ΠΡΟΣΩΠΑ

Γιατί η αγιοποίηση της Μητέρας Τερέζας προκαλεί ξανά

Γιατί η αγιοποίηση της Μητέρας Τερέζας προκαλεί ξανά
Γλυπτό προς τιμή της Μητέρας Τερέζας στα Τίρανα/ Wikipedia

“Απαραίτητη προϋπόθεση για να αγιοποιηθεί κάποιος είναι να αναγνωριστούν τουλάχιστον δύο θαύματά του” είναι η καταληκτική φράση στο δημοσίευμα που συνοδεύει την απόφαση του Βατικανού να αγιοποιήσει τη Μητέρα Τερέζα. 

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο που επικαλείται δημοσίευμα της καθολικής εφημερίδας Avvenir, το Βατικανό αναγνώρισε το δεύτερο “ιατρικό θαύμα” της μοναχής που αφορά στην “εξαφάνιση” πολυάριθμων όγκων από τον εγκέφαλο ενός Βραζιλιάνου ασθενή. Ήδη από το 2002, το Βατικανό είχε αναγνωρίσει το πρώτο της “μεταθάνιο” θαύμα της όταν “είχε γιατρέψει από καρκίνο στην κοιλιακή χώρα τη Μόνικα Μέσρα, μια γυναίκα που ανήκε στη φυλή Μπενγκάλι”. H τελετή αγιοποίησης θα πραγματοποιηθεί στις 4 Σεπτεμβρίου του 2016, στη Ρώμη. Μια τελετή που χαιρετήθηκε από πολλούς, μια τελετή που δίνει αφορμή για να θυμηθούμε όλα τα παρακάτω.

Ακαδημαϊκοί εναντίον αγιοσύνης

Ήταν 2013 όταν το γαλλόφωνο περιοδικό Religieuses που μελετά τη θρησκεία και τις επιστήμες απόφασισε να δημοσιεύσει τη μελέτη των ερευνητών δρ. Σερζ Λαρίβ, Τζενεβιέβ Σενάρντ και Κάρολ Σενεσάλ οι οποίοι, αφού ανέλυσαν περίπου τριακόσια ντοκουμέντα σχετικά με τη ζωή της Μητέρας Τερέζας, έφεραν στο φως λεπτομέρειες από τη ζωή της που εκθέτουν την ζωή και το έργο της Καθολικής μοναχής.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το Βατικανό ηθελημένα επέλεξε να παραβλέψει τη σκοτεινή πλευρά της Μητέρας Τερέζας και το γεγονός ότι η ίδια "αντί να ανακουφίζει δόξαζε την ταλαιπωρία των ασθενών που ήταν υπό τη φροντίδα της". Οι Καναδοί ερευνητές ισχυρίστηκαν ότι πολλά από τα ιδρύματα που είχε δημιουργήσει η Μητέρα Τερέζα ήταν ακατάλληλα για τους ενοίκους τους, εξαιτίας της κακής υγιεινής τους, της έλλειψης τροφής, φροντίδας και φαρμακευτικής αγωγής ενώ υποστήριξαν ότι αν και η Μητέρα Τερέζα κατά τη διάρκεια της ζωής της είχε συγκεντρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από φιλανθρωπίες και εράνους, μεγάλο μέρος των ποσών έχουν εξαφανιστεί σε “μυστικούς” τραπεζικούς λογαριασμούς που διαχειριζόταν μόνο η ίδια η μοναχή. Οι ερευνητές δεν θεωρούν ότι η Μητέρα Τερέζα δεν είχε χρήματα για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που είχε υπό την προστασία της.

Η μελέτη προκάλεσε μαζικές αντιδράσεις ακόμη και αν ανακυκλώθηκε από μεγαθήρια της διεθνούς επικαιρότητας όπως το ΒΒC και τους Times Of India. Eπιπλέον οι ερευνητές δεν μπόρεσαν παρά να αμφισβητήσουν τις καλοπροαίρετες προθέσεις μιας γυναίκας που δέχθηκε οικονομική ενίσχυση ακόμη και από τον αιμοσταγή δικτάτορα Ντιβαλιέ που θεωρείται ότι ήταν και ο ηθικός αυτουργός για τις μαζικές δολοφονίες περισσοτέρων από 30.000 Αϊτινών μεταξύ 1957 και 1986.

Οι μελετητές έκαναν λόγο για την αποφασιστικότητα της Μητέρας Τερέζας να εξαπλώσει μια σκληροπυρηνική δεξιά και βαθιά Καθολική ιδεολογία υποστηρίζοντας στην έκθεση τους ότι διέδιδε “υπερβολικά δογματικές αντιλήψεις όσον αφορά, ειδικότερα, στις αμβλώσεις, την αντισύλληψη και το διαζύγιο” ενώ ο δρ. Λαρίβ ισχυρίζεται ότι ένας από τους δημοσιογράφους του βρετανικού BBC, ο Μάλκολμ Μάγκεριτζ, φρόντισε να αναδείξει τη μοναχή στη διεθνή της φήμη αποσιωπώντας αμφίβολες πρακτικές της. Oι δυό τους, αμφότεροι φανατικοί πολέμιοι των εκτρώσεων, είχαν γνωριστεί το 1968 στο Λονδίνο.

Οι Καναδοί ακαδημαϊκοί υποστηρίζουν ότι η αγιοποίηση της εικόνας της Μητέρας Τερέζας ήταν ένα επικοινωνιακό κόλπο παρά μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα και κάνουν λόγο για μια επί τούτου αδιαφορία από το Βατικανό για ύποπτες συναλλαγές και επαφές της ενώ καταγγέλλουν ότι η πλειοψηφία από τις 517 αποστολές της σε 100 χώρες δεν φρόντισαν για την ποιότητα ζωής πολλών που απολάμβαναν τη φροντίδα της καθώς “αρκετοί αφέθηκαν να πεθάνουν”. Η μελέτη που φέρει την υπογραφή ακαδημαϊκών από τα Πανεπιστήμια Οτάβας και Μόντρεαλ προσθέτει ότι το Βατικανό αγνόησε τους ισχυρισμούς γιατρού ο οποίος είχε εκφράσει σοβαρές αντιρρήσεις για ένα θαύμα της Μητέρας Τερέζας, όταν θεράπευσε μια γυναίκα που είχε φυματίωση και κύστη στις ωοθήκες ενώ σύμφωνα με αυτούς η Μητέρα Τερέζα είχε μια περίεργη αντίληψη περί θανάτου και βασάνων.

“Υπάρχει κάτι όμορφο στο να βλέπεις τους φτωχούς να αποδέχονται τη μοίρα τους, να υποφέρουν όπως στα Πάθη του Ιησού” ήταν η απάντηση της Μητέρας Τερέζας στην κριτική που δέχθηκε συχνά κατά τη διάρκεια του έργου της ενώ καταγγέλλουν ότι όταν οι μεγάλες πλημμύρες κόστισαν τη ζωή πολλών στην Ινδία, “η Μητέρα Τερέζα πρόσφερε αναρίθμητες προσευχές και φυλαχτά της Παναγίας, αλλά καθόλου χρήματα”.

Η καθόλου νέα αμφισβήτηση μιας αγιοσύνης

Η The Washington Post αναρωτήθηκε το ίδιο και με δημοσίευμα της τον Φεβρουάριο του 2015 ανέφερε ότι ο επικεφαλής εθνικιστικής μη κυβερνητικής οργάνωσης σκληροπυρηνικών Ινδουιστών (RSS) αμφισβήτησε τις προθέσεις της. “Είναι θεάρεστο έργο να δουλεύεις για ένα σκοπό με ανιδιοτέλεια. Αλλά η δουλειά της Μητέρας Τερέζας είχε ύψιστο κίνητρο να προσηλυτίσει” σχολίασε ο Mohan Bhagwat στα εγκαίνια ορφανοτροφείου στο Rajasthan της Ινδίας σύμφωνα με τους Times Of India.

Η δήλωση του προκάλεσε τις αναμενόμενες αντιδράσεις αλλά και κάποιες που δεν περίμενε ο ίδιος καθώς ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της χώρας Arvind Kejriwal απαίτησε από το RSS να απολογηθεί για αυτή την “ευγενή ψυχή” που της απονεμήθηκε και Νόμπελ Ειρήνης για τη φιλανθρωπία της.

Τα λόγια του εθνικιστή Ινδού βρίσκουν απρόσμενο σύμμαχο σε όλα κατήγγειλε ο άθεος, έγκριτος, δαιμόνιος και πολυγραφότατος συγγραφέας και δημοσιογράφος των Vanity Fair και New Yorker Κρίστοφερ Χίτσενς ήδη από το 1994 στο ντοκιμαντέρ του για το πρόσωπο της “Hell's Angel”.

O Χίτσενς δεν ήταν μόνος επικριτής της Μητέρας Τερέζας από τα Σκόπια. Η βρετανική ιατρική επιθεώρηση Lancet έχει υπάρξει επικριτική για τις συνθήκες περίθαλψης σε ιδρύματα της μοναχής. “Αν η εξαιρετική εικόνα της Μητέρας Τερέζας, όπως μεταφέρεται στη συλλογική φαντασία, έχει ενθαρρύνει ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες αφοσιωμένες αληθινά σε ανθρώπους που συνθλίβονται από τη φτώχεια, αυτό δεν μπορεί παρά να μας κάνει να χαιρόμαστε” σημείωνε ο δρ. Λαρίβ στην έκθεση του από τον Καναδά. Θαύμα του μάρκετινγκ ή θαύμα σκέτο;

Το Βατικανό ήδη αποφάσισε.