Ρέισι Τέιλορ: ο ομαδικός βιασμός της ηρωίδας της Όπρα Γουίνφρεϊ στις Χρυσές Σφαίρες

Παραλαμβάνοντας το βραβείο Cecil B. DeMille για το σύνολο της καριέρας της, η 'Οπρα που είναι και ηθοποιός εξήρε την εκστρατεία κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης #MeToo ("Και εγώ") που άρχισε μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου Γουάινστιν και που ενθαρρύνει τις γυναίκες, θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και επίθεσης, να μιλούν δημόσια για τη δική τους εμπειρία.

Η 63χρονη Γουίνφρεϊ απέτισε φόρο τιμής στη μνήμη της Ρέισι Τέιλορ, μιας Αφροαμερικανής από την Αλαμπάμα που είχε τολμήσει να αναφέρει στις αρχές τον ομαδικό βιασμό της από έξι λευκούς άνδρες το 1944 και η οποία πέθανε τον Δεκέμβριο, λίγο πριν από τα 98α γενέθλιά της.

Με το film της Νάνσι Μπουίρσκι The Rape of Recy Taylor να έχει εντυπωσιάσει στην πρόσφατη Μόστρα της Βενετίας ο βιασμός της Ρέισι Τέιλορ την 3η Οκτωβρίου του 1944 στο Αμπεβιλ της Αλαμπάμα από έξι λευκούς νεαρούς άνδρες είναι πιο επίκαιρος από ποτέ.

Ο βιασμός της Τέιλορ συνέβη το απόγευμα όταν εκείνη επέστρεφε από την εκκλησία στο παιδί και το σύσυγο της. Υπό την απειλή όπλου, βιάστηκε ομαδικά και η Τέιλορ δεν έκλεισε το στόμα της -όπως θα περίμεναν όλοι.

Η Τέιλορ διεκδίκησε δικαιοσύνη σε ένα δικαστήριο λευκών. Το ιστορικό γεγονός σηματοδότησε την αρχή του πιο ενεργού κοινωνικού κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών και άνοιξε το δρόμο στη Ρόζα Σπαρκς της Εθνικής Ενωσης για την Πρόοδο των Εγχρωμων Ατόμων (NAACP) με αποκορύφωμα το μποϋκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερυ το 1955.

Εάν η Τέιλορ δεν είχε μιλήσει ανοιχτά η Παρκς δεν θα είχε αλλάξει την ιστορία αρνούμενη να παραχωρήσει τη θέση της σε ένα λευκό επιβάτη την 1η Δεκεμβρίου του 1955.

Αλυσιδωτές αντιδράσεις

Μέχρι το Νοέμβριο του 1956, στα λεωφορεία του Μοντγκόμερυ στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ ίσχυε ο φυλετικός διαχωρισμός.

Σύμφωνα με το σχετικό νόμο, οι λευκοί επιβάτες που έμπαιναν σε ένα λεωφορείο κάθονταν στις μπροστινές θέσεις, ενώ οι μαύροι επιβάτες στις πίσω θέσεις και έπρεπε να υπάρχει πάντα μια κενή σειρά ανάμεσα στα δύο μέρη, ώστε αυτά να διαχωρίζονται. Αν το λεωφορείο ήταν γεμάτο και έμπαινε ένας λευκός επιβάτης, οι μαύροι επιβάτες που κάθονταν στην πρώτη σειρά του πίσω μέρους, έπρεπε να σηκωθούν προκειμένου αυτός να καθίσει και να δημιουργηθεί μια νέα κενή σειρά. Οι συγκεκριμένοι μαύροι επιβάτες παρέμεναν όρθιοι όπως και εκείνοι που ανέβαιναν σε ένα γεμάτο λεωφορείο.

Ο νόμος αυτός κηρύχθηκε αντισυνταγματικός από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, τον Νοέμβριο του 1956, ύστερα από το μποϋκοτάζ των λεωφορείων που κράτησε περισσότερο από ένα χρόνο.

Την 1η Δεκεμβρίου του 1955 η 42χρονη ράφτρα Ρόζα Παρκς, γραμματέας του παραρτήματος του NAACP (National Association for the Advancement of Colored People) στο Μοντγκόμερυ, αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό άντρα, με αποτέλεσμα να συλληφθεί. Την επομένη αφέθηκε ελεύθερη αφού πλήρωσαν την εγγύηση ο E.D.Nixon, πρόεδρος του τοπικού παραρτήματος του NAACP και ο Clifford Durr.

