκές.

Στις ΗΠΑ γίνεται μεγάλη προσπάθεια να επανευρεθεί η ισορροπία. Στην χειρουργική μας ομάδα όλοι έχουμε δουλέψει πολλά χρόνια στις ΗΠΑ (δεν κάναμε απλώς ειδικότητα εκεί). Στην ευρύτερη ομάδα έχουμε αγγειοχειρουργό, γαστρεντερολόγους, ογκολόγους, επεμβατικό ακτινολόγο.

Ποιο είναι το Αύριο που πρέπει να περιμένουμε στην αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών από την εξέλιξη της επιστήμης;

Με την πρόοδο της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας προσδοκούμε να αφαιρούμε περισσότερους όγκους, χρησιμοποιώντας προχωρημένες χειρουργικές τεχνικές, αλλά και να βελτιωθεί η επιβίωση στους ασθενείς που αφαιρέθηκε ο όγκος.

Πόσες ώρες την ημέρα εργάζεστε;

Όσο χρειάζεται για τις ανάγκες των ασθενών μας. Ένας μέντοράς μου στην Mayo Clinic έλεγε ότι όταν κάνεις αυτό που σου αρέσει, παύεις πλέον να «δουλεύεις».

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Χειρουργό κ. Τσιώτο Γρηγόριο, Επίκ. Καθηγητής Χειρουργικής Mayo Clinic & Διευθυντής Α΄ Χειρουργικής Κλινικής του Nοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ-ΥΓΕΙΑ, στα τηλ. 210 6867688 & 6972094230 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.digestive-surgery.gr