Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής: Ποιος ήταν ο κορυφαίος Έλληνας μαθηματικός

Με την δική του γραφή, ο συγγραφέας, Ελπιδοφόρος Ινζτέμπελης καταθέτει τη βιογραφία, τις άγνωστες πτυχές της ζωής του κοσμοπολίτη Έλληνα μαθηματικού, Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή.

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1873 και πέθανε στο Μόναχο στις 2 Φεβρουαρίου1950.

Προσωπικότητα ταλαντούχα, πολυσχιδής. Από τα πανεπιστήμια του Βελγίου και της Γερμανίας, βρέθηκε να οργανώνει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη και να εργάζεται ως μηχανικός στο εργοτάξιο του φράγματος στο Ασουάν. Είχε φιλικές σχέσεις με τον Αϊνστάιν και τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ενώ διέπρεψε ως καθηγητής μαθηματικών.

Το επιστημονικό έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή επεκτείνεται σε πολλούς τομείς των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Αρχαιολογίας. Είχε σημαντικότατη συνεισφορά ιδιαίτερα στους τομείς της πραγματικής ανάλυσης, συναρτησιακής ανάλυσης και θεωρίας μέτρου και ολοκλήρωσης.

Από το 1891 έως το 1895, σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου, στις Βρυξέλλες.

Με την αποφοίτησή του, το 1895, αποδέχτηκε την πρόσκληση του θείου του, Αλέξανδρου Στεφάνου Καραθεοδωρή, ο οποίος ήταν γενικός διοικητής της Κρήτης, και τον επισκέφθηκε στα Χανιά. Εκεί γνωρίστηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στην συνέχεια πήγε στη Μυτιλήνη, όπου μετείχε στην κατασκευή έργων οδοποιίας, ενώ το 1898 πήγε στην Αίγυπτο, για να εργαστεί ως μηχανικός στην βρετανική εταιρεία που κατασκεύαζε το φράγμα στο Ασουάν.

Στην Αίγυπτο συνέχισε να μελετά μαθηματικά συγγράμματα, ενώ έκανε και μετρήσεις στην κεντρική είσοδο της πυραμίδας του Χέοπα, τις οποίες και δημοσίευσε.

Στην Αίγυπτο, ο Καραθεοδωρή κατάλαβε πόσο μεγάλη γοητεία και επιρροή ασκούσαν επάνω του τα Μαθηματικά και συνειδητοποίησε πως η δουλειά του μηχανικού δεν ήταν εκείνη που αναζητούσε το ανήσυχο πνεύμα του. Έτσι το 1900, ο 27χρονος πια Καραθεοδωρή, προς μεγάλη έκπληξη των δικών του, αποφάσισε να εγκαταλείψει το επάγγελμα του μηχανικού και να πάει στην Γερμανία για να σπουδάσει Μαθηματικά.

Για δύο χρόνια παρακολούθησε μαθήματα Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.

Η φήμη του ως μαθηματικού, τον έφερε σε φιλική και επαγγελματική επαφή με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Οι δύο άνδρες γνωρίσθηκαν το 1915 διατήρησαν μια επιστημονική σχέση, στηριγμένη στην αλληλοεκτίμηση και σεβασμό.

Το 1913 έγινε καθηγητής στην έδρας της Μαθηματικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Γκέντινγκεν, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1918. Το 1920, με πρόσκληση του Ελευθερίου Βενιζέλου, ανέλαβε να οργανώσει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη. Η απόφαση του Καραθεοδωρή να επιστρέψει στην πατρίδα του προκειμένου να της φανεί χρήσιμος, παρόλο που μεσουρανούσε στη Γερμανία, είναι μάλλον ενδεικτική της αγάπης του για την Ελλάδα.

Στην Σμύρνη, ο Καραθεοδωρή έμεινε μέχρι την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου, τον Αύγουστο του 1922. Όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην πόλη, ο Καραθεοδωρή κατόρθωσε να διασώσει τη βιβλιοθήκη και πολλά από τα εργαστηριακά όργανα του Ιονίου Πανεπιστημίου και να τα μεταφέρει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το 1922 διορίστηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1923 στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Απογοητευμένος από την κατάσταση των ελληνικών πανεπιστημίων, εγκατέλειψε την Ελλάδα το 1924, για να αναλάβει θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, που εκείνο τον καιρό ήταν το 2ο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Γερμανίας και δίδασκαν σ' αυτό κορυφαία ονόματα.

Το 1930, πάλι με πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ανέλαβε καθήκοντα κυβερνητικού επιτρόπου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, για να βοηθήσει στην αναδιοργάνωση του πρώτου και στην οργάνωση του νεοσύστατου δεύτερου.

Το 1932, επέστρεψε στην έδρα του στο Μόναχο και παρέμεινε στην πόλη αυτή, ακόμα και μέσα στα δύσκολα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τον Δεκέμβριο του 1949, έδωσε την τελευταία του διάλεξη στο Μόναχο. Πέθανε δύο μήνες αργότερα. Η σωρός του ενταφιάστηκε, στις 2 Φεβρουαρίου του 1950, στο Κοιμητήριο Waldfriedhof του Μονάχου.

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες το βιβλίο με τον τίτλο: «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Μυθιστορηματική βιογραφία» από τις εκδόσεις Μένανδρος.

Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη: Το πρώτο, περιέχει την μυθιστορηματική βιογραφία του Καραθεοδωρή. Είναι γραμμένη με γλαφυρό ύφος και μας ταξιδεύει στην ζωή του σπουδαίου Έλληνα μαθηματικού. Περιγράφει την ανέλιξη του Καραθεοδωρή στα γερμανικά πανεπιστήμια και τη φιλική του σχέση με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Παράλληλα γράφει για τη γνωριμία του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τις προσπάθειες που έκαναν για την αναβάθμιση της παιδείας στην Ελλάδα. Τον βλέπουμε, στις προσωπικές του στιγμές, ως οικογενειάρχη και άνθρωπο που αγαπούσε τη δουλειά του. Στο 2ο μέρος ο αναγνώστης πληροφορείται, άγνωστες σημαντικές επιστολές, που ο Καραθεοδωρή συνομιλεί με τον πατέρα του, Στέφανο και την αδελφή του Ιουλία Καραθεοδωρή-Στρέιτ, καθώς και τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Στο 3ο μέρος, μαθαίνουμε το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας Καραθεοδωρή. Όλα αυτά συνοδεύονται από οικογενειακές φωτογραφίες των Καραθεοδωρή και βοηθητικές υποσημειώσεις.

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης κατάγεται από τη Μυτιλήνη και γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε τις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Θεολογίας. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μπέρμιχαμ και μετεκπαιδεύτηκε στο Μόναχο. Εργάστηκε ως δάσκαλος στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για μια τριακονταετία. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και έχει δημοσιεύσει αρκετά διηγήματα, δοκίμια, ποιήματα, κριτικές βιβλίων και συνεντεύξεις με συγγραφείς σε διάφορα βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα Αλβανικά, στα Γερμανικά και στα Ισπανικά. Από το 2002 ζει στο Μενίδι Αιτωλοακαρνανίας.