Στα άκρα κυβέρνηση-Πανούσης εν μέσω θεσμών και προσφυγικού

Παρά τα πιεστικά ζητήματα του προσφυγικού και των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς, η κυβέρνηση δεν δείχνει σε καμία περίπτωση διατεθειμένη να αφήσει να αιωρούνται υπονοούμενα για σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και των στελεχών του με την τρομοκρατία, καθώς γύρω από τον πρώην υπουργό Προστασίας του Πολίτη φαίνεται πως ανασυσταίνεται αντιπολιτευτικό μέτωπο στα μέτρα της έντασης και των πρακτικών της περιόδου του δημοψηφίσματος.

Μέσα σε διάστημα μόλις πέντε ημερών, οι παλαιότερες αιτιάσεις του Γιάννη Πανούση ως υπουργού περί «αριστεράς του τίποτα», εμπλουτισμένες με τις σοβαρές καταγγελίες του για απειλές κατά της ζωής του, έχουν μεταφερθεί στο επίπεδο καταγγελίας του κυβερνώντος κόμματος ως αντιδημοκρατικού παράγοντα πολιτικής διαφθοράς και πολιτειακής εκτροπής.

Η «προβληματική» σχέση της Αριστεράς

Έχοντας τη στήριξη της αντιπολίτευσης και μερίδας μέσων ενημέρωσης, που τα τελευταία χρόνια διακρίνονται για τη γενικότερη αντίθεσή τους σε ό,τι συνιστά αριστερή πολιτική και στους εκφραστές αυτής, ο Γιάννης Πανούσης επιμένει με δημόσιες παρεμβάσεις και ασυνήθιστη γλώσσα να κατηγορεί ευθέως την κυβέρνηση αλλά και προσωπικά τον πρωθυπουργό, για αυτό που σε πρώτη ανάγνωση ερμηνεύεται από τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ ως «σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία»· ερμηνεία που γίνεται πεποίθηση όσο μετακινείται κανείς δεξιότερα στο φάσμα συχνοτήτων του εκλογικού σώματος.

Η κίνηση των υπουργών Δικαιοσύνης Νίκου Παρασκευόπουλου και Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα να καταθέσουν χθες Τετάρτη (11/11) μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου για την διαρροή των απόρρητων εγγράφων, τα οποία φέρεται να έχει στην κατοχή του ο κ. Πανούσης, προκάλεσε το ξέσπασμα του τελευταίου.

Ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη με γραπτή του ανακοίνωση έκανε λόγο για «νέα, ολοκληρωτικού τύπου αντίληψη και πρακτική», «κατασταλτική κυβερνητική πολιτική», «κράτος και παρακράτος», «χρήσιμους ηλίθιους» και «κύκλο αριστερών του τίποτα». Ο Γιάννης Πανούσης επαναδιατύπωσε με αυτόν τον τρόπο παλαιότερα επιχειρήματά του, όπως δημοσιεύονταν σε άρθρα-παρεμβάσεις του όσο ήταν υπουργός και αφορούσαν στην προβληματική κατ' αυτόν σχέση της Αριστεράς με τα ζητήματα ασφαλείας.

Η πρώτη τέτοια αναφορά είχε γίνει σε άρθρο του στα Νέα («Νοείται Αριστερά του Τίποτα;») στις 3 Απριλίου, με αφορμή το τότε κύμα καταλήψεων δημοσίων κτιρίων με αίτημα την κατάργηση των φυλακών υψίστης ασφαλείας. Η πρωτοσέλιδη δημοσίευση του άρθρου είχε προκαλέσει αμηχανία στο Μαξίμου, που εκείνη τη φορά επέλεξε να μην δώσει συνέχεια, διαμηνύοντας ότι το άρθρο δεν αφορά ούτε στην πολιτική της κυβέρνησης, ούτε στα στελέχη και τους υποστηρικτές της. Ο ίδιος ο κ. Πανούσης σε γραπτή του δήλωσή τόνιζε ότι «με τις γραπτές μου παρεμβάσεις στηρίζω τον πρωθυπουργό και συνολικά την κυβέρνηση στο δύσκολο έργο της. Όλα τα υπόλοιπα είναι αυθαίρετες ερμηνείες και ύποπτες στρεβλώσεις».

