Προεδρία της Εσθονίας: 19 κράτη-μέλη και όχι 8 έλαβαν μέρος στο Συνέδριο

Παρά τις πληροφορίες για συμμετοχή 8 χωρών, οι οποίες όπως ανακοίνωσε η προεδρία είναι ψευδείς, 19 κράτη μέλη της ΕΕ εκπροσωπήθηκαν στο συνέδριο και μόνο ένα κράτος μέλος, η Ελλάδα, δήλωσε άρνηση να παραστεί, ή εξέφρασε οποιαδήποτε αντίρρηση για το περιεχόμενο των εκδηλώσεων μνήμης.

Παράλληλα, η προεδρία ξεκαθαρίζει ότι μια διακήρυξη που υπεγράφη από 8 κράτη μέλη αφορά μια πρωτοβουλία προ δύο ετών για την εγκαθίδρυση ενός Συμβουλίου Διερεύνησης Εγκλημάτων Κομμουνιστικών Καθεστώτων (Council for Investigation of Crimes of Communist Regimes - CICROC) που ξεκίνησε στο Ταλίν στις 23 Αυγούστου 2015. Δεν αφορά όμως το συνέδριο.

O στόχος του CICROC είναι "να εντοπίσει τους δράστες αυτών των εγκλημάτων και να διευκολύνει τη διεθνή συνεργασία εν προκειμένω, να αναπτύξει τη γενική συνείδηση των θηριωδιών που διαπράττουν τα κομμουνιστικά καθεστώτα και μέσω αυτών να συμβάλει στη βελτίωση των εν λόγω ερευνών και διώξεων".

Oι Υπουργοί που μετείχαν σε πρωινή άτυπη συνάντηση των Υπουργών Δικαιοσύνης της ΕΕ (JHA) στις 23 Αυγούστου, ενημερώθηκαν για την εξέλιξη της πρωτοβουλίας στην οποία από το 2015 μετέχουν εκπρόσωποι οκτώ χωρών. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Προεδρίας, οι υπουργοί εξέφρασαν το σεβασμό τους για όλα τα θύματα ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων. Στην πρωτοβουλία για την προώθηση του CICROC συμμετείχαν οι αντιπροσωπείες των υπουργείων Δικαιοσύνης της Κροατίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Ουγγαρίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας - 8 κράτη μέλη της ΕΕ, αυτό όμως δεν έχει σχέση με το συνέδριο (η ενημέρωση έγινε στις 9:00 το πρωί και το συνέδριο στις 14:00).

Πηγές της Εσθονικής Προεδρίας εξέφρασαν έκπληξη για την είδηση και παρέπεμψαν στο επίσημο και δημόσια προσβάσιμο οπτικοακουστικό και ψηφιακό υλικό των χθεσινών ολοήμερων εκδηλώσεων. Επιπλέον εξηγούν ότι στο συνέδριο ήταν προγραμματισμένο (από τις 9 Αυγούστου) να τοποθετηθούν 6 ειδικοί ομιλητές. Στο συνέδριο, επιπλέον, δεν ετέθη ποτέ θέμα επίσημης εκπροσώπησης, καθώς πρόκειται για άτυπη συνάντηση, ενώ ο αριθμός "8" που διακινήθηκε, δεν προκύπτει από καμία καταμέτρηση. Η μόνη άρνηση συμμετοχής, λένε οι διοργανωτές ήταν αυτή της Ελλάδας. Στο ζήτημα αναφέρθηκε και ο Υπουργός Δικαιοσύνης της Εσθονίας, που εξήγησε ότι "το πρόβλημα δεν ήταν η συμμετοχή ή όχι του Έλληνα Υπουργού, αλλά η δήλωσή του".

Οι εκδηλώσεις μνήμης της 23ης Αυγούστου βρέθηκαν στο στόχαστρο των "fake news" ήδη από την προηγούμενη των εκδηλώσεων με ρωσικό πρακτορείο να μεταδίδει ότι "μετά τις αντιδράσεις οι διοργανωτές τροποποίησαν κείμενα της εκδήλωσης". Η Εσθονική Προεδρία διέψευσε επίσημα πως κάτι τέτοιο συνέβη και το συνέδριο διεξήχθη κανονικά με τον αρχικό του τίτλο.

Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Εσθονίας, Urmas Reinsalu, δήλωσε ότι η καταδίκη όλων των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των μαζικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται από όλα τα ολοκληρωτικά και αυταρχικά καθεστώτα αποτελεί τη βάση της μνήμης και πρέπει να θυμόμαστε τα θύματα όλων αυτών των καθεστώτων.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης, πραγματοποιήθηκε τελετή αναμνηστικής εκστρατείας από τη στήλη Victory of War της Ανεξαρτησίας και ένα συνέδριο «Η κληρονομιά των εγκλημάτων των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη του 21ου αιώνα» που πραγματοποιήθηκε στο Tallinn Creativ Hub. Η συγκέντρωση της Ευρωπαϊκής Ημέρας της Μνήμης ολοκληρώθηκε με την έναρξη της έκθεσης «Η Εποχή του Κομμουνισμού» στο Εμπορικό Κέντρο Σκόνης της Εσθονίας.

Την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης, εκπρόσωποι των αντιπροσωπειών της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, της Κροατίας, της Σλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας προέβησαν σε κοινή δήλωση, η οποία ανέφερε ότι "κάτω από τις κομμουνιστικές δικτατορίες στην Ευρώπη, εκατοντάδες χιλιάδες αθώοι εκτελέστηκαν, σκοτώθηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, αναγκάστηκαν να εκτελέσουν καταναγκαστικά έργα, ή απελάθηκαν. Καμία διαδικασία αναζήτησης αλήθειας και δικαιοσύνης συγκρίσιμη με εκείνη που διεξήχθη από τη διεθνή κοινότητα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ενάντια στους δράστες των ναζιστικών εγκλημάτων έχει αναληφθεί στα περισσότερα από 25 χρόνια που πέρασαν από την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη . Η μνήμη των θυμάτων των κομμουνιστικών καθεστώτων απαιτεί την έρευνα και τη δίωξη των δραστών αυτών των εγκλημάτων".