Η ομίχλη στη διαπραγμάτευση και τα σενάρια διακομματικής συναίνεσης

Ο τίτλος της ποιητικής ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου αποδίδει με γλαφυρότητα μια διαπραγμάτευση:

- Την οποία όλοι ορκίζονται ότι θέλουν να ολοκληρώσουν το συντομότερο, αλλά αυτή τραβάει σε μάκρος, χωρίς ορατό τέλος,

- Στην οποία σταθερά "σημειώνεται πρόοδος", αλλά εξίσου σταθερά "υπάρχει δουλειά να γίνει ακόμα", κατά την οποία, τέσσερις ολόκληρους μήνες μετά την έναρξή της, ορισμένοι "παίχτες" εξακολουθούν να κρατάνε κρυφά τα χαρτιά τους.

Η κατάσταση είναι τόσο θολή που κάθε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη. Αν και η ολοκλήρωση της αξιολόγησης (πιθανόν στις αρχές με μέσα Μάη) παραμένει το πιο πιθανό σενάριο, αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να αποκλειστεί ολοκληρωτικά το σενάριο της κατάρρευσης των συνομιλιών, τουλάχιστον όσο το ΔΝΤ επιμένει στην πολύ σκληρή γραμμή του.

Συνταξιοδοτικό κι εργασιακά

Αν και από τις Βρυξέλλες, δεν δόθηκαν πολλά στοιχεία για την πορεία των διαπραγματεύσεων, την κατάσταση φώτισε αρκετά ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις. Ο κ. Ράις είπε έχει υπάρξει πρόοδος αλλά θα απαιτηθεί περισσότερη δουλειά για να γεφυρωθούν οι εναπομείνασες διαφορές. Με πιο απλά λόγια, "δεν τα έχουμε βρει", αλλά "ούτε και τα έχουμε σπάσει".

Το μείζον πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι ότι τα ανοιχτά ζητήματα είναι τα πλέον "ευαίσθητα" για τα μέλη και το πολιτικό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς μπορεί να αντέξει μια αριστερή κυβέρνηση την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων; Επιπλέον, πώς μπορεί να κόψει κανείς με μιας τις συντάξεις κατά περίπου 15%, όταν αυτές πετσοκόβονται επί επτά συναπτά έτη;

Από την άλλη μεριά, εργασιακό και συνταξιοδοτικά αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες για το ΔΝΤ –"ιδεολογικές εμμονές", τις ονομάζει η κυβέρνηση. Το ΔΝΤ επιμένει (κατά μία άποψη) γιατί θεωρεί απαραίτητες τις αλλαγές σε εργασιακά και συνταξιοδοτικό, προκειμένου να σταθεροποιηθεί σε βάθος χρόνου η οικονομία. Άλλωστε ανάλογες πολιτικές έχει επιβάλει σε όλες τις χώρες υποβλήθηκαν σε "πρόγραμμα διαρθρωτικών προσαρμογών" του Ταμείου.

Κατά μια άλλη άποψη, όμως, πιο συνωμοσιολογική, το ΔΝΤ υιοθετεί ανυποχώρητη στάση στα συγκεκριμένα ζητήματα γιατί γνωρίζει ότι αυτά ακριβώς "πονάνε" την κυβέρνηση. Δηλαδή, καθυστερεί τη συμφωνία μέχρι, τουλάχιστον, την εαρινή σύνοδό του Ταμείου, στις 21 Απριλίου στην Ουάσιγκτον, οπότε θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για τη συμμετοχή του ή μη στο ελληνικό πρόγραμμα.

Οι δανειστές έχουν επιλογές

Ο Ράις έβγαλε και δεύτερη είδηση χτες, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να ζητηθούν από τη ΝΔ "διαβεβαιώσεις" αν επέλθει συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών, με το ΔΝΤ εντός του προγράμματος. Σε διάστημα 48 ωρών είναι ο τρίτος ανώτερος αξιωματούχος των δανειστών που αναφέρεται σε σενάρια διακομματικής συναίνεσης. Είχαν προηγηθεί, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, οι Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και Μισέλ Σαπέν. Η αναφορά στα σενάρια συναίνεσης λειτουργεί, βέβαια, ως μοχλός πίεσης σε δύο κατευθύνσεις.

Προς την κατεύθυνση της κυβέρνησης, η οποία λαμβάνει το μήνυμα (όπως το είχαν λάβει παλιότερα οι κυβερνήσεις Παπανδρέου και Σαμαρά) ότι οι δανειστές έχουν πληθώρα επιλογών στο ελληνικό πολιτικό σύστημα και, επομένως, δεν "παντρεύονται" με κανέναν.

Προς την κατεύθυνση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία λαμβάνει το μήνυμα ότι δεν πρέπει να σηκώνει πολύ τους αντιπολιτευτικούς τόνους γιατί όχι μόνο θα είναι υποχρεωμένη ως κυβέρνηση να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, αλλά και γιατί μπορεί να χρειαστεί να τα συνυπογράψει ως αντιπολίτευση –όπως έγινε δηλαδή το καλοκαίρι του 2015.

Εν ολίγοις, και οι δύο, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, μην κάνετε και πολλή φασαρία!...