Οι δημόσιες τοποθετήσεις του πρώην υπουργού κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών παραμονής του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία προκαλούσαν οργή ανάμεσα στα στελέχη και τους ψηφοφόρους του κόμματος. Στο πρόσωπό του η βάση του κόμματος έβλεπε έναν διάδοχο της κατασταλτικής πολιτικής των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Η δε παραμονή του στην πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα θεωρήθηκε από πολλούς -εντός και εκτός- ως ένα πρώτο δείγμα της μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ σε συστημικό κόμμα.

Σενάρια προεκλογικής πόλωσης

«Είναι απορίας άξιο πώς ένας καθηγητής της Εγκληματολογίας δεν μπορεί να κατανοήσει ότι δεν υπήρξε καμία μήνυση εναντίον του, αλλά μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου, προκειμένου να διερευνηθεί η οποιαδήποτε παράνομη χρήση απόρρητων εγγράφων», ήταν η απάντηση κυβερνητικών κύκλων στο ξέσπασμα Πανούση.

Πλέον, από τις δηλώσεις υπουργών και βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, καθίσταται σαφές ότι η κυβέρνηση δεν θα μείνει αμέτοχος παρατηρητής αυτού που η ίδια εκλαμβάνει ως απόπειρα πολιτικής αποσταθεροποίησης.

Την ακριβώς προηγούμενη ημέρα Τρίτη, αίσθηση είχε προκαλέσει η άρνηση του τηλεοπτικού σταθμού Mega να μην βγάλει στον αέρα την κυβερνητική εκπρόσωπο Όλγα Γεροβασίλη, όταν αυτή ζήτησε να παρέμβει στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του σταθμού με αφορμή την υπόθεση.

Όπως εύκολα διαπιστώνει κανείς, το Mega, μαζί με άλλα ΜΜΕ που στηρίζουν την αντιπολίτευση, αξιολογεί ως πρώτη είδηση ό,τι σχετίζεται με την υπόθεση Πανούση, πάνω ακόμα και από το προσφυγικό.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που βλέπουν στα τηλεπαράθυρα της τελευταίας εβδομάδας να επανέρχεται ένα παλιό σενάριο: αυτό που είχε παιχτεί προεκλογικά το 2012 και εκλάμβανε ως δεδομένη τη ιδεολογική και λειτουργική σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία, σε μια διαχρονική εκστρατεία προσεταιρισμού συντηρητικών ακροατηρίων, που λόγω της κρίσης αποδεσμεύτηκαν από τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας.

Σήμερα, οι μόνες εκλογές που αναμένονται -μέχρι νεοτέρας- είναι οι εκλογές για την ανάδειξη προέδρου στη Νέα Δημοκρατία. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι καταγγελίες του πρώην υπουργού έδωσαν πάτημα στους υποψηφίους, που όλο το προηγούμενο διάστημα κατηγορούνταν για εσωστρέφεια, να κάνουν δυναμική αντιπολίτευση, κλιμακώνοντας τη ρητορική τους απέναντι στην κυβέρνηση. Ο αντιπολιτευτικός τους τόνος κυμάνθηκε από την απαίτηση να πάρει θέση ο πρωθυπουργός έως την κατηγορία ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προστατεύει την εγχώρια τρομοκρατία.

Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη σε πρωινή εκπομπή του Mega την περασμένη Τετάρτη, με την οποία ο υποψήφιος πρόεδρος της ΝΔ προέβη στη σοβαρή καταγγελία ότι «έχουμε συμπτώματα ενός νέου παρακράτους που αμφισβητεί τη νομιμότητα (...) χτίζεται συστηματικά κάτι που μοιάζει με παρακράτος»· κάτι που, αν δεν περιγράφει τον ΣΥΡΙΖΑ, περιγράφει σίγουρα αυτούς που απέσπασαν τα απόρρητα έγγραφα, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Αποδιδόμενη στην κυβέρνηση, η χρήση της λέξης «παρακράτος» πληθαίνει στην αρθρογραφία των τελευταίων ημερών, εντάσσεται δε κι αυτή στην ευρύτερη κριτική που δέχεται η κυβέρνηση Τσίπρα για την οικονομική της πολιτική, δημιουργώντας περίεργους συμψηφισμούς.

