Σου Φίνλεϊ: Μία από τις πρωτεργάτριες της διαστημικής εποποιΐας της NASA

«Η γυναίκα που ήταν επικεφαλής πίστευε ότι οι άνδρες δεν θα την υπάκουαν και προσλάμβανε μόνο γυναίκες», διηγείται η Σου Φίνλεϊ, 82 ετών σήμερα, η αρχαιότερη γυναίκα εργαζόμενη της NASA.

Η ιστορία της Σου Φίνλεϊ απεικονίζει την διαδρομή τόσων και τόσων γυναικών της εποχής της. Η συμβολή της στα μεγάλα διαστημικά προγράμματα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως και η ιστορία των γυναικών που τις αποκαλούσαν «ανθρώπινα κομπιούτερ» έχει μείνει στην αφάνεια, αν και εξαιρετικά σημαντική: χάρις σε αυτές τις μαθηματικές ιδιοφυίες ο Νιλ Άρμστρονγκ και ο Μπαζ Όλντριν κατάφεραν να περπατήσουν στην Σελήνη, εδώ και 50 χρόνια.

Οι υπολογισμοί τους επέτρεψαν την κατασκευή πυραύλων, την διαμόρφωση των καυσίμων και την ανάπτυξη των κεραιών που θα συνέδεαν τους αστροναύτες με την Γη.

Η Σου Φίνλεϊ αγαπούσε πάντα τους αριθμούς. Στο λύκειο, μάζευε τα «Α» στα θετικά μαθήματα και είχε κερδίσει έναν διαγωνισμό για την επίλυση εξισώσεων της Χημείας νοερά.

Η πρώτη της κατεύθυνση ήταν η Αρχιτεκτονική. Απέτυχε ελλείψει καλλιτεχνικών ικανοτήτων, λέει.

Τότε, υπέβαλε υποψηφιότητα για μία θέση γραμματέως σε αεροναυπηγική εταιρεία. Αλλά ήταν κακή στην δακτυλογράφηση και απέτυχε στο τεστ πρόσληψης.

«Με ρώτησαν: «Σας αρέσουν οι αριθμοί;» Απάντησα: Ω, προτιμώ τους αριθμούς από τα γράμματα», διηγείται γελώντας. Ετσι ξεκίνησε η καριέρα της ως «ανθρώπινου κομπιούτερ».

Η δουλειά της ήταν να κάνει υπολογισμούς με το χέρι και με τις ηλεκτρομηχανικές μηχανές που ονομάζονταν «Fridens».

Μόνο αφού γνώρισε τον σύζυγό της, τον Πίτερ Φίνλεϊ, αποφάσισε να ζητήσει δουλειά στο Jet Propulsion Laboratory, του πανεπιστημίου Caltech. Το εργαστήριο είναι σήμερα το βασικό κέντρο της NASA για την εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος.

Βρέθηκε λοιπόν σε μία υπηρεσία που απαρτιζόταν από διάσημες γυναίκες «ανθρώπινους υπολογιστές».

Ένας άλλος λόγος για την αποκλειστικά γυναικεία σύνθεση της υπηρεσίας, εξηγεί, είναι ότι «οι γυναίκες κοστίζουν λιγότερο. Έτσι είναι πάντα».

Όμως η δουλειά ήταν σπουδαία και γυναίκες γίνονταν σεβαστές από τους άνδρες , θυμάται η Σου.

Η Σου Φίνλεϊ αναγκάσθηκε να σταματήσει να εργάζεται από το 1963 μέχρι το 1969 για να μεγαλώσει τους δύο γιους της, πριν αντιληφθεί ότι η ζωή της νοικοκυράς την οδηγούσε στην κατάθλιψη.

«Ήμουν άχρηστη ως νοικοκυρά», λέει. «Ο ψυχολόγος μου είπε ότι πρέπει οπωσδήποτε να επιστρέψω στην δουλειά».

Κατά την επιστροφή της, βρίσκει το Jet Propulsion Laboratory ριζικά αλλαγμένο. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές με επεξεργαστές έχουν αντικαταστήσει τους ανθρώπους. Για να παραμείνει ανταγωνιστική, η Σου μαθαίνει την γλώσσα προγραμματισμού Fortran.

Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά της, σύμφωνα με την Νατάλια Χολτ στον βιβλίο της «Rise of the Rocket Girls» είναι ότι συνέλαβε μία λύση διάσωσης για το διαστημικό σκάφος Galileo, το οποίο υπέστη το 1989 βλάβη.

Μία από τις κεραίες του δεν άνοιξε την στιγμή που εγκατέλειπε την γήινη τροχιά.

Η Σου Φίνλεϊ ήταν μέλος της ομάδας που έγραψε ένα πρόγραμμα που επέτρεψε την ενίσχυση της ικανότητας του γήινου δικτύου κεραιών της NASA για να μπορέσουν να συλλάβουν τα αδύναμα σήματα που εξέπεμπαν οι υπόλοιπες κεραίες του Galileo.

Το πρόγραμμα δούλεψε και επέτρεψε στο Galileo να στείλει στην γη τις θεαματικές εικόνες ενός κομήτη την ώρα της καταστροφής του ή ακόμη την ανακάλυψη μίας σελήνης σε τροχιά γύρω από έναν αστεροειδή.

Ωστόσο, η αγαπημένη της αποστολή ήταν το πρόγραμμα Vega για την μελέτη της Αφροδίτης, μία συνεργασία το 1985 ανάμεσα στην Σοβιετική Ένωση και άλλες χώρες. Η αποστολή είχε ως στόχο την τοποθέτηση διαστημικών οχημάτων-μπαλονιών στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Ο ρόλος της Σου Φίνλεϊ ήταν να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια των κεραιών για να παρακολουθείται η πορεία των μπαλονιών.

Αργότερα, η ειδικός αυτή στις ραδιοεπικοινωνίες βοήθησε στην προσεδάφιση των οχημάτων Spirit και Opportunity στον Άρη το 2004 και στην αποστολή του Juno σε τροχιά γύρω από τον Δία το 2016.

«Είναι σαν κυνήγι θησαυρού ή μυστηρίου, προσπαθούμε να επιλύσουμε προβλήματα», λέει για την δουλειά της.

Το 2019, η 82χρονη θα μπορούσε κάλλιστα να έχει συνταξιοδοτηθεί, αλλά δεν το έχει σκοπό, όσο η NASA την χρειάζεται.

«Δεν θέλω να σταματήσω. Τίποτε άλλο δεν μ΄ ενδιαφέρει».