Ο Νίξον ήθελε να χρησιμοποιήσει τη σύλληψη της Παρκς, που είχε κύρος και φήμη στην μαύρη κοινότητα του Μοντγκόμερυ, προκειμένου να ξεσηκώσει τους μαύρους συμπολίτες του κατά των νόμων που επέβαλαν το φυλετικό διαχωρισμό σε διάφορες εκφάνσεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Την ίδια μέρα η θρησκευτική ηγεσία του μαύρου πληθυσμού στο Μοντγκόμερυ συγκεντρώθηκε στην εκκλησία όπου ήταν πάστορας ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για να αποφασίσει αν θα προχωρούσαν σε μποϋκοτάζ των λεωφορείων. Προτάθηκε να γίνει το μποϋκοτάζ, με αίτημα, όμως, όχι την κατάργηση συνολικά της νομοθεσίας που επέβαλε το φυλετικό διαχωρισμό, αλλά η διαχωριστική γραμμή στα λεωφορεία να είναι σταθερή και να μην υποχρεώνονται οι μαύροι επιβάτες να δίνουν τη θέση τους στους λευκούς.

Η ηγεσία των μαύρων κατοίκων του Μοντγκόμερυ έκανε αυτή τη συμβιβαστική πρόταση,γιατί πίστευε ότι το αίτημα για πλήρη κατάργηση του φυλετικού διαχωρισμού στα λεωφορεία δε θα γινόταν εύκολα αποδεκτό από την πλευρά των λευκών.

Συγχρόνως τέθηκαν και άλλα αιτήματα μεταξύ των οποίων να συμπεριφέρονται ευγενικά οι οδηγοί σε όλους τους επιβάτες και να προσληφθούν και μαύροι οδηγοί στα λεωφορεία. Η πρόταση έγινε δεκτή και αποφασίστηκε το μποϋκοτάζ να γίνει στις 5 Δεκεμβρίου, την ημέρα της δίκης της Ρόζας Παρκ.

Πράγματι στις 5 Δεκεμβρίου του 1955 ελάχιστοι μαύροι χρησιμοποίησαν τα λεωφορεία στην πρωτεύουσα της Αλαμπάμα. Η επιτυχία του μποϋκοτάζ οδήγησε στην απόφαση για συνέχιση του. Το μποϋκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερυ κράτησε συνολικά 381 ημέρες. Οι περισσότεροι μαύροι της περιοχής το διάστημα αυτό πήγαιναν στις δουλείες τους και γενικότερα μετακινούνταν είτε με ιδιωτικά αυτοκίνητα είτε με κάρα και ποδήλατα είτε με τα πόδια. Εκείνες τις ημέρες πολύ συνηθισμένο ήταν το φαινόμενο να χρησιμοποιούν πολλοί άνθρωποι μαζί ένα ιδιωτικό αυτοκίνητο (car-pooling).

Όταν, δε, οι αρχές τις πόλης, για να εμποδίσουν το συγκεκριμένο τρόπο μετακίνησης, ζήτησαν από τις τοπικές ασφαλιστικές εταιρίες να μην ασφαλίζουν τα εν λόγω αυτοκίνητα, η ηγεσία των μαύρων του Μοντγκόμερυ στράφηκε στο Lloyd`s στο Λονδίνο. Επίσης οι μαύροι ταξιτζήδες χρέωναν την κούρσα μόλις 10 σεντς, όσο δηλαδή κόστιζε το εισιτήριο στα λεωφορεία. Όταν αυτό έγινε γνωστό, οι αρχές της πόλης αποφάσισαν να επιβάλλονται πρόστιμα σε όσους χρέωναν την κούρσα λιγότερο από 45 σεντς.