Με δεδομένο ότι η αναρρίχηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία δεν βασίστηκε μόνο στην απόρριψη των μνημονιακών πολιτικών, που τώρα ακολουθεί, αλλά και στο βαθμό που η επιβολή τους έθετε υπό αμφισβήτηση θεμελιώδη πολιτικά δικαιώματα, η απέναντι πλευρά μοιάζει σαν να θέλει να πάρει ρεβάνς στο μοναδικό ζήτημα που πιστεύει ότι μπορεί να τη διαφοροποιήση από την κυβέρνηση -τον νόμο και την τάξη-, ιδίως αν η κυβέρνηση δεν τα καταφέρει στο στοίχημά της με το τρίτο πρόγραμμα.

Οι άνθρωποι της Αριστεράς

Η επίκληση των εγγράφων, που έχει στην κατοχή του ο Γιάννης Πανούσης και που σύμφωνα με τα λεγόμενά του αποδεικνύουν ότι στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ απεργάζονταν την «πολιτική και φυσική του εξόντωση», φωτογραφίζει τον Παναγιώτη Λάμπρου, υπεύθυνο του τομέα Δικαιωμάτων της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ.

«Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ο κ. Πανούσης φτάνει στο σημείο να δίνει ανθρώπους με κυνικό τρόπο στην Εισαγγελία, καταγράφοντας διαλόγους που δεν ξέρω πώς τους βρήκε, των οποίων και αμφισβητώ την ύπαρξη», υποστήριξε ο Παναγιώτης Λάμπρου, μιλώντας σε πρωινή εκπομπή του ρ/σ Στο Κόκκινο την περασμένη Τρίτη.

Ένα, ίσως, βήμα προς την κατανόηση του «κυνικού τρόπου» προσφέρει η ανάγνωση των καταγγελιών Πανούση από το πρωτότυπο.

«Συγκλονίζει ο Γιάννης Πανούση», «Έγραψε “διήγημα θανάτου” με όσα έζησε ως υπουργός», «Συνέντευξη στο Πρώτο Θέμα και αποσπάσματα από εννέα βιωματικά διηγήματα από τη θητεία του στο υπουργείο». Με αυτές τις λεζάντες ανήγγειλε στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα τη συνέντευξη, όπου το πολιτικό/αστυνομικό ρεπορτάζ αναμείχθηκε τεχνηέντως με εξομολογητικό λόγο, απόπειρες βιβλιοκριτικής και τεχνικές αγιογραφίας, σε ένα τυπικό πακέτο κυριακάτικης ανάγνωσης με προσφορές που πυροδότησαν μια απρόσμενη πολιτική κρίση.

Αντιστικτικές των παραπάνω υπήρξαν οι δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα. Ενδεικτικά, ο υπουργός Ναυτιλίας Θοδωρής Δρίτσας έκανε λόγο «αστυνομικές ιστορίες», ενώ ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Ρήγας υποστήριξε ότι «οι εκτιμήσεις του κ. Πανούση για την εμπλοκή στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία αγγίζουν τα όρια της γελοιότητας».

Τον κ. Λάμπρου, ο οποίος έχει μια μακρά θητεία στην πολιτική υπεράσπισης των δικαιωμάτων των κρατουμένων, στηρίζουν πλήρως τόσο το Μαξίμου όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, με τη νεολαία του κόμματος να κάνει λόγο για «χυδαία στάση του πρώην υπουργού Προστασίας του Πολίτη απέναντι στην Αριστερά και τους ανθρώπους της».

Πλην των χαρακτηρισμών για τους οποίους μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί κανείς, η «αποδόμηση των ανθρώπων της Αριστεράς» είναι μια εξήγηση για το πώς προέκυψε αίφνης τέτοιο ζήτημα εν μέσω διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς και προσφυγικής κρίσης. Απ' την άλλη, ο κ. Πανούσης αυτοπροσδιορίζεται κι αυτός ως άνθρωπος της Αριστεράς.

Ελλείψει άλλων στοιχείων, παραμένει αναπάντητο αν η αποδόμηση τελικά επέρχεται μέσα από την μικροπολιτική των τηλεοπτικών στασιδιών ή την πολιτική των κοινοβουλευτικών εδράνων.