Η συνέχιση του μποϋκοτάζ και η μεγάλη συμμετοχή σε αυτό είχε ως συνέπεια και την αύξηση της συμμετοχής λευκών κατοίκων της πόλης, που ήταν αντίθετοι στην κατάργηση του φυλετικού διαχωρισμού ή πλήττονταν οικονομικά από το μποϋκοτάζ, στο White Citizen's Council. Άτομα που συμμετείχαν στο μποϋκοτάζ έγιναν πολλές φορές στόχος επιθέσεων. Εμπρηστικές επιθέσεις έγιναν και εναντίον των σπιτιών των Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και Ralph Abernathy`s αλλά και εναντίον τεσσάρων εκκλησιών της μαύρης κοινότητας του Μοντγκόμερυ.

Κατά τη διάρκεια του μποϋκοτάζ συνελήφθησαν για παρακώληση συγκοινωνιών 156 άτομα μεταξύ των οποίων και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Καταδικάστηκε σε πρόστιμο 500$ ή φυλάκιση 386 ημερών.Τελικά έμεινε στη φυλακή δύο εβδομάδες.

Στις 4 Ιουνίου του 1956 τοπικό δικαστήριο της Αλαμπάμα έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο για το φυλετικό διαχωρισμό στα λεωφορεία. Εναντίον της απόφασης αυτής ασκήθηκε έφεση και στις 13 Νοεμβρίου του ίδιου έτους το Ανώτατο δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής δέχτηκε την απόφαση του τοπικού δικαστηρίου. Έτσι υποχρεώθηκαν οι αρχές του Μοντγκόμερυ να επιτρέψουν στους μαύρους επιβάτες των λεωφορείων να κάθονται οπουδήποτε.

Το μποϋκοτάζ στο Μοντγκόμερυ αποτέλεσε μία από της πρώτες νίκες του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα στις Ηνωμένες Πολιτείες και ανέδειξε ως ηγετική του μορφή τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Η Ρέσι Τέιλορ και η Ρόζα Σπαρκς είναι ακόμη εδώ για τη Γουίνφρεϊ και τις ΗΠΑ στη σκιά των σεξουαλικών εγκλημάτων στο χώρο εργασίας.

"Κτηνώδεις άντρες"

Η 'Οπρα Γουίνφρεϊ εξέφρασε λύπη για μια "κουλτούρα που καταστράφηκε από άνδρες ισχυρούς και κτηνώδεις". "Εδώ και πάρα πολύ καιρό, οι γυναίκες δεν ακούγονταν ούτε γίνονταν πιστευτές αν τυχόν τολμούσαν να πουν την αλήθεια και να βρεθούν απέναντι στη δύναμη αυτών των ανδρών. Αλλά αυτό τελείωσε για αυτούς!", δήλωσε σε μια αίθουσα όπου οι θεατές στέκονταν όρθιοι και ορισμένοι είχαν δάκρυα στα μάτια.

"Συνεπώς, θέλω όλα τα νέα κορίτσια που τώρα παρακολουθούν να ξέρουν ότι μια νέα εποχή διαφαίνεται στον ορίζοντα", πρόσθεσε η σταρ της αμερικανικής τηλεόρασης και αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία "Time's up" ("Τελείωσε ο χρόνος") που δημιουργήθηκε από εκατοντάδες ηθοποιούς, ανάμεσά τους η Νάταλι Πόρτμαν και η Ρις Γουίδερσπουν, για τη χρηματοδότηση της υπεράσπισης θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης στην εργασία.

"Και όταν τελικά έρθει αυτή η νέα εποχή, αυτό θα συμβεί γιατί πάμπολλες θαυμάσιες γυναίκες --πολλές από τις οποίες βρίσκονται απόψε σε αυτήν την αίθουσα-- και κάποιοι περισσότερο θαυμάσιοι άνδρες αγωνίζονται άοκνα για να διασφαλίσουν ότι αυτές θα γίνουν οι ηγέτες που θα μας οδηγήσουν σε μια εποχή όπου πλέον μάλλον κανείς δεν θα έχει να πει 'MeToo'", δήλωσε η Γουίνφρεϊ χαιρετίζοντας επίσης τον ρόλο του Τύπου. "Αυτή η ασίγαστη προσήλωση στην αποκάλυψη της απόλυτης αλήθειας είναι που μας εμποδίζει να κλείνουμε τα μάτια στη διαφθορά και στην αδικία. Θέλω να τονίσω ότι περισσότερο από ποτέ σήμερα προσδίδω σημασία στον Τύπο, καθώς προσπαθούμε να πορευτούμε σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς".